utopya

televizyondan duyulan kimin soyledigi bilinmeyen bir sozdur. maddi, manevi her kosulda cok mantikli bir sozdur. depresyona da iyi gelmez, kansere de iyi gelmez. para herseyin ilaci degildir sozuyle yakin anlamlara gelmektedir. oyle ki napolyon’da ‘para para para’ demistir fakat para onu da kurtaramamistir. bu durumda para yerine insanda akil olmasi daha mantiklidir. bizi yataga hic dusurmeyecek olan da akildir eger ki dusersek kurtaracak olan da akildir...

2’li dardanel ton paketi alimiyda yaninda promosyon olarak verilen kucuk kitapcik. icinde dardanel ton’lu tarifler bulunmaktadir. ayrica giris sayfasinda icindekiler bolumunden hemen sonra dengeli beslenme ve ton baliginin faydalari aciklanmistir. yararli bir kitapcik olma yolunda gitmektedir. fakat icindeki tarifler dardanel tonun butun guzelligini golgelemektedir. dardanel tonlu nohut, fasulye gibi bircok tarif vardir ki en guzeli dardanel tonu kutusunda uzerine limon sikip, tuz dokerek yemektir. tarifler icerisinde en idare edenleri dardanel ton’lu makarna ve salatadir. bunlar dardanel ton’un lezzetini pek fazla golgelemez...

f(n)= f(n-1)+f(n-2) dizisini takip eder. birbirini takip eden sayilar aralarinda hep asaldir.
0+1=1
1+1=2
1+2=3
2+3=5
3+5=8
5+8=13
8+13=21
13+21=34
21+34=55
34+55=89
55+89=144
89+144=233
144+233=377
233+377=610
377+610=987
610+987=1597
987+1597=2584
1597+2584=4181
2584+4181=6765
4181+6765=10946
goruldugu gibi toplanan iki sayinin 1’den baska ortak bolenleri yoktur. dogadaki pek cok duzen buna gore islermis, oyle derlerdi. agactaki yaprak sayisi, dogan cocuk sayisi. bir sicrama ve katlanma soz konusuymus. ornegin; ‘birken bin oluruz!’ lafinin mantigi aslinda bu sayi dizisine cok benzemektedir.

dort misralik bentlerden olusur.
her konuda yazilabilir. 15., 16. ve 17. yuzyilda cokca yazilmistir.
ilk bentin son misrasi her bentte aynen tekrarlanirsa buna murabba-i mutekerrir, ilk bentin son misrasi her bentte tekrarlanmayip kafiyeleniyorsa buna murabba-i muzdevic denmektedir.

turklere ozgu 17. yuzyilda gelisen nazim seklidir.
dort misralik bentlerden olusur.
en onemli temsilcisi nedim’dir. nedim’in sarkilarina donemin eglence ortamlari konu olmustur. neseyi, zevki ve eglenceyi sarkilarinda cokca islemistir.
kafiyelenisi: ilk dortluk a a a a ya da a b a b ya da a a b a seklindedir. diger dortlukler c c c a.

iranlilardan turklere gecmis nazim seklidir.
nazim birimi beyittir.
her beyit kendi arasinda kafiyelenir. bu sebeple uzun hikayelere musaittir. sairin anlatacaklari cok genis oldugunda bu nazim seklini secer. ayrica kafiye bulma sikintisi da bu sebepten dolayi yoktur.
kutadgu bilig’den sonra pek cok eser bu nazim sekliyle yazilmistir. mevlana’nin mesnevisi mesnevi-i mevlana yine bu nazim sekliyle yazilmistir.

turklerin milli nazim sekillerinden biridir.
dort misralik bir nazim seklidir.
eski turk siirinden izler tasir.
yalnizca bir vezinle yazilir. (fâ ilâtun fâ ilâtun fâ ilâtun fâ ilun)
ozellikle icerisinde cinas sanati kullanilir. bir kelime farkli manalariyla kafiyelenir bu da tuyugun en onemli ozelligidir.
kadi burhanettin(14.yy) tuyuglari ile unludur.
cagatay edebiyatinda cokca kullanilan bir nazim seklidir.

unsuzle biten heceye kapali hece denmektedir. ‘korkaklik’ (kor-kak-lik) kelimesindeki her hece kapalidir.

unluyle biten heceye acik hece denmektedir. ‘araba’ (a-ra-ba) kelimesindeki her hece aciktir.

acik olan heceyi vezin geregi kapatmaya denir. vezine uydurmak icin kapanan acik hece, bu ozelligini kaybederek kapali hece degeri gorur. ornegin;
acik heceyi ‘+’ isaretiyle gosterelim. kapali heceyi ‘-‘ isaretiyle gosterelim.

kimseye et/mem sikâyet/ aglarim ben/ hâlime
- + - - - + - - - + - - - + -
fâ i lâtun/ fâ i lâ tun/fâ i lâ tun/ fâ i lun
titrerim muc/rîm gibi bak/tukca istîk/bâlime
- + - - - + - - - + - - - + -

vezni: fâ ilâtun fâ ilâtun fâ ilâtun fâ ilun. fâ kapali, i acik, lâ kapali, tun kapali. ornekteki ‘gibi’ edatindaki ‘bi’ hecesi acikken vezin geregi kapatilmistir. ayni sekilde ‘kimseye’ zamirinde ‘ye’ hecesi acikken vezne uydurulmus ve kapatilmistir. bu kelimelerde gorulen ozellikler birer imâledir.

"eger padisah sizseniz ordularinizin basina gecin, eger padisah bensem emrediyorum, ordularinizin basina gecin!" fatih sultan mehmet’in babasi 2.murat’a soyledigi cumledir. fatih tahta kucuk yasta gectigi icin bizans tecrubesiz birinin gectigini dusunerek savas planlari kurmustur. bunun uzerine babasinin ordunun basina gecmesini istemistir. ve zamani gelince tekrar tahta gecip istanbul’u feth etmistir.

formule dokersek corap kokusu buyuktur ayak kokusu. nasil bir ayaktir ki kokusu tutun kokusunu alt etmistir? ne anladim o sigaran dedirten durumdur...

idrarin gun yuzu gormeden once son olarak bekledigi yer. %20’si doldugunda beyne artik tuvalete gitmelisin sinyalini verir. tabi bu zamanda sinyaller guclu degildir. %100’u dolunca iseme denilen olay gerceklesmektedir. gerceklesmezse de buyuk ihtimal sidik torbasi patlamistir... idrar kesesi herkeste ayni boyutta degildir. bu durumda sabit bir depolama birimi yoktur. ornegin; herkes 1 litre cis depolayabilir yargisi yanlistir.

turkiye ekranlarinda ’leon-askin gucu’ diye gecen filmdir. jean reno bu filmde cosmustur. shape of my heart sarkisi bu filmle mukemmel olmustur. jean reno filmde ciceginden baska birseyi olmayan tetikcidir. natalie portman da ailesi kotu adamlar tarafindan oldurulmus jean reno’ya asik kocaman yuregi olan kucuk bir kizdir. bir zamanlar tgrt ve star kanallarinda bol bol gosterilen ama artik arsivlere karisan bir filmdir. suphesiz ki arsivlerde klasikler arasinda yerini almistir...

iki ayri hayatin hikayesini bir sarki bu kadar guzel anlatir. teoman cizgisinden cok farkli bir sarkidir. siyasi yonu cok agirdir. bu sarkidan dolayi cem karaca’ya kendini benzetiyor denmistir. sesi icin girtlak kanseri mi oldu bu adam denmistir. fakat sarki yine de guzeldir, emek vardir, hikayesi vardir, ruhu vardir. erdal eren ve zekeriya onge adina yapilmis bir sarkidir. kalpte kursun, ilmek boynunda sozu iki kisinin de olumunu anlatmaktadir sarkida. zekeriya onge kalbine kursun gelmesiyle olmustur. erdal eren de zekeriya onge’yi vurdugu icin asilmistir...

ulama ogretilirken kodlamalarla ogretilir cocuga. yanlis egitim sistemimiz de belki en guzel yontem budur dedirtir insan. orneklendirerek anlatma. iste ulama da ’filiz akin’ seklinde kodlanmistir ve akillardan cikmayacaktir. ulamada 1. kelime sessiz harfle biterken 2. kelime sesliyle baslamalidir. boylece iki kelime birlesik gibi cikar agizdan.
filiz akin - fili zakin

siz armutu sularsiniz. emek verirsiniz. armut piser yani istediginiz olgunluga erisir. fakat toplamada biraz gecikirsiniz. bunun uzerine bir takim kendini zeki sanan tembel zihniyetler sizin pisirdiginiz armutlari toplayip, bir guzel yerler. ekmek elden su golden tabiriyle ayni anlama gelmektedir...

herkesin icinde bir zeze vardir. fakat iste onu disari cikarmak en zorudur. ozellikle bu zamanda. zeze ben olsun ya da hepimiz kendimiz olalim...
zeze’ye alternatif hepimiz birer pollyanna olalim. secim sansimiz olur.

birinci el tarafindan kullanilmis artik pek cok kullanima acik olan mallara denir. bayandan ikinci el, gumrukcuden ikinci el dendiginde kullanilan malin temiz ya da kirlilik derecesi anlasilir. ayrica kabadayi agzinda cok sik gecen bir kullanimdir. ’ben kizimi ikinci el istemem’ seklinde kullanilir. ’neden’ dediginizde ’yarin birinci elin sahibi gelse cok sey yasadik dese naparim’ diye cevap alinir. iste bu sekil kullanildiginda kulaga cok kaba gelen tabirdir...

iltifat amaciyla soylenen fakat sehveti doruk noktasina cikaran sozdur. insanlar asmistir. bogazinda dugumlenen hickirik olayimin abartilip su bardagin olayim sekline donusmesidir. nedeni de insanlarin bogazinda hickirigin her zaman dugumlenmemesi fakat suyun her zaman icilmesidir. boylece sevgilinin dudaklarina saat basi temas edilmis olunur. hatta bu iltifat gibi gorunen ama buram buram sehvet kokan soze su karsilik verilir agzini bardak olarak kullanayim boylece bardagim olmus olursun. fiziki olarak dusunursek agzina su doldur ben de agzimla o suyu iciyim... iltifattan cok fantazi amaciyla soylenir. romantizm desen hic yoktur...