tarihteki ilk turk cumhuriyeti olan azerbaycan cumhuriyetinin kurucusu ve ilk cumhurbaskani mehmet emin resulzâde 1884te bakude dunyaya geldi. calisma hayatina 19 yasinda iken gazete yazarligi ile basladi. tifliste yayinlanan sark-i rus, azerbaycanda huseyinzâde ali bey turanin hayat ve fuyuzat ile ahmet agaoglunun irsat ve terakki gazetelerinde yazdi. bakude haftalik tekâmul, sonra yoldas dergilerini yayinladi.
1905te siyâsete atildi. carlik yonetimine karsi gizli bir dernek kurdu. takibata ugrayinca turkiyeye kacti. 1913te carlik yonetimi af cikarinca bakuye dondu.
1917de bagimsiz azerbaycan fikrini savunan musâvât partisinin baskani oldu. turkistandaki diger turk cumhuriyetlerinin de rusyadan ayrilmasi ve turk devletleri federasyonu kurulmasi fikrini savunuyordu.
28 mayis 1917de azerbaycan cumhuriyeti kuruldu ve ilk cumhurbaskani oldu. cumhuriyet iki yil yasadi. kizil ordu azerbaycani isgal edince resulzâde once almanyayla gitti. ikinci dunya savasi sonunda almanya teslim olunca turkiyeye geldi, ankaraya yerlesti.
6 mart 1955te vefat etti.