fyodor mihaylovic dostoyevski

rus romancisi fyodor mihaylovic dostoyevski, 1821’de moskova’da dogdu, 1881’de petersburg’da oldu. annesini kucuk yasta kaybetti; babasi dostoyevski’yi petersburg muhendislik okuluna yazdirdi; babasi da bir sure sonra oldu. muhendislik okulunun bilimsel ve askeri disiplini, okumak, kitaplar yazmak isteyen dostoyevski’nin egilimleriyle hic bagdasmiyordu. bu nedenle, ogrenimini bitirdikten sonra yoksul kalma pahasina kendini kitap yazmaya verdi; gecimini saglamak icinse, ceviriler yapiyordu. ancak, adini yavas yavas duyurmaya baslamisken genc liberallere katilmasiyla yasaminin akisi onemli olcude degisti. i. nikolay’in polisi tarafindan tutuklandi; 8 ay hucrede kaldiktan sonra olum cezasina carptirildi. infaza birkac saniye kala cezasi dort yillik sibirya surgunune cevrildi. surgununden uzun sure sonra, yeniden petersburg’a donme iznini elde etti; bu kosullar altinda yeniden yazmaya basladi; yazdiklariyla car ii. aleksandr’i bile etkiledi. yapitlarinin ses getirmesine karsin, dostoyevski paraya kavusamamisti. bundan sonra ozel yasaminda buyuk sikintilar yasadi; surgunden sonra sara nobetlerinden de bir turlu kurtulamamisti; ancak bu donem, onun karamazov kardesler, ecinniler, suc ve ceza gibi en unlu yapitlarini kaleme aldigi donem oldu. 28 ocak 1881’de bir kanama sonucu oldugunde, rusya, bu eski mahkum icin, gorulmemis bir cenaze toreni duzenledi. dostoyevski’nin yapitlarindaki en degerli yon, kuskusuz, olaganustu gucteki psikolojik tahlillerdir.