ankara da toplanma düşüncesi

nutuk’tan...

ben, meclis-i mebusan’ın, istanbul’da saldırıya uğrayacağını, dağılacağını, kesin olarak bekliyordum. böyle bir durum karşısında alınacak tedbiri kararlaştırmıştım.

hazırlığımız ve gerekli düzenlemelerimiz de başlamıştı: ankara’da toplanmak…

işte bu görevi yaparken, milletçe yanlış anlaşılmaya yol açmamak için, tedbir olarak da bir şey düşünmüştüm: meclis-i mebusan başkanlığına seçilmek.

bundan beklediğim, dağıtılan milletvekillerini meclis-i mebusan başkanı sıfat ve yetkisiyle yeniden davet etmekti. gerçi bu tedbir, ancak görünüşü kurtarmak için ve geçici olarak işe yarayabilirdi. fakat, böyle bunalımlı zamanlarda, yararı geçici de olsa, her türlü tedbirin alınmış olması her halde gereksiz sayılamazdı...

gerçekte istanbul’a gitmeyecektim. fakat bunu açığa vurmaksızın, zaman kazanacak ve durum bir süre için uzakta bulunuyormuşum gibi ayarlanarak, meclis, başkan vekilleri vasıtasıyla idare olunacaktı.

bu tedbirin uygulanması, elbette, meclis’e giden ve gerçek durumu kavramış olması gereken arkadaşların yardım ve gayretleri ile mümkün olabilecekti.

efendiler, bu konuyu gereken kimselere açtım. düşünce ve görüşlerimi uygun buldular. bu yolda çalışacaklarına söz ve güvence vererek istanbul’a gittiler.

ancak, pek az, belki bir veya iki arkadaştan başkasının, bu düşüncenin sözünü bile etmediklerini öğrendim.

bu konuda hâkim olan düşünce ve mantık şuymuş: bunca milletvekilleri içinde meclis başkanı olabilecek değerde bir adam bile yok mudur ki, meclis’te bulunmayan bir milletvekilini kendi yokken başkan seçeceğiz... meclisi oluşturan sayın üyeleri bu kadar yetersiz göstermek, yabancılar üzerinde kötü etki yapmaz mı?

bir başka mantık da, meclis başkanlığı’na kuva-yı milliye başkanı’nı seçmek, daha ilk günden, meclis üzerine şüphe ve saldırıyı çekme fırsatı vermektir. bu da akıl kârı olamaz.

böyle düşünen ve mantık yürütenlerin, bana pek de uzak insanlar olmadığını görenler, susmayı tercih etmişler...

efendiler, itiraf etmeliyim ki, bu tedbirin alınmamış olması, meclis dağıldıktan sonra beni küçük bir güçlükle karşılaştırmıştır. bu noktayı da sırası gelince bilginize sunacağım.

devamı için:

(bkz: cemal paşa nın işten uzaklaştırılması teklifi)