(bkz: araneae)
(bkz: orumcek)
ulkemizdeki tek boa cinsi eryx jaculus (kum yilani) dir. diger familyalarin aksine karni pullarla degil, plaklarla ortuludur. bu ozellik diger familyalar icin de gecerlidir ancak onlarda bu karin plaklari (ventral plaklar) butun karin tarafini enine dogru kapladigi halde eryx de daha dar olup orta kisimda bulunur. hayvanin rengi kirli sari renkli ve kahverengi lekelerle ortuludur. uzunlugu yaklasik 60 cm olup kurak ve kumlu bolgelerde yasar. fare gibi kucuk memelilerle beslenir ve onari bogarak oldururler. son derece uysal bir hayvandir, elinize aldiginizda isirmaz. goz bebekleri kucuk ve dikeydir, bas kucuk olup, govdeden bariz bir boyunla ayrilmaz. basin ustu kucuk pul ve plaklarla ortuludur ancak buyuk bir rostrale vardir.
bu familyadan turkiye’de sadece bir tur bulunur bu da leptotyphlops macrorhynchus ’dur. sekil olarak typhlops vermicularis’e benzese de ondan daha ince (2mm.) ve kisadir 20-25cm hareketleri de ondan biraz daha yavastir typhlops’un aksine ust cene kemigi enine uzanmis olmayip agiz kenarindadir, ocular plak agiz kenarina kadar uzanir ve nasl plaktan bir tek supralabial ile ayrilmistir, ayrica kuyruk boyu, yilanin govde capinin 10 kati kadardir. birecik, urfa ve mardin’de bulunur.
bu familyadan turkiye de sadece bir tur bulunur bu da typhlops vermicularis dir. bu turu diger familyalaradan ayiran ozellik hem karin hem de sirtinin yalniz pullarla ortulu olmasidir, gozler igne basi kadar kucuk olup, bas plaklarinin altinda bulunur, agiz da alt tarafta geride ve at nali bicimindedir, canli hayvanin rengi ve gorunusu solucan seklindedir. bu ozelliklere sahip bir turde leptotyphlopidae familyasina ait leptotyphlops macrorhynchus da gorulur. hayvanin uzunlugu 25-35cm kadardir, capi 1 cm yi gecmez. kuyrugun ucunda kucuk bir diken vardir. turkiye nin her yerinde taslar altinda sikca gorulur. anus yarigindan itibaren kuyruk uzunlugu vucut capina esittir.
turkiye de yaklasik 40 tur yilan yasamaktadir ve bu 40 tur yilan 6 familya altinda toplanmaktadir.
bu familyalara gore turlerin dagilimi soyledir.
(bkz: typhlopidae) : 1 (zehirsiz)
(bkz: leptotyphlopidae) : 1 (zehirsiz)
(bkz: boidae) : 1 (zehirsiz)
(bkz: coluberidae) : 27 (sadece 2 tur yari zehirli,diger 25 turu zehirsiz)
(bkz: viperidae) : 9 (hepsi zehirli)
(bkz: elapidae) : 1 (hepsi zehirli)
bu familyalara gore turlerin dagilimi soyledir.
(bkz: typhlopidae) : 1 (zehirsiz)
(bkz: leptotyphlopidae) : 1 (zehirsiz)
(bkz: boidae) : 1 (zehirsiz)
(bkz: coluberidae) : 27 (sadece 2 tur yari zehirli,diger 25 turu zehirsiz)
(bkz: viperidae) : 9 (hepsi zehirli)
(bkz: elapidae) : 1 (hepsi zehirli)
ulkemizde bulunan 40 tur yilandan sadece 10 turu zehirli, 2 turu yari zehirli, 28 turu ise zehirsizdir.
yari zehirli tabir ettigimiz yilanlar colubridae familyasından:
malpolon monspessulanus (cukurbasli yilan) max boyu: 180cm - 2 metre
telescopus fallax (kedi gozlu yilan) max boyu: 70-80cm
her iki yilaninda zehir disleri agizin gerisinde bulundugu icin, vucudun parmak gibi ince uzun kisimlari, yilanin agzina girmedigi surece insanlar icin tehlikesiz, ancak kucuk kertenkele ve fareler icin olumculdur.
diger 10 zehirli yilan’in 9’u viperidae (engerekgiller) familyasina ait olup, digeri elepidae familyasindandir zehirleri saglikli bir insan icin olumcul olmasa bile (acilen doktora gidilmelidir), oldukca can yakicidir. bunlar:
vipera ammodytes (boynuzlu engerek) maksimum boyu 90cm - 1 metre
vipera barani (baran engeregi) max boyu: 55cm
vipera kaznakovi (kafkas engeregi) max boyu: 60 -70cm
vipera lebetina (koca engerek) max boyu: 124cm
vipera pontica (coruh engeregi) max buyu: 50cm
vipera raddei (agri engeregi) max boyu: 1m
vipera ursinii (kucuk engerek) max boyu: 50-60cm
vipera wagneri (vagner engeregi) max boyu 50-90cm
vipera xanthina (seritli engerek) max boyu: 80cm, nadiren 1m.
walterinnesia aegyptia (col kobrasi) max boyu 180cm
bunlarin icinde buyukluk ve zehir keselerinin buyuklugu bakimindan en tehlikeli olabilecek turler:
vipera lebetina (koca engerek) max boyu: 124cm
vipera xanthina (seritli engerek) max boyu: 80cm, nadiren 1m
ancak ne zehirli yilanlar ne de zehirsiz olanlar, uzerlerine basilmadikca, koseye kistirilip rahatsiz edilmedikce insanlari isirmazlar tersine kacarlar. bu yilanlar tarlalardaki kemirgenleri yediklerinden faydalidirlar ve kesinlikle korunmalidirlar.
yari zehirli tabir ettigimiz yilanlar colubridae familyasından:
malpolon monspessulanus (cukurbasli yilan) max boyu: 180cm - 2 metre
telescopus fallax (kedi gozlu yilan) max boyu: 70-80cm
her iki yilaninda zehir disleri agizin gerisinde bulundugu icin, vucudun parmak gibi ince uzun kisimlari, yilanin agzina girmedigi surece insanlar icin tehlikesiz, ancak kucuk kertenkele ve fareler icin olumculdur.
diger 10 zehirli yilan’in 9’u viperidae (engerekgiller) familyasina ait olup, digeri elepidae familyasindandir zehirleri saglikli bir insan icin olumcul olmasa bile (acilen doktora gidilmelidir), oldukca can yakicidir. bunlar:
vipera ammodytes (boynuzlu engerek) maksimum boyu 90cm - 1 metre
vipera barani (baran engeregi) max boyu: 55cm
vipera kaznakovi (kafkas engeregi) max boyu: 60 -70cm
vipera lebetina (koca engerek) max boyu: 124cm
vipera pontica (coruh engeregi) max buyu: 50cm
vipera raddei (agri engeregi) max boyu: 1m
vipera ursinii (kucuk engerek) max boyu: 50-60cm
vipera wagneri (vagner engeregi) max boyu 50-90cm
vipera xanthina (seritli engerek) max boyu: 80cm, nadiren 1m.
walterinnesia aegyptia (col kobrasi) max boyu 180cm
bunlarin icinde buyukluk ve zehir keselerinin buyuklugu bakimindan en tehlikeli olabilecek turler:
vipera lebetina (koca engerek) max boyu: 124cm
vipera xanthina (seritli engerek) max boyu: 80cm, nadiren 1m
ancak ne zehirli yilanlar ne de zehirsiz olanlar, uzerlerine basilmadikca, koseye kistirilip rahatsiz edilmedikce insanlari isirmazlar tersine kacarlar. bu yilanlar tarlalardaki kemirgenleri yediklerinden faydalidirlar ve kesinlikle korunmalidirlar.
(bkz: sanat sanat icindir)
bilgiclerin eglenceli bir sekilde tartaklanip tekrar sozluge post edileceklerini dusunduren zirvedir.
(bkz: ars longa vita brevis)
sanat uzun hayat kisa anlamina cevrilen latince ozdeyistir.
turkceye cevrildiginde en iyi parcayi ben aliyorum cunku aslan benim manasina gelen phaedrusun sozudur.
hayattan umidini kesmislerin, ayni filmi tekrar tekrar izleyip artık tahammul sinirlarini eskitmis kimselerin kendilerini ickiye vurmasina benzer, kalan omru hayatinda bir ise yaramayacaginin farkina varilan onca malumatin ince latifeler arasinda kivilcimlanmasidir.
kelime akilli manasina gelen akilin coguludur, akillilar manasina gelmektedir. gunumuzdeki kullanimina nasıl ulastigi bilinmemektedir.
(bkz: tamah)
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?