freagl dreams

beni bir yaza gomdulerdi bir zaman
senden oncesi yoktu

erkek delikanlilarda umdugunu bulamayanlara saglam alternatiftirler kimi zaman karsi cinslerinden daha delikanlilardir.

geldin mi iyi
yollarindan yuruyusler sizdiran sonbahar
bir tenhaligi eskisinden cok sezmeyi
bakimsiz bahceler mi olur buyuk ahsap bos odalari mi olur
ne olur
ey bana sevmeme gucu veren guzellik
eski bir kadini eski bir park kanepesinde birakan sonbahar
aldatilmis bir yuzu yagmur oluklarinda
o yuz ki bir denizin tekrar tekrar bittigi
gece yarisi kokularinda
yosunlu bir kiyida ancak
dilinde cakillarin ve derinligin en son tadi
iste
bir vakit daha gecti simdi ne yapsak
ne yapsak bir vakit geldi ve gecti
ey bana sevmeme gucu veren guzellik
sonbahar
sen mi kaldin bir
yok birsey yapacak

bin dokuz yuz yetmis bir yazi ey unutulmayan yaz
biraktigin gibi mi kalsak
bir cicek milyon kere katilasti eridi
acti dagildi
yasamadi hic belki
bir isik olsun yakmadi
tuzlu ve islak bir isik
tankerler gecti kiyilardan gene
suyu zonklataraktan
gul koktu saclarinda tasidiklari benzin
senin saclarinda
alnin ustunden kuzular inen bir tepe gibi egildi
boynun bir ucurumdan cekiliyormus gibi gergin
bitti o yaz simdi
yerlesti coktan
bize sevmeme gucu veren guzellik

tenha bir meyhanede oturuyorduk sevgilim
izmir’in eski rihtiminda
bilirsin severim cok izmir’in eski rihtimini
hani bir cesit kuslar vardir bulanik denizinin
insanlar gibi konusur o kuslar bazen
ve unutulmus diller gibi pek anlasilmaz ne konustuklari
millerce yil oteden bir tenhaligi sozlendirirler
hatirla
ne demistim o gun ben sana
’her tenha semtte kurulmamis bir saat yakisir’
benim o bunaltili gunlerimden kalma bir misra
ve sense bana aragon’un
-parisli sair yuzu aslan dolu-
simsicak dipdiri bir misrasini anlatmistin
seninle ve parmaklarinla
bardakta duran suyun bir akarsuyu
nasil kiskandigini anlatmistin boyuna
nasil mi
dedim ya seninle ve parmaklarinla
neden olmasin yeni yakilan bir sigarayla da anlatilabilir siir
apansiz bir yolculukla da
bir karpuzu ikiye bolmekle bir portakali dilim dilim ayirmakla
anlatilabilir
ama bizim memleketimizde siir
yazik ki olumle anlatilir biraz
olumle anlasilabilir
olsun diyeceksin ne cikar bundan
biz hayati siirden
siiri hayattan ozumlemedik mi
olumde girse araya
sahici asklar kurmadik mi seninle
tertemiz dosdogru asklar
izmir’de
izmir’in eski rihtiminda
unutmak icin simdilik
kolayca unutulmaz ya
icimizdeki bin dokuz yuz yetmis bir yazini

yeni bir yuz muydu ne
kuru bir bozkiri cikarip gogsunden
yeni yazdigi bir siiri duzeltiyordur ahmet oktay
alnini dayayaraktan cama
kalemsiz kagitsiz yazar cunku ahmet oktay
icinden geldigi gibi
ve misra ceker durmadan hafifce egri sirtini dogrultarak
nemlenir kimi zaman da gozleri
siir yurur siir sever siir icer mi
siir mi
yurur de sever de icer de elbet

kocaman bir sevgi miydi ne
dunyanin butun zamanlarini dolasan
bastirip gogsune bozkirin
ey baksana diyor ne bicim kent bu
gecerek caddelerinden
dalarak meyhanelerine
ne bicim kent bu
bilmiyor ki nice insan kolsuzdur
sevgisizlige bir sevgisizlige kullanirlar kolu

hohlayip siliyorum iyice
gozlugumun camlarini
goge bakiyorum gozlerimi kisarak
guneye gidiyor bir leylek surusu

yeni caminin ustunde
son bir defa daha suzulerekten
erimeye yuz tutuyor kentin pembe kapilari
gunbatimi
gunbatimi yeni konusmaya baslayan bir cocugun diliyle
kolumu tutuyor fesi naci su manzaraya bak diyor
tam galata koprusunun ustunde
diyor ya biz alistik yureklerimize bakiyoruz gene de
uykusuz gecelerimize bakiyoruz: onurun uykusuzlugu
susturulmanin
ve gun batimiyla leylek surusu
huzunlu bir goruntuyu akitiyorlar naci’nin yuzune
kirilmak ama birlikte
birlikte ama kirilmamak
ve sanki kalplerimiz her yani dokulen bir otobuste
oyle
iste son damlalarini da birakiyor gunes
karanlik bastiracak neredeyse
tirmaniyoruz yuksekkaldirimi
iyi biliyoruz sevgimiz de ofkemiz de yalniz bizim olmamali
gunes cekiliyor iyice
ne manzara kaliyor ne gogun evlerindeki kizarti
ak bulutlar kara bulutlar
otede bir bulut yavrusu
bilinmeli diyoruz yeniden
yeniden baslamali yeniden
dostum goruyorsun ya iste
bozuldu birkere umudun ordusu

gelsene diyordu izmir’deki sevgilim
son mektubunda
kemetaltindaki kahveleri anlatiyordu
ince belli cay fincanlarini
kim bilir belki de avutmak istiyordu beni
unutup kendi mahzunlugunu
o kadar cabuk yeserir ki diyordu umut
oyle cabuk ciceklenir ki
guctur cunku herseyden daha guc
denize goge topraga karismis bir kalebentlik
ustelik biliyorsun da
ofkeliyiz ofkeyse sonuctur er gec
bir ask gibi yasamak gerek ofkeyi
sevginin agitidir bir bakima
ve bir gun de gelebilir ki sevgilim
kapkara bir davet olabilir kin
zulmun ve tutsakligin diyeti olabilir
sen bunu bilemezsin
bilsen de sairsin havalar da sogudu kendine iyi bak
ve sakin unutma: sira ofkenin

bin dokuz yuz yetmis bir yazi
yok boyle bir sevgilim benim
ama dayanikli ama gozu pek ama umutla dolu
olunca boyle bir sevgilim olsun isterdim

elimde bir canta surda burda dolasiyorum
hep bir yerlere gidecegim sanki
guvercinler konuyor saclarima bileklerime
ucusuyorlar
bir cinar yapragi dusuyor ayaklarimin dibine
kupkuru
elime aliyorum ciziyorum ustune kalbimi
kalbim diyorum
yorgunsa da yaraliysa da hepimizin

edip cansever

(bkz: insanlar)

insanlar da ulkelere benziyor
sinirlari var, yuzolcumleri
yasalari var
bayraklari, ilkeleri
kimi daglik bir arazidir.
kimi kirac
kimi bereketli
kimi dardir
kimi engin gozalabildigince
kiminin sinirlarindan siki pasaport denetimiyle girilebilir.
elini kolunu sallayarak girersin kiminden iceri
sonucta ne kucumse insanlari kizim
ne de onemse gereginden cok
ama anlamaya calis
nedir ve ne kadar genisleyebilir yuzolcumleri

ataol behramoglu

beni bir yaza gomdulerdi bir zaman
her yer olabilecek bir kuytulukta
bir kadin vardi bir balkonda
sesinde yarali bir gul olan

hayat ve mevsimler ayni seydi
...

ataol behramoglu

(bkz: yeni bastan)

(bkz: donecegim)

dagitir saclarini ve yalvarip uzaktan
mavi bir iklim gibi cagirir beni sesin,
tertemiz goklerinde dal dal erguvan acan
ruyalarima isik ve ozlem serpmektesin.

bir mayıs sabahini yasayacak bocekler
cilgin karanfillerle dolacak yesil saksin,
ve sen bir fidan gibi yesermis olacaksin,
serin, cakil yollarda kuslar birikecekler.

melih cevdet anday

giden gelen yok
bir titresimdir bu
duragan fulyanin ustunde ari
bir diyapozon gibi titremekte
kirlangic tarihsizdir
bellegim sarsilip duruyor denizde
marti bir ucta kanat, bir ucta ses
ya sabah, ya ogle
gemici ve bulut,
gunes ve yagmur kil payi bir dengede
dolu bir boslugu doldurup bosaltmak isimiz
olulerle, gecelerle, sumbullerle.


melih cevdet anday

(bkz: bu kirlangiclar gitmemisler miydi)?

(bkz: degismeyen tek sey degisimdir)

bugunlerde herkes gitmek istiyor. küçük bir sahil kasabasina,bir baska ülkeye,daglara, uzaklara...
hayatindan memnun olan yok. kiminle konussam ayni sey...her seyi, herkesi birakip gitme istegi.
öyle ’’yanina almak istedigi üç sey’’ falan yok.
bir kendisi.

bu yeter zaten. her seyi, herkesi götürdün demektir.
keske kendini birakip gidebilse insan. ama olmuyor.

sonunda sosyal demokrasi bernstein’in 20 yildir ozlemini cektiği buyuk bir reformcu halk hareketi durumuna geldi. artik partisinin saygin bir yol gostericisi olan bernstein sosyal demokrat programin buyuk bolumunun fikir babaligini yapti. alman halkini 1917 rus orneginden caydirmakta onemli rol oynayan bernstein, 1922’de italyan fasist modelinin almanya’ya sicramasini onleyemedi. nazilerin kanli saldirilarini, dengesiz kafalarin dusuncesiz davranislari olarak degerlendirdi. nasyonel sosyalizmin ozunu kavrayamadi ve nazilerin iktidari ele gecirmesini onlemekte caresiz kaldi. berstein’in olumunun uzerinden daha alti ay gecmeden , tum umutlarini bagladigi demokratik devlet, kapilarini adolph hitler’in diktatorlugune actı.

kaynak : www.kimkimdir.gen.tr

1902’de reichsrag’a (parlemento) secildi ve uyeligi 1928’e degin surdu sosyalist kuramci karl kautsky’nin dogmatik marxizmi ile alman isci onderi agust bebel’in eklektik marxizmi giderek etkisini yitirdikce revizyonizm sosyal demokrasinin ideolojisi durumuna geldi.

kapitalizmin hemen cokecegi ve burjuvazinin yalnizca ve baskici bir sinif oldugu yolundaki gorusten vazgecti. ayrica uretken sanayinin belirli ellerde toplanmasinin her alanda marx’in ongordugu olcude eksiksiz ya da daha hizli bicimde gerceklesmedigi sonucuna vardi.

1901’de almanya’ya donen bernstein reformcu isci hareketinde giderek gelisen revizyonist okulunun kuramcisi durumuna geldi. "sosyalizmin kapitalist orta sinifa karsi bir ayaklanmanin dogrudan ve katisiksiz bir urunu degil, insan tutkularinin ayrilmaz icsel bir parcasi olan liberalizmin nihai sonucu oldugunu savundu."

1888’de bismarck’in basvurusu uzerine isvicre’den de sinirdisi edilince derginin yayimini londra’da surdurdu. orada marx’in calisma arkadasi friedrich engels’in yakin dostu oldu; sosyalizmin adim adim gelisecegini savunan etkili fabian dernegi’nin onderiyle de yakin iliski kurdu. giderek degisen goruslerini bir dizi makale ile 1898’de stuttgart’ta sosyal demokrat parti toplantisina gonderdigi bir mektupla sergiledi. ertesi yil die voraussetzungen de sozialismus und die sozialdemokratie’yi (evrimsel sosyalizm,1891’de) yayimladi.

partiye girince sosyalist yayin organi die zukunft’ta calismaya basladi.1890’lara degin suren 1873 ekonomik bunalimi kapitalizmin zayifligi yolundaki inancini pekistirdi. ama onu daha radikal bir tutum almaya zorlayan sovalye otto von bismarck’in antisosyalist yasalari oldu. almanya disina surulunce isvicre’ye yerlesti. die zukunftun varlikli koruyucusu karl hochberg’in "ahlakci sosyalist" goruslerinden uzaklasti. burada gizli sosyalist partinin toparlayici odagi durumunda olan der sozialdemokratie dergisinin zurich baskisinin editorlugunu karl marx’in onayiyla ustlendi.

danzig’den gelerek prusya’nin baskenti berlin’e yerlesmis bir yahudi ailesinin ogluydu. babasi demiryolu makinisti, amcasi aaron bernstein ise isci cevrelerinde cok sayida okuru olan berliner volk zeitung gazetesinin editoru idi. bu ortamda pek cok kulturlu almanin ulusal birlik ve demokrasiye duydugu ozlemi daha genc yasta kolayca paylasti. 1872’de genc bir banka memeru iken sosyal demokrat partiye girdi. prusya’nin 1871’de fransayi yenilgiye ugratmasini izleyen calkantili yillar, siyasi inanclarinin olusmasinda onemli rol oynadi.