orhan kemal

asıl adı mehmet raşit öğütçü olan orhan kemal, 15 eylül 1914’te adana’nın ceyhan ilçesinde doğdu. babası, 1920-1923 döneminde birinci b.m.m.’de milletvekilliği, 3 mayıs 1920’de vekiller heyeti’nde adliye bakanlığı yapan ve 26 eylül 1930’da adana’da ahali cumhuriyet fırkası’nı kuran abdülkadir kemali bey’dir.
yazın yaşamına askerdeyken şiirle başladı. ilk şiirleri raşit kemali imzasıyla “yedigün” ve “yeni mecmua”da çıktı. bunları, hapisteyken “yeni ses”, “ses”, “yürüyüş” dergilerinde yayımladıkları izledi. nazım hikmet’in etkisiyle düzyazıya yöneldi. ilk düzyazısı, baba evi romanının bir bölümü olan “balık” 1940’ta “yeni edebiyat” gazetesinde yayımlandı. ilk öykülerini ise raşit kemali ve orhan raşit imzalarıyla yine aynı gazetede yayımladı. bunları, 1942’de ve 1943’lerde, orhan kemal imzasıyla “yürüyüş” ve “ikdam” gazeteleri ile “yurt ve dünya” dergisinde çıkan öyküleri izledi. bu yıllarda şiirlerini de yayımlamakla birlikte, asıl çalışmalarını öyküye yöneltti. öyküleri “varlık”, “gün”, “yığın”, “seçilmiş hikayeler”, “yaprak”, “yeni başdan”, “yeditepe”, “beraber” gibi dergilerde yayımlanırken; birçok romanı da “vatan”, “dünya”, “ulus”, “son havadis” ve “cumhuriyet” gazetelerinde tefrika edildi.

kardeş payı ile 1958, önce ekmek’ le de 1969 sait faik hikaye armağanı’nı; yine önce ekmek kitabıyla 1969 türk dil kurumu öykü ödülü’nü kazandıöykü ve romanlarının yanı sıra film senaryoları yazdı. 72. koğuş, murtaza, eskici dükkanı, kardeş payı adlı yapıtlarını oyunlaştırdı. ispinozlar oyununu yazdı. bu oyunları çeşitli tiyatrolar tarafından sahnelendi. 72. koğuş oyunuyla 1967’de ankara sanat severler derneği’nce en iyi oyun yazarı seçildi.

ilki 1972’de verilen (yılmaz güney , boynu bükük öldüler ), her yıl yazarın ölüm yıldönümünde verilmek üzere, konulan “orhan kemal roman armağanı” ailesi tarafından düzenlendi.

1914 ceyhan doğumlu bir yazardır.1970’de sofya da vefat etti.edebiyatımızdaki gerçekçi akımın öncülerinden oldu ve başarılı örneklerini verdi.bu gerçekçiliğinde zor geçen yaşamının da etkisi vardır.toplumsal yaşamın ikilemlerini acımasızlıklarını öykülerinde küçük ayrıntılarla suratlarımıza çarptı.yukarıdaki özelliklere sahip çikolata öyküsü hafızamda yer tutmuştur.

(bkz: orhan kemal cengiz)

yazdığı harika romanların ne yazık ki siyasi çevreler tarafından yer bulmasına çalışılması sanatının güzelliğine gölge düşürmüştür.bunlara rağmen türk edebiyatının tarafsız olarak incelendiğinde gelmiş geçmiş en iyi kalemlerindendir.

sade anlatımıyla kendini hatırlatan yazarımız. soyadı yüzünden yaşar kemal ile karıştırılması mümkündür.

roman karakterleri yaşayan yazar.