sokullu mehmet paşa

1506-1579 yillari arasinda yasayan,kanuni sultan suleyman,ikinci selim ve ucuncu murad donemlerinde sadrazamlik gorevlerinde bulunmus osmanli devlet adami.osmanli devletindeki cogu ust duzey yonetici gibi kendisi de devsirmedir.gorevde kaldigi sureler boyunca osmanli’nin yonetiminde onemli soz sahibi olmustur.

kanuni, 2.selim ve 3.murad’ a sadrazamlik yapan, 14 yil 3 ay 15 gun sadaret muhrunu tasiyan sadrazam.

osmanli tarihinin en buyuk sadrazamlarindan biridir. kanuni sultan suleyman ile onun oglu ii. selim’e sadrazamlik yapmistir. akdeniz’in bir turk golu haline gelmesinde basrol oynayan onemli bir sahsiyettir. kendisi aslen sirp asillidir. cocuklugunda kimsesiz fakir bir hristiyan cocugu iken osmanli askerleri tarafindan alinip enderun’a goturulmus, musluman yapilmis, bu okulda gosterdigi ustun basarilarla sadrazamlik mertebesine yukselmistir.

bu arada yeri gelmisken bu degerli sadrazamimiz ile ilgili cok ilginc bir tarih anekdotu aktarmak isterim. bahsettigim gibi sokullu mehmet pasa aslen sirp asillidir. kendisi enderun’a goturulmustur ama nasil? ustun zekasi ile gitmistir. simdi efendim olay sudur: sokullu mehmet pasa’nin musluman olmadan onceki adi "bayo" idi. bayo bir gun bir yemekhanede diger fakir hristiyan cocuklariyla birlikte yemek yemektedir. verilen yemekte mercimek corbasi vardir. fakat cocuklara verilen kasiklarin saplari o kadar uzundur ki, cocuklar corbalarini rahat icememektedirler ve kasiklari surekli olarak birbirlerine carpmaktadir. bu esnada bayo’nun aklina dahiyane bir fikir gelir. elimdeki uzun kasigi karsisinda oturan arkadasinin corbasina daldirir ve arkadasina icirir, ayni anda arkadasi da onun corbasina kasigini daldirir ve ona icirir, boylece karinlarini doyururlar. bu olay o esnada orada bulunan osmanli askerlerinin dikkatini ceker ve bu cocugun zeki bir cocuk olduguna kanaat getirirler ve sonucta onu enderun’a gonderirler. iste osmanli tarihinin en buyuk sadrazamlarindan, buyuk devlet adami sokullu mehmet pasa’nin ilginc oykusu...

(bkz: devsirme)

ayriyeten kendisinin 2 metreye yakin uzun bir boyu vardi. o yuzden kendisine "tavil" yani uzun mehmet pasa adi verilmistir lakap olarak. tavil farscada uzun manasina gelir, bunu da belirtmis olalim yeri gelmisken...

kendisi icin pek bi capkindi derler (bkz: hurrem sultan)

tarih dersimizde ilk duydugumuzda bizi yaran daha sonralari gercekten sokulmu$ olmadigini ogrenerek bizi dumur eden sadrazam.

üç padişaha vezirlik yapan devşirme devlet adamı.

(bkz: sokolovic)

yakılan osmanlı donanmasının,iki yılda bile tekrar yapılamayacağını söyleyen yabancı bir devlet adamına: osmanlının kudretinin hafife alınamayacağını sert bir dille söyleyerek, gerekirse altı ay içinde donanmanın yelkenlerinin atlas ve hatta ipekten bile yapılabileceğini savunmuş; nihayetinde verdiği sözün arkasında durarak, donanmayı daha güçlü bir şekilde oluşturup altı ay içinde hazırlatmış efsanevi sadrazamdır.

türk tarihinin en büyük üç siyasi adamından biri olarak gösterilmektedir:

(bkz: tonyukuk)
(bkz: nizamül mülk)
(bkz: sokullu)

ankarada dikmen caddesinin paralelindeki caddenin ismi.

(bkz: kukulu mehmet paşa)