2001 a space odyssey

(bkz: stanley kubrick) adli dahi yonetmenin biraz karma$ik ancak 1968 yilinda cekildigi goz onune alinirsa enfes bir is cikardigi bilim kurgu filmidir.2bucuk saatlik filmin en fazla ceyreginde diyalog vardir budur aslinda insani kasan..

filmin konusu yuksekce dumduz bir betonun etrafinda doner. (beton da diil aslinda yorumlara gore tanriyi temsil ediyor, her cagda karsimiza cikiyor)
maymunlarin gelisimi, avciligi ve ise yarar bicok seyi bulmalari, sosyallesmeleri ile baslayip aradaki caglari es gecip gelecek caglarin nasil olabilecegini belirtmis.

filmin bana gore en etkileyici bolumu, uzay gemisindeki elektronik beynin hata yapmasindan dolayi oldurulmesi olmustu.
2001 nasil olabilir diye bir tahmin aslinda.

izleyiciye tavsiye aslinda film niyetine degil de sanki belgeselmis gibi izlenirse ozaman sikici olmuyor. muzikleri de guzel.

bu filmde uzay gemilerinden öyle star wars, star trek ve daha bir sürü filmdeki gibi sesler çıkmaz.uzayda ses iletecek bir şey olmadığına göre de doğrusu budur.

filminden ziyade kitabı daha heyecanlıdır.

stanley kubrick dehasının harikalarından biri. insan evriminin nerden başlayıp nereye gittigini, bu evrimin en küçük bi hatayı bile kaldıramayacak kadar hassas dengeler üzerine kurulu oldugunu anlatır, insanların evriminde gelişmişligin belki de ulaşabilecegi en son noktaya varmışken -hal 9000 serisi-, basit bir kemikten insana yapacak hiçbir şey bırakmayan, neredeyse onların yerine geçicek kadar evrimleştirdikleri aletlerin, küçücük, neredeyse en basit bir aletle -tornavida- nasıl alt edilebbilecegi bi çok ironiyi içinde barındırmaktadır. mekanı harika kullanan yönetmenin uzaydaki çekimleri takdire şayandır (insanın bozulmuş olan mekikin bi parçasını düzeltmeye gittiginde uzaydaki süzülüşünü sadece nefes alıp verme eşliginde yaklaşık olarak 4 dakka anlattıgı sahne). film zaten 3 bölümden oluşuyor; insanın doguşu, insanın uzay macerası ve jupiter’e varış. ilk iki bölümünden bazı çıkarımlar elde edebildim, fakat son bölümle ilgili pek bişeyler yakalayamadım, hele filmin son sahnesi ile ilgili hiç bi fikrim yok.

filmi izleyeli nerdeyse 6 yıl oluyor, kesinlikle bir kaç kere izlenmesi gereken bir film, uzunluğundan korkmuyorsanız.

sadece 40 dakikasında konuşma olan filmdir. ayrıca filmdeki bilgisayar olan "hal"ın harflerini bir üste kaydırırsanız ibm oluyor. bu da ince bir gönderme.

film hakkındaki tum spekulatif yorumlamalara zamanında stanley kubrick oldukca mutevazi cevaplar vermistir. entellektuel heyezanlar icerisinde olan belli bir kesim her ne kadar bu cevapalra kulaklarını kapsada film senaryo olarak degil yonetmenlik olarak cıgır acmıstır. zaten stanlet kubrick’te tam olarak bunu istemistir ve bunu her fırsatta dile getirmistir.

yanlıs bildigimiz dogrulara bakarsak;

-abi hal diye bilgisayar var o aslında ibm’e gonderme, neden? cunku stanley kubrick kapitalist gelismlere sıcak bakmıyor ve analdı sonumuzun bu yapay zekadan gelicegini o yuzden direk ibm demeden bize felketi gosteriyor.

gercek: stanley kubrick oldukca net acıklamıstır bu konuyu; film produksuyon asamsındayken sponsor aranmaktadır yonetmen bilgisyrın adını ibm koymak sitemistir boylece gizli reklamdan para alıcaktır. fakat ibm yetkilileri saldırgan bir bilgisyar ile reklam yapmka istemezler boylece olducka sıradan bir sekilde yapay zekanın adı bir harf geriye giderek bulunur.

-abi siyah duvarlar varya o aslında metafor bisi, o siyah duvarlar aslında filmin ozu vs...

gercek: yine stanley kubrick kendi agızyla bu komik heyezanları savusturmustur.

"o siyah tabletlere neden takılındı anlamıyorum. ben onları sadece estetik oldukları ve guzel durdukları icin koydum, hic bir anlam ifade etmiyorlar."

zaten filmin senaryodan ziyade yoentmelik ve estetik bas yaptı oldugunu filmin genel yapsına bir goz atarakta cozbiliriz. zira maymunun fırlattıgı kemikten uzay mekgine gecis’ten tutunda; klasik muzik esliginde uzayda vals yaprcasına suzulen uzay mekikleri bunun en buyuk kanıtıdır...

dünyada yaşamaya çalışan biz insanlara,son olmama kavramını sinemayla kanıtlayan bir filmdir 2001.arthur c.clark’ın romanını da unutmadan ama...küçük bir kurgudan,yüzyılları kucaklayacak bir sanat yapıtının çıkması,dünyadaki insanın en şaşırtıcı yanı/tı/dır.

dünya sinema tarihinin en iyi filmi.