serpens

radyal yönler yardımı ile kıymetlendirme yapmaya yarayan stereo değerlendirme aleti.

radyal çizim, ışınsal çizim, küçük kontrol çizimi, radyal triyangülasyon, ışınsal triyangülasyon, radyal üçgenleme veya asal (esas) nokta üçgenlemesi olarak da adlandırılan, her bindirmeli fotoğrafın yaklaşık ışınsal merkezinden veya ışın merkezinden olan doğrultuların, yatay kontrolde kullanıldığı analitik veya grafik fotogrametrik havai nirengi yöntemi. diğer bir tanımla, ardışık resimler üzerinde çapsal yönlerden kurulu eşkenar dörtgenler yardımıyle yapılan ve yalnızca (x,y) konum koordinatlarını veren üçgenleme yöntemi. analitik yöntemlerle yapıldığı zaman analitik ışınsal üçgenleme olarak adlandırılır. bir ışınsal üçgenleme analitik ön kelimesi ise başlamıyorsa grafik olduğu kabul edilir. izomerkez veya nadir noktası gibi kesin terimlerle belirtilmediği sürece, asal noktaya dayalı olduğu kabul edilir.

resimler üzerinde grafik ve radyal fotogrametrik nirengi yöntemini uygulayabilmek amacıyla açı ölçümü yapılması uygun olan nokta. fotoğraf üzerinde tanımlanabilen ve herhangi bir görüntü noktası ve detayına olan doğrultular çizilebilen, istenen noktalara ölçümler yapılabilen; merkez nokta, ışın merkezi, ışınsal merkez olarak da adlandırılan nokta. fotogrametrik çalışmalarda radyal merkez olarak asal nokta, nadir noktası, izomerkez noktası, resim orta noktası veya resim üzerindeki herhangi bir nokta alınabilir. küçük eğiklik ve yükseklik farklarına sahip resimlerde, h’ asal noktanın radyal merkez olarak alınması daha uygundur. çünkü, resimler üzerinde en kolay bulunabilen nokta asal noktadır. daha büyük eğiklik açıları ve yükseklik farklarına sahip olan resimlerde ışınsal (radyal) merkez olarak nadir noktaları ile fokal noktalar kullanılmakla beraber, nadir noktası ve fokal noktaların resimler üzerindeki yerlerini bulabilmek için eğiklik bilgilerine ihtiyaç vardır.

bir çift düşey resimde ortak bir noktaya çekilen radyal (çapsal) yönlerin, ilerden kestirmede olduğu gibi, ölçeği koruyan ve tek tek noktalar halinde izdüşüm ilkesine dayanan kıymetlendirme aleti.

resim üzerinde herhangi bir köşe veya kenar ortası bölgesinde her üç komşu resimde iyi seçilebilen nokta ile resim merkezi arasındaki yönlerle belirtilen açıları ölçmeye yarayan alet.

ışınsal (çapsal) üçgenleme olarak da adlandırılan, ölçülerin basit aletler yardımıyla resimler üzerinde yapılması, komşu resimlerin geometrik bağıntılarından faydalanarak noktaların sadece yatay koordinatlarının (x,y) elde edilmesi şeklinde uygulanan, küçük ölçekli harita çalışmalarında ve genellikle düz arazilerde uygulanabilen iki boyutlu bir fotogrametrik nirengi yöntemi.

ışınsal distorsiyon olarak da adlandırılan, kamera ve mercek sistemlerindeki objektif distorsiyonunun çap yönündeki radyal bileşeni.

iki bindirmeli fotoğrafın stereoskopik olarak görüntülenmesinde ve ortak alanlardaki planimetrik detayların ışınsal doğrultu prensibi kullanılarak mekaniksel bir bağlantı yardımı ile harita üzerine trasfer edilmesi ve çizilmesinde kullanılan bir fotogrametri aleti.

merkezden çıkan ışınlar yönünde çeşitli yönlerde hareket edebilen, çelik koldan oluşan veya merkezdeki oynak yeri eklemden oluşan bağlantı.

objelerin mercek ekseninden çeşitli açısal mesafelerde buluşmaları ve bu yüzden farklı büyültmelere tabi olmaları sebebiyle, objelere ilişkin görüntü noktalarının radyal olarak görüntü alanının merkezinden olan doğrusal yer değiştirme miktarı. kısaca, mercek merkezinden veya fotoğraf merkezine yakın noktadan ışınsal olarak farklı yönlerde oluşan bir kamera distorsiyon (bozulma) hatası.

fotogrametrik nirengide uygulanan çapsal üçgenleme yöntemiyle elde edilen ağ veya üçgenleme ağı.

resim asal noktasından (h’) resim üzerindeki herhangi bir izdüşüm noktasına (p’) olan yatay uzaklık (dr’) veya resim üzerinde herhangi bir noktanın resim merkezinden olan uzaklığı. resim merkezi yerine göre çoğunlukla resim markaları ile tanımlanan resim orta noktası alınır. resim ayakucu noktası, resim asal noktası, resim eşmerkez noktalarından biri amaca göre resim merkezi olarak seçilir.

resim ayakucu noktası, açı koruyan nokta gibi bir nokta fotoğraf merkezi olarak alınıp, her üç komşu resimde ortak olan köşe veya kenar markalarına doğru çizilen veya ölçülen yön, radyal (çapsal, ışınsal) yönde bulunan hat veya doğru.

merkezle çember üzerinde belirli aralıktaki noktaları birleştiren doğruların cam veya mika üzerine çizilmiş olduğu, açı veya kutupsal koordinatları ölçmeye yarayan ağ. açı veya kutupsal koordinat ölçmeye yarayan genellikle cam veya mika üzerine çizilmiş olan, merkezle daire çemberi noktalarını belirli aralıkla birleştiren doğruların toplamı.

her üç komşu resimde ortak olarak, resimlerin köşe ve kenar ortalarında bulunan marka ve işaretlerle resim orta noktalarını birleştiren doğruların oluşturduğu ağ veya bir sıra komşu resimler veya kolonlarda her resmin köşe ve kenar ortalarında bulunan ve her üç komşu resimde ortak olan noktaların ilgili resim orta noktasını birleştiren doğruların oluşturduğu grid ağı.

fotoğraf üzerinde radyal merkez olarak alınan resim orta noktası (m’), resim asal noktası (h’) veya nadir noktası (n’) gibi herhangi bir merkezi noktadan fotoğraf üzerindeki herhangi diğer bir noktaya olan doğrultu veya çizgi.

çapsal, merkezsel veya merkezi olarak da adlandırılan, merkezden başlayıp çemberin herhangi bir notkasına giden doğru yönünde olan ve bu doğru ile ilgili olan.

optik bir sistemden geçen ışık ışınının izlediği yolun trigonometrik yapısı.

ışın hüzmesi olarak da adlandırılan, uzayda herhangi bir noktadan geçen doğrulardan veya ışınlardan oluşan deste.

resimlerin ortak alanlarında bulunan kolon ve model bağlama noktaları ile yer kontrol noktalarının her bir resim çiftindeki resim koordinatları ölçüldükten sonra, distorsiyon, film büzülmesi, refraksiyon, yer küreselliği gibi sistematik hata etkilerinin giderilmesi, resim koordinatlarının başlangıcı her resmin kendi asal noktası (h’) olan bir resim koordinat sistemine kaydırılması, daha sonra bloktaki bütün resimlerin karşılıklı ve mutlak yöneltmelerinin aynı anda dengelenerek gerçekleştirilmesi şeklinde uygulanan, dengeleme birimi olarak resimlerin ve resim koordinatlarının ele alındığı gelişmiş bir fotogrametrik blok dengelemesi yöntemi.