salem mahkemeleri

amerikada cok sayida koloni kuran ingilizlerin kurdugu kolonilerden biri de salemdir. bu kasaba kendi halinde siradan bir yerken, salem asillerinden samuel parris’in kizi olan betty ve kuzeni abegaili’nin saka olarak baslayan hikayeleri ile kucuk capli bir katliam yasanmistir. samuel parris barbados ile yaptigi ticaretten donerken cocklara bakmasi icin iki kole getirir. bu iki kole cocuklari eglendirmek icin yumurta akinda gelecegi gorduklerini soylerler. cocuklari eglendirmek ve korkutmak amaciyla barbadosda yapilan voodoo buyuleri hakkinda hikayeler anlatirlar. bunlari ciddiye alan kizlar ruhlar ve cadilar hakkinda meraka kapilirlar ve bu islerle ilgilenmeye baslarlar. bir sure sonra kizlar sara benzeri nobetlerle sarsilir ve seytan tarafindan tehdit aldiklarini soylerler. cocuklar sikistirilinca bakicilarini suclarlar. bakicilar jhon ve tituba bu suclamayi basta kabul etmez ama baska careleri kalmayinca herseyi uslerine alirlar. parris ailelerine kizginliklarindan samuel parris’in esinin de suc ortagi oldugunu soyleyerek intikam alirlar. herkes kurtulus olmadigini gorunce birbirini suclamaya baslar ve olaylar buyur. savcilar ve hakimlerin aileleri de suclanir. 19 kisi asilarak bir kisi de bir kayanin altinda ezilerek can verir. ve yillar sonra betty yasananlarin bir sakadan ibaret oldugunu bir sure sonra korkudan dogruyu soyleyemediklerini itiraf eder.

(bkz: salem)

orijinal adi (bkz: the crucible) olan
arthur miller’in 1940’larin sonunda yazdigi, turkce’ye cadi kazani olarak cevrilen oyun, yukarida verilen tarihi olayi biraz degistirerek anlatir;tabii yazildigi donemin siyasi durumlarini ignelemek gibi bir amaci da vardir. (bkz: mccarthyism) .