protestan

(bkz: protestan reformu)

hristiyanlığın en büyük üç mezhebinden biridir. xvi.yy.da martin luther ve jean calvin’in öncülüğünde katolik kilisesi’ne ve papa’nın otoritesine karşı girişilen reform hareketi’nin sonucunda doğmuştur.

papazlara ihtiyaç duymaksızın incil’i okuyabildikleri için protestanlığa incil kilisesi de denilmiştir. çünkü onlar incil’i hristiyanlık için tek kaynak saymışlardır. protestanlık, diğer hristiyan mezheplerinden bazı farklılıklar arzeder. bunların katolik ve ortodokslar gibi ruhanî başkanları yoktur. protestanlık, katolik ve ortodoks kiliselerin merkezi zihniyetini aksine çeşitli kiliseler veya mezhepler topluluğunu ifade eder. katolik inanç sisteminin çoğunluğunu korusalarda katolik kilisesi nin papa ya verdiği geniş yorum ve uygulama yetkisini tanımama, dini inançları daha kişisel düzeyde yaşama ve katolik kilisesi nin dünyevileşen ayin ve uygulamalarınından uzaklaşma gerekçeleriyle ayırmıştır.

kiliselerinde resim, heykel ve tasvir bulundurmazlar. katoliklerin aksine protestan râhipler evlenebilir. incil’i kendi dillerinde okuyabilmek de protestanlığın bir başka özelliğidir. katoliklerle ve ortodokslar ise incili yunanca ve lâtince okumak zorundadırlar. protestanlıkta azizlere de inanılmaz. protestanlar, katolik kilisesi’nin kabul ettiği incil deki bazı kitapları apokrif olarak tanımlar ve tanrı sözü olarak kabul etmezler.

dini coğrafya açısından protestanlığın kıtalar arası dağılımdaki yeri katoliklik’ten hemen sonradır. dünyada en fazla protestan kuzey amerika’da bulunmakta; ikinci sırada avrupa ülkeleri gelmektedir. protestanlık kuzey amerika ile okyanusya’da en büyük din durumundadır. dünyanın en büyük, protestan cemaatleri sırası ile abd, ingiltere, federal almanya, nijerya, güney, kanada, avustralya, brezilya, hollanda, isveç, danimarka, finlandiya ve endonezyadır.

protestan mezhebi oncelikle kendi icinde 3 ana kola ayrilmistir.bunlar;

lutheryanizm
kalvinizm
anglikanizm dir

hristiyanlıktaki en büyük üç mezhepten biri incili tek kaynak olarak kabul eden hristiyanlardır.

reform hareketi öncesi kilise baskısına karşı direnen kişilerin oluşturduğu akım.protestan kavramı bunlar zamanında herşeyi protesto ettiği için kendilerine uygun görülmüştür.
hareketin önderi için (bkz: martin luther)

reform hareketi sonucunda hristiyanlikta ortaya cikan mezhep.