surgün tiyatrosu

naziler’in iktidara gelmesiyle birlikte yabancı ülkelere sığınan ve sürgün giden alman tiyatro sanatçıları ve yazarlarınca sürdürülen tiyatro etkinlikleri. 1933’ten sonra, alman dilinde yaklaşık 4000 tiyatro adamı , yurtdışında yaşamak zorunda kalmış; sürgün döneminde 500 kadar yazar almanca olarak 900 kadar oyun üretmiştir. sürgün tiyatrosu çeşitli evrelerden geçmiş; konuk sanatçılık, gezici tiyatro, yerleşik tiyatro, vb. gibi özellikler göstermiş; yabancı izleyici için tekinliklerde bulunurken, sürgündeki kendi göçmen kolonisi için de kültür gereksinimlerini karşılayacak etkinliklerde bulunmuştur. volga cumhuriyeti’nden ulusal-toplumcu tiyatro olarak "engels projekt", zürich’e schauspielhaus etkinlikleri, ingiltere’de freier deutscher kulturbund, new york ve los angeles’taki etkinlikler, meksika’da heinrich heine klub, arjantin’de frei deutsche bühne, vb. sürgün tiyatrosu’nun çeşitli örnekleridir. sürgün tiyatrosu bağlamında, başlıcalıkla reinhardt, piscator, brecht, zuckmayer, thomas ve heinrich mann, k. weill, f. kortner, f. bruckner gibi tiyatro adamlarının etkinlikleri önem taşır. sürgün tiyatrosu, tiyatrocuların her zorluğa karşın mesleklerini sürdürmeleri için bir ortam oluşturmuş; faşizme karşı güçlerin biraraya gelmesine yol açmış; tiyatronun çağın ve toplumun eleştirisini yapma özelliğini sürdürmesini sağlamıştır.