eghontas

utopya

seneler once super baba dizisinde tanynan ba?aryly tiyatrocu

faydaly bir yemek portaly

yan o?lu demektir.

sesi, sarkilari durusu mukemmel yeni donem sarkicilarimizdan. gurur duyuyoruz kendisiyle.

seyredenlerin ertesi gun aksama dogru uyanabildikleri program.

izleyiciyi gerizekali yerine koyan sunumlariyla beni benden aldigi, rimi rimi ley faciasiyla binlerce kere hakkettigi soylem.

eurovision da hakkettigi dereceyi almis sarki.

gittikce siradanlasan izlenilesi kalmayan talk show programi.

inatciliklariyla unlu olan irk. yerlere kadar sakallari, tas salonlarinda yankilanan kahkahalari, ustun tas ve maden isciligi, ficilarca bira icip sarhos olmamalari ozelliklerinden bazilaridir.

ing. cuce

tum frp dunyasinca bilinen, zarif irk.

ing. cin, peri

"tatar" kelimesi, on ucuncu yuzyilda "mogol" kelimesinin yerine kullanilmistir. tatarlar (mogollar), cin, turkistan, iran, anadolu, irak, suriye, sibirya, rusya, dogu avrupa, kirim ve polonya’yi on ucuncu yuzyilda zaptettiler. o zaman hazar denizi’nin ve karadeniz’in kuzeyinde gokturk, hun, pecenek, kipcak ve bulgar turklerinin torunlari yasamaktaydi. tatarlar (mogollar) on ucuncu yuzyilda butun bu bolgeleri zaptettikleri zaman, bu isi gerceklestiren ordularinda, turkistan’dan gelen yeni turk kutleleri de vardi. gerek eskiden hazar denizi ve karadeniz’in kuzeyinde yerlesmis olan, ve gerekse mogol ordusunda gelen kalabalik turk kutleleri, mogol hakimiyetinde yasadilar. mogol (tatar) hakimiyetinde olarak hazar denizi ve karadeniz’in kuzeyinde yasamis olan turkler, siyasî yafta olarak "tatar" diye anilir hale geldiler. gunumuzde karadeniz’in kuzeyinde ve rusya’da yasayan ve "tatarca" denen kuzey turkcesini konusan muslumanlar, bunlarin torunlaridir. cikan netice sudur ki, "tatar" kelimesi, yirminci yuzyilda, soy gosteren, baska bir deyimle, kavmî etnik bir tabir degildir, tarihî kimligi bildiren bir sozdur. nasil ki osmanli idaresinde yasayan her ferd "osmanli" idi, osmanli tâbiyetinde idi, osmanli uyrugu idi; ermeni, yahudi, rum, arap, cerkes, gurcu, arnavut, vb. "osmanli" idi, tatar (mogol) idaresinde yasayan kuzey turkleri de oylece tatar idi. kisacasi, yirminci yuzyilda, kendilerine "tatar" denilen rusya muslumanlari, mogol degil, atalari mogol (tatar) idaresinde yasamis ve zamanla mogollari da turklestirmis olan turklerdir.

kirim turkleri’nin anavatani. (bkz: tatar)

haci giray han (1426-1456 , 1456-1466)
mengli giray han (1468-1514)
mehmet giray han (1514-1523)
saadet giray han (1523-1532)
sahib giray han (1532-1552)
devlet giray han (1551-1577)
semin mehmet giray han (1577-1584)
islam giray han (1584-1588)
bora gazi giray han (1588-1608)
selamet giray han ( 1608-1610)
canbek giray han (1610-1630)
ii. mehmet giray han (1630-1635)
inayet giray han (1635-1637)
rezmi bahadir giray han (1637-1640)
iv. mehmet giray han (1640-1655)
ii. islâm giray han (1655-1665)
adil giray han (1665-1670)
selim giray han (1670-1677 , 1684-1691, 1692-1699)
murat giray han (1677-1683)
ii. haci giray han (1683-1684)
ii. saadet giray han (1691)
safa giray han (1692)
ii. devlet giray han (1699-1702, 1707-1713)
ii.gazi giray han (1704-1707)
kaplan giray han (1707, 1713-1716, 1730-1736)
iii. kara devlet giray han (1716-1717)
iii. saadet giray han (1717-1724)
ii. mengli giray han (1724-1730 , 1737-1739)
ii. fethi giray han (1736-1737)
ii.selamet giray han (1739-1743)
ii. selim giray han (1743-1748)
arslan giray han (1748-1756)
halim giray han (1756-1758)
kirim giray han (1758-1769)
iii. selim giray han (1764-1769)
ii. sahib giray han (1772-1775)
iv. devlet giray han
sahin giray han (1777-1783)

(bkz: kirim hanlari)

kirim tarihcesi

mo vii.yy - kimmer ve iskitler hakimiyeti

mo v. yy - azak denizi cevresinde kimmerios bosporos kralligi

ms iii. - iv.yy - once gotlar sonra hunlar kirim’i ele gecirdi.

ms viii.yy - hazarlarin hakimiyeti

ms xi.yy - kuman hakimiyeti

ms xiii. yy - mogol , tatar-turk hakimiyeti

ms xv.yy ilk yarisi - kirim hanligi’nin kurulusu

1475 - osmanli nufuzuna giris

1783 - rus isgali

1854 - 1856 kirim savasi

1917 - 1918 kirim tatar halk cumhuriyeti

1921 - kirim ozerk sovyet cumhuriyeti

1941 - alman isgali

1944 - ruslarin yeniden kirim’i ele gecirmesi ve 18 mayis 1944’ te kirim tatarlarinin surgunu

1954 - kirim ukrayna’ya baglandi.

1967 - kirim tatarlarina itibarlari iade edildi ancak vatan’a donus izni verilmedi.

1988 - vatan’a donus izni ve ozellikle ozbekistan’dan kirim’a goclerin baslamasi

1991 - kirim tatar milli meclisi’nin acilmasi

2005 - yaklasik 300 bin kirim tatari vatan kirim’da varolma mucadelesi veriyor.

statusu:ukrayna’ya bagli muhtarcumhuriyet.



nufus : 2.600.000 (1995) %10 kirim tatari, %67 rus, %22 ukrain, %1 diger (karaim, kirimcak, yahudi, ermeni, rum, alman, bulgar)



baskenti : akmescit (simferopol) ( 370.000 )



yuzolcumu : 27.000 km²



dil : kirim tatarca, ukraince, rusca (hukumetce kullanilan resmi dil).



baslica sehirleri : akyar (sevastopol) , kerc, kefe (feodosiya) , kezlev (yevpatoriya), yalta , cankoy , bahcesaray.



iklim : yarimadanin kuzey kesimlerinde soguk , guney kesimlerinde ise iliman bir iklim hakimdir. sonbahar mevsimi yagisli, kislar soguk gecer.



ekonomi:

baslica gelir kaynaklari tarim, madencilige dayali sanayi, balikcilik ve kiyi turizmi.

yeralti kaynaklari : komur, demir, manganez, alci tasi...

kirim’in kuzey kismi tarimin en yaygin oldugu bolgedir. agirlikli olarak aycicegi, misir ve bugday yetistirilir. gerekli su dinyeper nehrinden kanallar araciligiyla saglanir.

yonetim biriminin merkezi akmescit ayni zamanda yarimadanin kultur ve sanayi merkezidir.

guneydeki yamaclarda uzum baglari yer alir. parfum yapiminda kullanilmak uzere cicek de yetistirilir.

nescafe disinda diger markalarin da urettikleri pratik, hayat kurtaran, ayakta alkislanasi mucize