malcolm x

azınlık milliyetciligini sozde ’toplumcu’ bir uslupla provoke eden zararsız kahraman. martin luther king’den farkı yoktur.

mısır ve arabistanda bi ara bulunmuş olan kişi.siyah hakları savunucusu.

şu sıralarda okuduğum yazarı alex halley olan biyografik kitap

malcolm x (malcolm little ve daha sonrasında el hac malik el-şahbaz) (omaha 1925 - new york 1965), abdli siyaset adamı ve siyah hakları savunucusudur. 1952’de malcolm x adıyla black muslims hareketine girdi. elijah muhammad’ın yolunu izledi ve ona abd içinde tümüyle bağımsız olacak bir zenci cumhuriyetinin kurulması fikrini benimsetti. ancak mart 1964’de iki önderin arası açıldı; malcolm x, afrika - amerika birliği örgütünü kurdu ve 1964’de afrika ile ortadoğu’ya (mekke’de hacc için bulundu) iki gezi yaptı. dönüşünden kısa bir süre sonra da öldürüldü.

massachusette’nin siyah mahallesinde bitirir. çok istemesine rağmen, üniversiteye gidemeyince, küçük yaşta çalışmak zorunda kalır. michigan ve boston derken, kendini birden harlem’de bulur. bir siyah olarak, kendisine dayatılan yaşama biçimi, onu sonunda hapishaneye düşürür. üniversiteyi harlem sokaklarında tamamladığını ve doktora tezini de hapishanede hazırladığını uzun uzun anlatır. o okuma açlığını hapishanede giderir. doymak bilmez bir istekle hapishane kütüphanesindeki kitapları tek tek okur. hapishane yılları için: "bir insanın düşünmeye ihtiyacı varsa, gidebileceği en iyi yer, bana sorulursa, üniversiteden sonra hapishanedir" diyerek, hiç kimsenin çaresiz ve çözümsüz olmadığını vurgular.

o, yedi yıllık “hapishane eğitiminden” sonra, başka bir malcolm x olarak harlem’e geri döner. hapisten önce bir sokak serserisiyken, şimdi amerika’da büyük bir hızla gelişen islam’ın etkili ve ateşli bir temsilcisidir. .

malcolm little olan soyadını harlem’de x olarak değiştirir. yeni soyadı, onun afrikalı atalarının artık kendisi başta olmak üzere, kimse tarafından bilinmediğinin simgesidir. elijah muhammed’in öncülüğünü yaptığı "siyah müslümanlar hareketi" malcolm x’le birlikte daha da kuvvet kazanarak yayılmaktadır. artık malcolm, elijah muhammed’in baş kurmayıdır. fakat elijah muhammed’in zina yapmasına karşı çıkması, daha sonra da elijah muhammed’in, malcolm’a, başkan kennedy’nin öldürülmesi hakkındaki yetkisiz ve iğneleyici sözlerinden ötürü sessiz kalmasını emretmesi, malcolm’un kendi hareketi içinde izole edilmesine sebep olur.

gerçek islam’ın elijah’tan çok uzak olduğunu biliyordu. ancak islam’ı bütün incelikleriyle kavrayabilmek ırk, renk ve dil ayrımı yapmadığını görebilmek için hacc’a gitmesi gerekiyordu. o amerika’da bildiği islam’la, hac’da mekke’de gördüğü islam arasında dağlar kadar fark olduğunu anlayınca, x olan soyadını el şahbaz’a çevirdi. çünkü o “gözleri mavinin en mavisi, saçları sarının en sarısı insanlarla aynı tabaktan yemek yemiş, aynı saflarda omuz omuza namaz” kılmıştı.

başlangıçta, ilk zenci müslüman hareketinin öncüsü elijah muhammed’in bağlısı olarak ırkçı düşünceler taşıyorken, hacc dolayısıyla islam dünyasına yaptığı bu gezi onu bu düşüncelerden döndürdü. artık kendisini islam’ın sömürgecilik ve ırkçılık karşıtı evrensel mesajını tüm dünyaya iletmeye adamıştı. bu amacını kitleler çapında gerçekleştirmeye çalıştığı toplantılarından birinde suikasta uğrayıp, 25 şubat 1965’de öldürüldü.

kendisini allahin enkarnasyonu olarakta gormekteydi yanilmiyorsam.

gercek adi malcolm little olup daha sonra malik el sahbaz adini alan, genclik yillarinda soygunculuktan hapse girdiginde tum hayatini degistiren elijah muhammed’le tanisip musluman olan akbinde siyah musluman faaliyetlerini ogrenip beyaz karsitlarinin en atesli savunucusu olan lakin verdigi bir konferans esnasinda o gunun cikar gruplarinca duzenlenen suikast sonucu oldurulen, herkezce bilinin isminin sonundaki x simgesini "gecmisimin uzerine carpi koydum" diyerek aciklayan zenci dunyasinin 1 numarali dava adami.