gırgır dergisi

gırgır, oğuz aral’ın mizah yönetmenliğinde 1972’den 1989’a kadar yayınlanan, türkiye’nin en çok satmış kült mizah dergisidir.

oğuz aral’ın, kardeşi tekin aral ile birlikte 26 ağustos 1972 tarihinde yayınlanmaya başladığı gırgır dergisinin temel sloganı; “geçim derdini, can sıkıntısını, aşk yarasını, karı-koca kavgasını şipşak keser. her derde devadır, gırgır da gırgır.” idi.

ilk önce 70’li yıllarda gün gazetesinin iç sayfalarından birinde dörtte bir köşe kaplayacak şekilde yayına başladı. daha sonra okuyucunun ilgisi ve talebinin artmasıyla önce yarım sayfa, sonra tam sayfa, en son da gazete içinde arkalı önlü yaprak halinde ilave olarak verilmeye başladı. 13 ağustos 1972’de, gün gazetesi tarafından verilen ücretsiz ilave bir dergiye dönüştü, bu hızlı büyümenin sonunda 1973’te haldun simavi’nin isteğiyle, bağımsız bir dergi oldu.

dergi, ilk yılın sonunda; 45 bin satıyordu. 1978’lerde 280 binlere ulaşan gırgır, 1981-1983 döneminde 500 bini bulan satışıyla mizah tarihimizin rekor satışına ulaştı. tirajını 1 milyona yükselterek avrupa’nın 3. büyük mizah dergisi haline geldi.

günümüzün ünlü mizahçılarının çoğu bu dergide yetişti. bunlar arasında ergün gündüz, ismet çelik, nuri kurtcebe, engin ergönültaş, ilban ertem, irfan sayar, necdet şen, suat gönülay, gürcan özkan, cevat özer, atilla atalay, latif demirci, sarkis paçacı, hasan kaçan, bülent morgök, galip tekin, mehmet çağçağ, metin üstündağ, meral onat, can barslan, uğur durak, behiç pek, cihan demirci, mehmet polat, mim uykusuz, eda oral, gülay batur, özden ögrük, ramize erer, gani müjde, bülent benli, tuncay akgün, birol bayram, ilhan özsoy, bülent arabacıoğlu, zeynel esen ve murat kürüz sayılabilir.

gırgır’ın bir dönemin mizah anlayışı üzerinde büyük etkisi oldu. daha sonra çıkan deli, hıbır, mikrop, limon, leman, penguen, uykusuz dergileri gırgır örneğini temel alarak geliştiler.

1989 yılında ertuğrul akbay tarafından oğuz aral’ın elinden zorla alınan derginin yerine aral, avni dergisini çıkarsa da aynı tat bir daha yakalanamadı.

kaynak: tr.wikipedia.org

kurucusu rahmetli oğuz aral ve kardeşi tekin aral’dır. bu derginin kardeşi fırt dergisiydi. oğuz aral daha çok gırgır dergisiyle, tekin aral da daha çok fırt dergisiyle ilgilenirdi. oğuz aral’ın çizgilerindeki kıvrak, teatral, aynı zamanda sade anlatıma ulaşan olmadı şimdiye kadar. kardeşi tekin aral da çok iyi bir çizerdi ama çokça fırt dergisinde görürdük karikatürlerini.

gırgır dergisinin unutulmaz çizerleri arasında şu sanatçılar (ortaya çıkardıkları kahramanların bazıları/köşeleri ile) sayılabilir:

oğuz aral (avanak avni, utanmaz adam).

bülent arabacıoğlu (en kahraman rıdvan).

ilban ertem (üniversiteli mahmut. çizgi roman tarzının öncülerindendir ilban ertem).

ergün gündüz (sıcaa sıcaana, üçkağıtçı klober karakteri. karikatürlerinde hareket öğesi ve kıvraklığa zaten diyecek birşey yok ama ayrıca kendisi türkiyenin en iyi dergi kapağı, çizgi roman yapan adamlarından. oğuz aral’ın en yetenekli öğrencisidir kanaatimce. seslendirmede "sungun babacan" kimse, karikatürde ergün gündüz de odur).

hasan kaçan (nasıl oluyor da oluyor, deli ziya).

bayan çizerler grubu (biz bıyıksızlar):
ablaları özden ögrük’tür (çılgın bediş).
ramize erer.
gülay batur.

galip tekin(ilk gerçeküstücü, kurgu-bilim çizerlerimizdendir).

nuri kurtcebe (ilk gerçeküstücü, kurgu-bilim çizerlerimizdendir. batılı comics tarzı ilk çizgi romanların duayenlerindendir (bkz: gaddar davut)).

engin ergönültaş.

irfan sayar (prof. zihni sinir).

suat gönülay (ergün gündüz’le, beraber batılı comics tarzını yaygınlaştıran ve geliştiren kalburüstü çizgi romancılarımızdandır).

gürcan özkan (detaycı anlatım ve portre ustası, siyasileri ve ünlüleri en iyi çizenlerdir).

latif demirci (muhlis bey, yavlum mitat)

sarkis paçacı (sade ve kendine özgü sembol çizgilerle değişik bir anlatımı vardı)

behiç pek (biraz da savaşalım).

(bkz: gırgır).