urban f

( sinapis ) :turpgillerden bir çeşit bitkidir. vatanı akdeniz bölgesidir. sarı veya beyaz çiçeklidir. tohumlarında eterik yağ vardır. iki çeşidi vardır.- siyah hardal: çiçekleri sarı, meyvesi dört köşeli, kısa ve sivridir. hekimlikte; göğüs hastalıklarında kullanıllır.- beyaz hardal : soluk kırmızı veya beyaz çiçeklidir. taneleri, siyah hardalınkinden daha büyüktür. hekimlikte; daha ziyade siyah hardal tohumu kullanılır. tesirli maddesi "potasium mironat" ve "sinigrin"dir.- hardal ruhu : ilık suya, dövülmüş hardal tohumu konularak elde edilir. çok tahriş edici bir maddedir. deriyi kızartır ve yakar.- hardal kağıdı : hardal tozunun, kauçuk mahlülü aracılığıyla kağıda yapıştırılması suretiyle elde edilir. bu kağıt ılık su ile ıslatılıp, hardallı tarafı cilde tatbik edilir.- hardal banyosu : temiz bir tülbentin içine 150 - 500 gram hardal tozu konur. çıkın yapıldıktan sonra banyo suyuna konur.hardal kağıdı, keten tohumu lapası veya hardal banyosu 10-15 dakikadan fazla tatbik edilmemelidir.

kullanıldığı yerler:
beyne veya akciğerlere kan hücum etmesi hallerinde faydalıdır. bronşit ve zatürreeden doğan şikayetleri giderir. iç organlarda biriken kanı dışarı çeker. sofrada kullanılan hardal ise hazmı kolaylaştırıp, kabız olmayı önler.

( lonicera caprifolium ) :hanımeligillerin örneği olan, ilkbaharda güzel kokulu çiçekler açan bir süs bitkisidir. çiçekleri, kabuğu ve yaprakları kullanılır. 100 kadar türü vardır.

kullanıldığı yerler:
idrar söktürür. karaciğer hastalıklarında faydalıdır. müzmin bronşitte rahatlık sağlar. nefes darlığını giderir. öksürüğü keser. nikriste de kullanılır.

gözlük otu : ( gözotu ) :kırlarda kendiliğinden yetişen bir çeşit bitkidir. yaprakları dantela şeklindedir. çiçekleri; ufak, beyazımtırak, mavi ve kırmızı benekli olup, yapraklarının ortasındadır. çiçekleri, yaz aylarında toplanıp, kurutulur.

kullanıldığı yerler:
göz nezlesi ve göz iltihaplarını iyileştirir. mide ve bağırsak gazlarını giderir.

( belladon )patlıcangillerden; kireçli topraklarda yetişen 180 santimetre kadar boyunda, birkaç sene yaşayan nahoş kokulu bir bitkidir. meyveleri kiraz gibi yuvarlak ve siyah renktedir. içeriğinde atropin vardır. zehirlidir. ev ilaçlarında kullanılmaması gerekir.

kullanıldığı yerler:
hekimlikte ağrıları dindirmek için kullanılır. mide ve bağırsak hastalıkları, astım, beyin hastalıkları, kalp hastalıkları ve sinir hastalıklarında kullanılır.

( gelinfeneri )patlıcangillerden; kireçli topraklarda yetişen bir çeşit bitkidir. çiçekleri pembe-beyazdır. yemişleri kiraza benzer. terkibinde c vitamini vardır. lezzeti acımtıraktır. meyveleri eylül - ekim aylarında toplanıp, kurutulur.

kullanıldığı yerler:
idrar ve ter söktürür. karında toplanan suyu boşaltır. böbrek taşlarının düşürülmesine yardımcı olur. sarılıkta da faydalıdır.

doğadan uzaklaştıkça kendimizden uzaklaştığımız dönemlerde bünyeyi toparlamak için kullanılan nimetlerdir ,dikkatli ,ölçülü ve bilinçli kullanıldıklarında şifadırlar.
anadolunun binlerce yıllık bilgeliğiyle yoğrulmuş ilginç ve anlamlı isimleriyle de dikkate değerdirler.

( jatrorrhiza palmata )jatrorrhiza palmata adlı bitkinin köküdür. içeriğinde kolombin ve barberin denilen maddeler vardır. tadı acıdır.

kullanıldığı yerler:
ishali keser. iştahı açar. mideyi kuvetlendirir. fazla kullanıldığı takdirde, mide ve bağırsaklara zarar verir.

( buhur ) :tropik bölgelerde yetişen sığala ağacından elde edilen reçinedir.

kullanıldığı yerler:
nefes darlığını giderir, vücuda rahatlık verir tütsü olarak kullanılır.

( althaea rosa ) :ebegümecigillerden; yaprakları geniş ve yuvarlak, çiçekleri büyük ve türlü renklerde olan bir süs bitkisidir.

kullanıldığı yerler:
balgam söktürür. vücuda rahatlık verir nezle ve öksürükten kaynaklanan şikayetleri giderir. boğaz, bademcik ve diş eti iltihaplarını tedavi eder. bağırsak iltihaplarını giderir.

( rosa ) :gülgillerin örneği olan bitki ve bunun çiçeğidir. bir çok çeşidi vardır. bunlar; kokusu, rengi, şekli, iriliği ve ufaklığı bakımından birbirinden ayrılır. en çok görülen çeşitleri; sarı gül, van gülü, yediveren gülü, yabani gül ve şam gülüdür.pembe gülün taze çiçeklerinden gülsuyu ve gül esansı elde edilir. içeriğinde geraniol, rodinol, eugenol, citronel ve feniletilalkol vardır.hekimlikte çiçeklerinin renkli yaprakları kullanılır. bunlar, gonca halindeyken toplanıp, sıcak bir yerde kurutulur ve ışık almayan kutularda saklanır.

kullanıldığı yerler:
antiseptik olarak kullanılır. ishali keser. boğaz ve bademcik iltihaplarını giderir. göz kanlanmaları ve göz nezlelerinde faydalıdır. ayrıca krem ve parfümeri sanayiinde kullanılır.

( altıntop ) :turunçgiller familyasından; bahçelerde yetiştirilen bir ağaç ve meyvesidir. meyvesi, portakaldan daha iri, kanarya sarısı renginde, tadı hafif acımsı ve ekşidir. içeriğinde c vitamini vadır.

kullanıldığı yerler:
iştah açar. karaciğerin normal çalışmasını sağlar. safra ifrazatını arttırır. hazmı kolaylaştırır. idrar tutukluğunu giderir, bol miktarda idrar söktürür. vücutta biriken suyu ve zehirli atıkları atar. kanı temizler. bedeni ve zihni yorgunluğu giderir. felç ve kanamaları önler. akciğer ve göğüs hastalıklarında faydalıdır.

bknz gezagaci.

( fraxinus ornus ) :ege ve akdeniz’in sahil kısımlarında yetişen bir çeşit dişbudak ağacıdır. sarı boya elde etmekte ve kudret helvası yapmakta kullanılır.

kullanıldığı yerler:
idrar söktürür ve kabızlığı giderir.

( poppy ) :yazın kırlarda yetişen ve gelincikgillere örnek olarak alınan bir çeşit çiçekli bitkidir. çoğu kırmızı renklidir. yaz aylarında toplanıp, gölgede temiz bir kağıt üzerine serilerek kurutulur. içeriğinde rheadine vardır. kokusu hoş değildir. tadı da acıdır.

kullanıldığı yerler:
nefes darlığı, astım, bronşit ve göğüs nezlesinde rahatlık sağlar. boğmacayı keser. kan tükürme ve kan kusmayı keser. uykusuzluğu giderir. yanıkları iyileştirir. yılancık da faydalıdır.

( ossypium ) :ebegümecigiller familyasından, lif ve yağ elde etmek maksadıyla ekilen otsu veya odunsu bir bitkidir. gövdesi dik, dallanmış ve çok tüylüdür. yaprakları uzun saplıdır. meyvesi 3-5 gözlü bir kapsüldür. her gözün içinde siyahımsı renkli, oval ve üzeri, uzun, sık ve beyaz tüylerle örtülü 5-10 tane tohum vardır. birçok türü vardır. yurdumuzda koza veya yerli türü yetiştirilir. yerli pamuk 75-80 santimetre boyunda, yan dalları, kısa, gövde ve yaprak sapları siyah benekli bir türdür. haziran-temmuz aylarında sarı çiçekler açar. çiçekleri çabuk solar ve ceviz iriliğinde koza yapar. kozalar olgunlaştıktan sonra hasat yapılır. tohumlarının çevresinde meydana gelen ince, yumuşak teller işlenerek hidrofil pamuk yapılır. çiğit denilen pamuk tohumlarından pamukyağı elde edilir. hekimlikte kök kabukları ve yaprakları kullanılır.

kullanıldığı yerler:
kabızlığı giderir. ateşi düşürür. aybaşı yokluğunu giderir. adet kanı söktürür.

( allium porrum )zambakgiller familyasından; sebzelik bir bitkidir. soğanı uzun ve göbeklidir. yazın ürün almak için ilk baharda veya güz aylarında; kış mevsiminde ürün almak için ise yaz aylarında ekilir. yurdumuzda kamış pırasası ve kara pırasa denilen çeşidi çok yetiştirilir.

kullanıldığı yerler:
idrar söktürür. şurubu göğsü yumuşatır, öksürüğü keser. iştahsızlığı giderir. mide rahatsızlıklarına iyi gelir. romatizma, mafsal ağrıları, damar sertliği, böbrek hastalıkları, üremi ve idrar tutukluğunda faydalıdır. böbreklerdeki kum ve taşların düşürülmesine yardımcı olur. suyu yüzdeki sivilce ve lekelere faydalıdır. sinirleri kuvvetlendirir. kabızlığı giderir. basur memeleri için faydalıdır. arı sokmasında da kullanılır.

( citrus aurantium var ) :turunçgiller familyasından bir ağaçtır. boyu 2-10 m arasında değişir. yaprakları sert dayanıklı ve düz kenarlıdır. meyvesi c vitamini bakımından zengindir. kabuğunun altında sarımtırak, bazılarında ise kırmızı renkte sulu ve dilimli bir öz bulunur. kabuklarından portakal esansı elde edilir. eczacılıkta ve gıda sanayiinde kullanılır. çiçeklerinden de portakal çiçeği esansı yapılır.

kullanıldığı yerler:
çiçeklerinin kaynatılmasıyla elde edilen su, spazm giderir. kabuklarından yapılan şurup ise, mide hastalıklarında kullanılır. damar sertleşmesini ve felci önler. soğuk algınlığı, grip ve nezlede faydalıdır. yorgunluğu ve sinir bozukluğunu giderir. cildin güzel olmasını sağlar. kansızlığı giderir. hazmı kolaylaştırır. karaciğeri çalıştırır ve safra ifrazatını artırır. ateşi düşürür. nekahat devresini kısaltır. vücuda enerji verir. şeker hastalarına faydalıdır. susuzluğu giderir. zayıflatıcıdır. mide hastalıklarından şikayet edenler portakal yememelidir.

( oryza sativa )buğdaygiller familyasından; sıcak bölgelerde yetiştirilen bir bitkidir. her başakçığında bir çiçek vardır. tanesi burada meydana gelir. içeriğinde bol miktarda nişasta ve vitaminler vardır. pirinç kabuğundan tabii phytine elde edilir. bu madde, gelişmeye yardımcı olur. zihin açıklığı sağlar.

kullanıldığı yerler:
vücuda gerekli olan kaloriyi sağlar. yüksek tansiyonu ve fazla üre miktarını düşürür. ishali keser. kaynatılması ile elde edilen su ishal kesici olarak kullanılır. unu, yaraları kurutmak maksadıyla kullanılır.

( mavi kantoron )bileşikgiller familyasından; özellikle ılık bölgelerdeki tahıl tarlalarında yetişen bir bitkidir. çiçekleri mavi veya menekşe rengindedir.

kullanıldığı yerler:
iştah açar. idrar söktürür. nikris hastalığında faydalıdır. böbreklerdeki kumun dökülmesine yardımcı olur. bazı göz hastalıklarında kullanılır. ağrıları keser. vücutta biriken zehirli maddelerin atılmasını sağlar. fazla miktarda kullanıldığı zaman kalbe zarar verir.

( pelinotu ) :bileşikgiller familyasından; boş arazilerde kendiliğinden yetişen, çok acı ve keskin kokulu otsu bir bitkidir. saksılarda da yetiştirilir. birçok türü vardır.

kullanıldığı yerler:
bağırsak solucanlarını düşürür. adet söktürür. iştah açar. mideyi kuvvetlendirir. ateşi düşürür. fazla miktarda alındığı takdirde zehirler.