latife uşaklıgil

atatürk’ün 29 ocak 1923’te evlendiği ve 5 ağustos 1925’te boşandığı eşi. 1898-1975 yılları arasında yaşamıştır.
----------------------------------------------------------------------------------------------------

1898 yılında izmir’de doğdu. izmir lisesini bitirdi, paris ve londra’da hukuk okudu (1921). türkiye’ye döndüğünde kurtuluş savaşı henüz bitmemişti. türk ordusunun izmir’e girişinin ikinci günü başkumandan mustafa kemal’in şehre geldiğini duydu (11 eylül 1922). bunun üzerine latife hanım kumandanlık karargahına giderek atatürk’ten güvenlik gerekçesiyle göztepe’deki konaklarında kalmasını istedi. atatürk bu çağrıyı memnunlukla karşıladı. bu tanışma taraflar arasında devamlı haberleşmenin başlangıcı oldu. mustafa kemal 1923’te annesinin ölümü dolayısıyla gittiği izmir’de latife hanım’la evlendi (29 ocak 1923). 1925 yazında doğu anadolu gezisinde aralarında geçen tatsız bir tartışmadan sonra 5 ağustos 1925 tarihinde boşandılar. öldüğü 1976 yılına kadar izmir’de ve istanbul’da yaşayan latife hanım, tüm ısrarlara rağmen anılarını anlatmamıştır.

atatürk’ün yaklaşık olarak iki yıl evli kaldığı latife hanım, kuleli köşk’ün hanımefendisiydi. atatürk eşinden ayrıldıktan sonra bir süre daha eski köşkte kaldıktan sonra 1932 yılında yeni yapılan çankaya köşkü’ne taşındı. latife hanım, eski köşk girişindeki odayı şam işi takımlarla kaplattı. misafir salonuna mavi koltuklar yerleştirdi. kısa süren evliliğin ardından kendi getirdiği eşyalarıyla istanbul’a döndü.

mustafa kemal, daha latife hanım zamanında köşk’e hem ona yardım, hem de yetiştirmek amacıyla küçük kızlar aldı. ancak onların ve köşkün bakıma ihtiyacı olduğunu görünce eve isviçreli bir kahya kadın getirtti. fransızca konuşan orta yaşlı madame bauer, gelir gelmez köşke kendine göre bir düzen getirmeye çalıştı.

fransızca konuşan orta yaşlı madame bauer, gelir gelmez köşke kendine göre bir düzen getirmeye çalıştı.garsonlara eldiven ve frak giydirdi. sıkı bir disiplin koydu. fakat bu düzen fazla uzun sürmedi. zira atatürk sıkılmıştı.madame bauer bir ev hanımı gibi ziyaretlere gidip kendi misafir kabul etmeye başlayınca hemen ona yol verdi. çankaya köşkü’nün düzeninde bir ev sahibesine artık yer yoktu. ata’ya ve köşke hakim olmaya çalışan latife hanım bunda hiçbir zaman başarılı olamadı.

(bkz: mustafa kemal le 1000 gun)

atatürk’ün değil türbanlı, çarşaflı olmasına bile laf etmediği, yanlış bir yön bulmadığı, bu konuda ağzını açıp iki kelime etmediği eşidir. belli ki, atatürk, bilgi birikimini ve yetiştirilme tarzından hoşlanmıştır latife hanımın. atatürk’ün havarileri ise "acaba neden" demezler. çünkü onların çağdaşlık anlayışı incecik bir kumaştan öte değil beyinlerine tenlerine bile işlememiştir. çağdaşlık, insanları bölerek, ülkeyi tüketmekle değil, birleştirerek yüceltmekle olur.

sen dincisin, sen faşist, sen sol sen sağ sen alevi sen kürt sen nurcu sen laik şu sen bu diyenler, çağdaş değil yobazdırlar. atatürk’ün önüne bu adamları getirselerdi, kibarca latife hanımı köşke gönderirdi ki az sonra ki "çılgın" köteği görüp etkilenmesin.

(bkz: latife hanım)

(bkz: latife hanimin ataturke yazdigi mektuplar)

(bkz: 5 agustos 1925)

atatürkün eşi latife hanım, soyadı kanunundan sonra atatürk’ün özel isteğiyle uşşaki soyadını almıştır. ailenin soyadı uşşaklı’dır. uşaklıgil, yalnız amcasının soyadıdır.

atamizin olumunden sonra evliligi carpitilmis, ve kotu gecimsiz kadin imaji verilmistir.
evet kavga edebilirler, onlar evli bir ciftti. evlilikte bosanma da dahil hersey yasanabilinir. bundan size ne, bu buyuk insanlarin hayatini siyasi bir televole yapmayin.
bir de latife hanim’in otoriterligine laf edilir.
koskoca ataturk de "ben bilmem beyim bilir" diyen bir kadinla neden evlensin?
ve de millete ornek de olacak bir es icin bagimsiz ve guclu bir kadin secmesi daha dogal.
bu konuda ipek calislar’in kitabi tavsiye edilir, ama belgeseldeki oyunculuk evlere senliktir.
ataturk ve latife hanim arasindaki diyaloglar cok soluk ve tekduze gecer. saat kac, ne yemek var hanim ses tonunda soylenmistir.
kitapta anlatilan evlenme teklifi, mektup yazilan kalemin opulmesi veya evlilik gunleri diyaloglarina hic rastlanmamistir.
ama orjinal kayitlar harikaydi, keske sadece onlar gosterilseydi. birbirine sevgi ile bakan insanlar, gulusler, kizaran yanaklar, utangacca egilen gozler beni benden almistir.

latife hanim turk kadininin hala rol modelidir,modernligi, zekasi ve kalitesi ile de nesillere ornek olmalidir.

(bkz: latife ve fikriye iki aşk arasında atatürk)

mustafa kemal atatürk’un uzerinde kadınca bir otorite kurmaya cali$an, ancak planlari suya du$up apar topar izmir’e gonderilen, mustafa kemal ataturk’un e$i. mezari izmir’dedir.