dennis gabor

macar asıllı ingiliz fizikçisi, 1900 yılında budapeşte’de doğdu, 1979 yılında öldü. budapeşte ve berlin politeknik okullarında yüksek öğrenimini tamamladı. sonra alman teknik araştırma laboratuarında özellikle berlin siemens ve halske firmalarında çalıştı. 1933’de ingiltere’ye gitti çeşitli firmalarda araştırmacı olarak çalıştı.

1949’da londra’da ki imperial college of science adn technology’de uygulamalı elektronik fizik profesörü oldu. ayrıca stamford’da ki araştırma laboratuarlarında çalıştı. 1948’de bulduğu ve daha sonra geliştirdiği holografi yöntemiyle 1971 nobel fizik ödülünü elde etti.

gabor’un katot osilografisi, manyetik mercekler, gazlarda boşalma ve bilgi kuramı ile ilgili çalışmaları vardır. ayrıca 1963 yılında "geleceği yaratalım " adında bir kitap yazmıştır. hologram ilkesi: 1947 yılında d. gabor tarafından ortaya atıldı. uygulamaya geçişi ancak 1963 yılında başlayabildi. hologram bir cisim tarafından yayılan veya dağıtılan bir dalganın, bu cisimle ilgisi olmayan ve karşılaştırma dalgası denilen bir dalga ile üst üste gelmesinden doğan girişimleri kaydeden bir fotoğraf plağından meydana gelir.

bu iki dalganın girişim yapması, bunun için de aynı ışık noktasından çıkması ve kaynağın mümkün olduğu kadar tek renkli olması gereklidir. bu sebeple tek renkli ve ışık şiddeti yüksek olan lazer, bu yeni teknikte hızlı ilerlemeler sağladı. bir hologram elde etmek için, bir lazer demeti yarı saydam bir ayna ile ikiye bölünür; aynadan yansıyan ışınlar merceklerden geçmeden, bir fotoğraf klişesini aydınlatır; aynanın içinden geçen ışınlar ise fotoğrafı çekilecek nesnenin üzerine düşer. nesne bu ışıkların bir kısmını kırar ve kırılan ışınlar da aynı şekilde fotoğraf klişesini aydınlatır. gelen bu iki demetin fazları aynı değildir ve klişe üzerinde, girişim saçaklarından, çok ince ve küçük bir ağ meydana gelir.

çıplak gözle incelendiğinde bu saçaklar görülmez. buna karşılık mikroskopta girişim saçakları görülür. bu saçakların dağılışı cismin şekline bağlıdır. fotoğrafın alınması sırasında kullanılan karşılaştırma dalgası ile hologramı aydınlatarak cisim tekrar meydana getirilebilir. o zaman cismin fotoğraf anındaki konumunu tam olarak veren bir görüntü gözlemi yapılabilir. bunun için hologram yarı saydam bir aynaya çarpan bir lazer demetinin yansıyan kısmıyla aydınlatılır.

hologramın içine bakılarak aynadan geçen ışınların girişimi sonucunda cismin kabartılı bir görüntüsü elde edilebilir. burada gerçek bir kabartı söz konusudur; çünkü gözlemi yapan kişi başını hafifçe oynatarak paralaks etkilerini meydana çıkarır; yani cisim, çıplak gözle görülmesinde olduğu gibi, bir fon üzerinde yer değiştiriyormuş gibidir. hologramların gerçekleştirdiği cisimler, düzlem cisimler, yani bir fotoğraf emülsiyonu üzerinde maddeleştirilmiş cisimler veya üç boyutlu cisimler olabilir.

hologramın sayısız uygulamaları arasında en önemlileri, bir yandan hologramların üst üste konulmasıyla hareket halindeki cisimlerin veya bazı cisimlerin küçük şekil değiştirmelerinin meydana çıkarılması, öte yandan hesap makineleri ile harflerin yeniden tanınmasıdır.

http://www.bilimadamlari.net/bilim-adamlari/31-dennis-gabor.html