ömer hayyam

peygamber olarak seçtiğim şahsiyet.

matematik, astroloji , ilahiyat alimidir,
"hey güzel allahım"
"bunca güzellik yaratmışsın"
"ama hepsi haram"
"bu nasıl iştir ki"
"dolu tası eğri tut ama içindekini dökme"
demiş ve olayı bitirmiştir,
neden var olduğunu keşfedebilen nadide şahsiyetlerden biridir.

dünyanın sırrını 1070’lerde çözmüş kişi.ateist yaftaları kendisi için uygun olmayan,yaradan inancını benimsemiş ancak kitaba,peygambere pek aldırış etmemiş zat-ı muhterem.her rubaisi farklı anlamlar içeren,inceden inceye ayar veren büyüğümüz.(bkz: deist) bir kişidir kendisi ve bu sebepten kelamlarını okurken her şeyden arınmak gerekir.at gözlüklerini takmadan,taraf olmadan okunduğu takdirde çok şey katar.

girme şu alçakların hizmetine:
konma sinek gibi pislik üstüne.
iki günde bir somun ye, ne olur!
yüreğinin kanını iç de boyun eğme.

dörtlüğü ile beni benden alan önemli şairdir.

henüz,
vakit varken içelim dostlar! sonsuza dek
uyuyacağız toprak altında, göğsümüzde uyuyan
bir sevgili olmadan! size bir "sır"
vereyim mi dostlar: geçen yılın lâleleri
artık
açmayacaklar!

dün, sana
verilmiş bir ödüldü. yaşadın ve gitti...
unut onu, mutlu ol.hiçbir şey bekleme,
pişmanlık duyma. ne olacaksa, ebedi
rüzgârın talih’e göre çevirdiği kitapta
yazılı,
unutma!

durmadan
kurulup dağılan bu yerde hiçbir dost
arama. güvenilir bir sığınak, hiç!
bırak, acı yüreğinde konaklasın. olmaza
çâre arama... kimse sana gülmeden
sen acıya gülümse,
yaşamana bak!

türkçesi : kenan sarıalioğlu

durmadan kurulup dağılan bu yerde
hiç bir dost arama.
güvenilir bir sığınak, hiç! ..

bırak acı yüreğinde konaklasın
olmaza çare arama...
kimse sana gülmeden sen acıya gülümse,
yaşamana bak!

"bahçemizin halinden, baharımı kıyasla" demiş adam. daha ne desin?..


bahçemizin halinden,
baharımı kıyasla.
zambaklar verem olmuş,
kırmızı güller yasta.
eller yüzler simalar
resimler aynı değil
baharlar bile degişmiş
artık her şey bir başka..

bu sonbaharda ki ayak izlerim
sanki geçmiş bir şeyler
her yerler talan olmuş
hatıralar bile yanlış
üç beş kırık bardak
tas tabak çanak
bir kaç kiraz dalı
ürkütülmüş bir kaç kurbağa
yolcular yok olmuş
yollar artık bambaşka
artık akortsuz saz gibi
dalda kuş çiçekteki arı
bir uçkur iki bağlama
yanlızca varı yoğu
iki göz kırpmışım
bir kaç da öpücük
boşunaymış burukluklar
aceleler, tezler
hesap kitap yanlışmış
yıllar boşuna gecmiş
ayrılıklar hüzünler
şimdi pususundan
bakan gözler bir başka
hesap kitap gerekmez
var zararı hesapla...

bir çürük temelli kubbede neyiz ki biz?
tasta delik arayan karıncalar gibiyiz.
ne korku, ne umut kapılarını bilen
şaşkın, gözü bağlı, avanak öküzleriz.



akşam akşam güzel geldi.

onu tanımak isteyeneler semerkand kitabını mutlaka okumalıdır.

"dünya üç beş bilgisizin elinde; onlarca her bilgi kendilerinde. üzülme; eşek eşeği beğenir: hayır var sana "kötü" demelerinde." ö.h.

biz gerçekten bir kukla sahnesindeyiz
kuklacı felek usta, kuklalarda biz
oyuna çıkıyoruz birer, ikişer;
bittimi oyun, sandıktayız hepimiz.

vedat sakman güzel seslendirmiş. epey hüzünlenmeme sebep oldu.

http://tinyurl.com/3fcyuyf

sabbahın sıra arkadaşı, şarabın yerli tanrısı.

hiç hiçbir şey bilmiyorlar
bilmek istemiyorlar
hiç hiçbir şey bilmiyorlar
bilmek is...temiyorlar

şu cahillere bak
dünyanın sahibi onlar
şu cahillere bak
dünyaya egemen onlar

onlardan değilsen eğer
sana zalim derler
onlara aldırma hayyam
dostum, dostum...

kim demiş haram nedir bilmez hayyam?
ben helali haramı karıştırmam,
seninle içilen şarap helaldir.
sensiz içtiğimiz su bile haram.

bazı anonim rubailer ve dörtlükler başka dönemlerde yazıldıkları bilinmelerine rağmem ömer hayyam adı altında toplanmıştır. aşağıda yazılı olanlarda ömer hayyam ın yazdığı söylenmektedir. kitabün fi l burhan ül sıhhat ı turuk ül hind le geometri alanında da söz sahibi olan hayyam ın yazmış olma olasılığı yüksektir. o yazsın yazmasın müthiş birşey;

bir çember çizsek, merkezinde sen, çevresinde ben olsam
ben döndükçe seni, sen döndükçe beni görsen
acılar teğet, mutluluklar kiriş olsa
ve o kadar yaklaşsak ki birbirimize yarıçap sıfır olsa.

cennette huriler varmış, kara gözlü
içkinin de ordaymış en güzeli
desene biz çoktan cennetlik olmuşuz
bak bir yanda şarap, bir yanda sevgili..

eserlerinden bazıları şunlardır:
abdurrahman el neseviye cevab (hak teâlâ’nın alemleri yaratmasının ve insanları ibadetle yükümlü kılmasının hikmeti)
nizamülmülk (biyografisi)
eş’arı bil arabiyye (rûbailer)
fil mutayat (ilim prensipleri)
ziyc-i melikşahi. (astronomi ve takvim)
müşkilat’ül hisab. (aritmetik)
kitabün fi l burhan ül sıhhat ı turuk ül hind. (geometri)
risaletün fi berahin il cebr ve mukabele. (cebir ve denklemler)
newruzname (takvim ve yılbaşı tespiti)
ilm-i külliyat (genel prensipler)
risaletün fi şerhi ma eşkele min musaderat(öklid’in bir probleminin çözülmesi metodu üzerine)
risaletün fi vücud (felsefede ontoloji)
muhtasarun fi t tabiiyat (fizik)
risaletün fi l kevn vet teklif (felsefe)
fil cevab selaseti mesâil ve fi keşfil hicab (üç meseleye cevap ve alemde zıtlığın zorunlu olması üzerine)