kemal reis

kristof kolomb'un haritasını yağmalayan türk korsanıdır. kemal reis'in yaşadıklarının tamamını yazmaya başlasak 500 sayfalık bir kitap çıkar, o yüzden ben sadece harita olayını anlatacağım.

1501'in temmuz ayında türk ile venedik korsanları ispanya'nın valensiya kenti yakınlarında karşı karşıya gelir. kemal reis "göke" adında bir gemide komuta eder. her zaman olduğu gibi türkler savaştan galip ayrılır, yarı batık olan gemileri yağma ettikleri sırada 7 gemiden 1 tanesi fırsat bilip kaçmayı başarır. türkler, gemilerdeki cılız ve işe yaramayanları öldürürler, sağlam, iri yarı olan adamları kürek çekmek için kendi gemilerine alırlar. bu sırada, düşmanlardan biri hayatını kurtarmak için kemal reise harita gösterir, kemal reis haritayı alır ama adamı bağışlamaz. harita ise kristof kolomb imzalı, amerika kıtasının da çizimler bulunduğu " karanlık okyanusun gizli kalmış ülkeleri" adında bir haritadır. böylelikle kaçan gemidekinin kolombus olma ihtimalide vardır. piri reis'in öz amcası olan kemal reis, haritayı yeğenine verir ve bu vesileyle piri reis birinci dünya haritasını tamamlamış olur. rivayetmi yoksa gerçek mi? bu olaydan bahseden hiç türkçe kaynaklı yazı görmedik, sadece almanca ve ingilizce kaynaklı iki kitap var, biri "cartographica helvetica/ 2001" ikincisi ise "sea-wolves of the mediterranean / 1910"

büyük türk denizcilerinden. asıl adı ahmed kemâleddîn olup, 1451 yılında karaman, ağrıboz veya gelibolu’da doğduğu rivâyet edilmektedir. babası karaman’da ali adındaki bir türktür. meşhur pîrî reis’in kardeşi hacı mehmed’in oğludur. kemâl reis denizlerde yetişmiş, ünü bütün avrupa’ya duyulmuş kahraman bir kumandandır. gençliğinde eğriboz sancakbeyinin küçük filosunun komutanlığı ile ve emrindeki diğer gemilerle endülüs’e kadar seferler yapmıştı. kendi başına ispanya’daki müslümanların imdâdına koşmuş, buradaki endülüs devletinin ortadan kalkmasına kadar elinden gelen yardımı esirgememiştir.
akdeniz’deki gayret ve çalışmaları, müslümanlara her zaman yardıma koşması, osmanlı sultanı ikinci bâyezîd hanın onu istanbul’a çağırmasına sebep oldu. sultan ikinci bâyezîd han onu devlet hizmetine çağırınca kemâl reis, 1494-1495 (h.900) yılında geldi ve donanmaya katıldı. sultan ikinci bâyezîd han, mekke ve medîne vakıf eşyâlarını götüren gemilere rodos şövalyelerinin verdiği zarara kemâl reis’in mâni olacağına inanıyordu. dînine bağlı, mukaddes beldeye hizmet etmeyi her şeyden üstün tutan sultan için, bu vakıf mallarının yerine ulaştırılması çok önemliydi. devlet hizmetine girdiği seneden îtibâren donanmada düzeltme ve yenilikler yapan kemâl reis, 1497 yılında mekke ve medîne’ye gönderilen vakıf mallarını götüren donanmanın başına getirildi. kemâl reis, gidiş ve dönüşte venediklilerle yaptığı iki savaşı da kazandı. gemilere koyduğu o zamana kadar görülmeyen uzun menzilli toplardan istifâde etti.

sultan ikinci bâyezîd han, venediklilere karşı gelibolu’da hazırlattığı donanma işini kemâl reis’e vermişti. kemâl reis, 1499-1502 yılları arasında venedik’le yapılan savaşlarda, donanmanın bir filosuna kumanda etti ve zaferlerin kazanılmasında büyük hizmetleri görüldü.

1405-1505’te (h. 910) rodos’a büyük bir akın düzenleyen kemâl reis, aynı yıl ispanya’daki benî ahmer devletinin 1493’te yıkılmasından sonra müslümanlara ve yahûdîlere akıl almaz işkence ve zulümlerde bulunan ispanyollardan kurtarabildiklerini istanbul’a getirdi.

rodos şövalyelerinin güney anadolu limanlarına yaptıkları baskının öcünü almak için, 1511 yılının başlarında sefere çıkan kemâl reis’in gemisi fırtınada batmış, kendisi de boğulmuştur. zaferleri, yaptığı hizmetleri ile türk denizciliğinin şöhretli kumandanlarından olan kemâl reis, on yedi yıl osmanlı devletine hizmette bulundu.