fasa fiso

dogru oldugundan suphe duyulmayan her sey illa soylenmek zorunda degildir.ornek verecek olursak; olumcul hasta olan birine sen yakin zamanda oleceksin denmez, birbirleri hakkinda dedikodu yapan kimseler arasinda o sana sunu dedi, oteki sana bunu dedi denmez, bir de ne kadar anlatirsan anlat anlattiklarin karsindakinin anladigi kadardir diye bir mevlana sozu var bilmem buraya uygun duser mi?

(bkz: her dogru her yerde soylenmez)

(bkz: kerata)
genelde insanlara karsi bir hitap sozcugu olarak kullaniliyor.

turkce yi katleden bilgic.
(bkz: ilk izlenim)

(bkz: dil surcmelerinde ukalalik yapmak)

resmi rakamlarla koca sayisi 6 ya ulasmistir.bir de bunun bilinmeyen tarafi oldugunu dusunursek daha 16, 26, 36... koca eskitir, onu acik diye dusunulen nefes alir-verir.

(bkz: insanin kendisine yaptigini baska kimse yapmaz)

insana en buyuk kotulugu kendisi yapar, baskasi kotuluk yapmak istediginde kisi bunun onlemini alir fakat kendine karsi bir onlem alamaz seklinde tanimlanabilen soz.

dilinin kemigi olmayan insanlar icin soylenen bir sozdur.ceneni tutmazsan basina olmadik isler gelir manasindadir.

insanin kendisine yaptıgını baska kimse yapmaz sozunun dogrulayicisidir.

(bkz: selman i farisi)

hendek savasi oncesi hendek kazma fikrini ortaya atan kisidir.

(bkz: selman i farisi)

360’ istanbul manzarasina sahip, gidilmesi, gorulmesi gereken bir mekan.

(bkz: bir ben vardir bende benden iceru)

(bkz: tas dibe dusmez)

(bkz: tolga cevik )

*ilk yerli tiyatro eseri:şinasi / şair evlenmesi /1859

*ilk yerli roman :şemsettin sami / taaşşuk-ı talat ve fıtnat

*batılı tekniği uygun ilk roman :halit ziya uşaklıgil/aşk-ı memnu

*ilk çeviri roman :yusuf kamil paşa/ fenelon’dan telemak /1859

*ilk köy romanı :nabizade nazım / karabibik

*ilk psikolojik roman:mehmet rauf / eylül

*ilk realist roman :recaizade mahmut ekrem / araba sevdası

*ilk resmi türkçe gazete :takvim –i vakayi

*ilk yarı gazete :ceride-i havadis

*ilk tarihi roman :namık kemal / cezmi , a. mithat / yeniçeri

*ilk özel gazete :tercüman-ı ahval / şinasi ile agah efendi

*ilk pastoral şir:a.hamit tarhan /sahra

*ilk şiir çevirisini yapan ,ilk makaleyi yazan ve noktalama işaretlerine ilk kez kullanan ilk türk gazeteci :şinasi

*aruzla ilk manzum tiyatro eseri yazan :a.hamit /eşber veya sardanapal

*heceyle yazılan ilk manzum tiyatro eseri:a.hamit/nesteren

*ilk bibliyografya:keşfü’z zünun /katip çelebi

*ilk hatıra kitabı :babürşah /babürname

*ilk hamse yazarı :ali şir nevai

*ilk tezkire :ali şir nevai /mecalisün nefais

*ilk antolojisi:ziya paşa /harabat

*ilk atasözleri kitabı :şinasi /durub-i emsal-ı osmaniye

*ilk mizah dergisi:diyojen /teodor kasap

*ilk hikaye kitabı :a:mithat /letaif-i rivayet

*ilk fıkra yazarı :ahmet rasim

*ilk türkçe yazılan ilk kitap :kutadgu bilig

*ilk siyasetname :kutadgu bilig

*ilk mensur şiir örneklerini veren :halit ziya

*şiirde ilk defa türk kelimesini kullanan :mehmet emin yurdakul

*dünya edebiyatındaki ilk modern roman :cervantes/don kişot

*ilk makale :tercüman-ı ahval mukaddimesi

*ilk edebi bildiriyi yayımlayan topluluk:fecr-i ati

*mesnevi tarzında yazılmış ilk eser : kutadgu bilig

*ilk seyahatname : mir’atül memalik / seydi ali reis

*ilk edebiyat tarihçimiz: abdulhalim memduh efendi

*batı anlayışındaki ilk edebiyat tarihçimiz: fuat köprülü

*dünya edebiyatındaki ilk hikayeci ve eseri: boccaio decamkeron

*sahnelenen ilk tiyatro: namık kemal / vatan yahut silistre

*kafiyeyi şiire serperek klasik nazım şekillerinden farklı ilk örnekleri veren: tevfik fikret

*türkçenin ilk dil bilgisi kitabı: süleyman paşa / sarf-ı türki

*ilk naturalist eserimizin yazarı nabızade nazım / zehra

*divan edebiyatında mahallileşme akımının temsilcisi: nedim

*şarkıyı icat eden: nedim

*ilk tarih ve coğrafya ansiklopedisi: kamus’ul alam

*ilk sözlüğümüz:divan-ı lügat-it türk

*ilk türkçe sözlük:şemsettin sami:kamus-ı türki

*ilk özdeyiş örneklerini veren: ali bey / lehçet’ül hakayık

*ilk didaktik şiir örneğimiz ve aruzla yazılan ilk eserimiz:kutadgu bilig

*türk adının geçtiği ilk türkçe metin :orhun abideleri

*edebiyatımızda objektif eleştirinin nasıl olacağını ilk açıklayan:r. mahmut ekrem

*edebiyatımızdaki milli dönemin açılmasına öncülük eden: mehmet emin yurdakul

*konuşma diliyle yazılmış ilk hikayenin yazarı: ömer seyfettin

*edebiyatımızda ilk kafiyesiz şiirini yazan :a. hamit / validem

*ilk köy şiiri: muallim naci / köylü kızların şarkısı

*ilk alfabemiz:göktürk alfabesi

*tekke şiirinin babası: ahmet yesevi

*ilk türk destanı :alp er tunga destanı

*bizde batılı anlamda ilk eleştiriyi yazan:namık kemal

*bizde epik tiyatro türünün kurucusu: haldun taner

*ilk kadın romancımız:fatma aliye hanım

*süslü nesrin ilk temsilcisi: sinan paşa

*dünyanın bilinen ilk destanı:sümerlerin gılgamış destanı

*dünyanın halen yaşayan ,en büyük ve ilk müslüman türk destanı: kırgızların manas destanı

*edebiyat kelimesini bizde ilk kullanan: şinasi

*kurtuluş savaşımızı doğrudan işleyen roman :ateşten gömlek

*komedi türünün ilk büyük ustası:aristofanas

*trajedi türünün ilk büyük ustası:aiskylos

*ilk uyarlama tiyatro eserinin yazarı :a.vefik paşa

*deneme türünün kurucusu:montaigne

*ilk divan şairi:hoca dehhani

*hikayede gerçek anlamda ilk kez anadolu’yu işleyen: refik halit karay

*en başarılı psikolojik roman yazarımız: p.safa / 9.hariciye koğuşu

*ilk çocuk şiirlerini yazan: tevfik fikret / şermin

*dilde sadeleşmeyi savunan ilk yayın organı: genç kalemler
http://www.adaminsitesi.com/edebiyatimizda_ilkler.htm

namik kemal in cezmi romanidir.

(bkz: kibariye)