waren buffett

1930 omaha doğumlu efsanevi borsa yatırımcısı, iş adamı. kendisine finans ve borsa alanındaki etkileyici zekâsı ve meziyetleri nedeniyle omaha kâhini, isa’nın coca cola içen havarisi, yüzyılın dahisi türünden lakaplar uygun görülmüştür. dedesinin bakkal dükkanında çıraklık yapmak zorunda olan fakir bir ailenin çocuğunun, zekasıyla nasıl dünya üzerindeki çoğu küçük devletten zengin hale gelmesinin hikayesidir.

her nekadar kendisi "ben doğar doğmaz gidip hangi hisse artmış hangisi düşmüş diye merak etmedim" yada "validemin karnından borsada işlem gören şirketlerin araştırma raporları ile beraber doğmadım" dese de daha henüz 6 bilemedin 7 yaşlarındayken mahalle bakkalının kapısının önündeki meşrubat kapaklarını sayarak hangi meşrubatın daha çok satıldığı, hangi meşrubatın daha az satıldığı konusunda piyasa araştırması yapabilecek ticari zekaya sahipmiş.

okul hayatı boyunca sürekli olarak çalışmış, ek işler yapmış, hem okumuş hem para biriktirmiş. arkadaşlarını organize ederek bir gazete-dergi dağıtım ekibi kurmuş, kapı kapı dolaşarak coca cola satmış.

ikamet ettiği çevredeki tüm berberler ile kazançtan küçük bir yüzde vermek kaydıyla anlaşmalar yaparak bölgedeki her berber dükkanına birer tilt makinesi koydurmuş.

üniverste eğitimini tamamladıktan sonra value investing denen hisse senedi yatırım yönteminin mucidi; aynı zamanda dünyanın her ülkesinde finans alanında best seller olmuş akıllı yatırımcı adlı ünlü hisse senedi analiz kitabının da yazarı olan finans dahisi hocası benjamin graham’ın yatırım ortaklığı şirketinde çalışmaya başlamış.

gel zaman git zaman hocası onun, o hocasının zekasına ve yatırım tarzlarına her geçen gün biraz daha hayran olmuşlar. belli bir süre birlikte yatırım yapmışlar, kah kazanmışlar, kah kaybetmişler, yeri gelmiş bir baş soğanı yumrukla ikiye bölüp ekmeklerine katık etmişler. yeri gelmiş malı götürmüşler, paraları koyacak yer bulamamışlar.

bu esnada buffett çevresindeki insanlarca benimsenmiş ve benjamin graham’ın şirketinden ayrılarak kendi küçük yatırım ortaklığı şirketini kurmuş.

derken buffett çevresindeki insanlardan gelen yoğun talep doğrultusunda 100 kadar şanslı insanın parasını yönetmeye başlamış. bu insanlar öyle şanslı insanlarmış ki buffett yönettiği fonu tasfiye ettiğinde, zamanında bu fona 10.000 usd para koyan her bir şanslı şahıs kendini elindeki büyük miktar nakit paranın haricinde ek olarak garajına iki adet f1 pilotlarının kullandığı ferrari marka otomobilden çekebilecek kadar parayla bulmuş.

buffet daha henüz 20’li yaşlardayken yaptığı senet analizleri sonucu ucuz ve geleceğinin parlak olduğunu tespit ettiği bir şirketin hisselerini, kimseye çaktırmadan azar azar toplamak suretiyle saman altından su yürütmüş, yaklaşık 1 milyon usd karşılığında ünlü bir şirketin %51 lik kısmını gerçek değerinin çok altında ele geçirip yönetime el koyarak büyük bir sansasyon yaratmış. şirket yönetimini şamar oğlanından beter etmiş. işte tüm amerika adından söz etmeye o zamanlar başlamış.

bu hadiseden sonra amerikan borsasındaki hem gelecek vaat edip hemde gerçek değerinin oldukça aşağısında kalmış unutulmuş bir çok şirketi birer birer ele geçirmiş, ele geçirdiği şirketlerde reformlar yapmış, yeri gelmiş tüm yönetici kadrosunu değiştirmiş, aldığı tüm şirketlerin hisseleri belli bir ivmeyle daima yukarı gitmiş, aldığı şirketler amerika’nın en karlı şirketleri haline gelmişler.

15’li yaşlarında babasının şirketinde günlük düşen çıkan hisseleri kara tahtaya yazarak atıldığı hisse senedi piyasası buffet’ı 20’li yaşlarında 1.000.000 doların sahibi 70’li yaşlarında ise 43 milyar doların sahibi yapmış.

scala yayinları nın çıkardığı bir amerikan kapitalistinin yukselişi adlı kitapta kendisi ve başarılı yatırım stratejisi hakkında çok daha fazla ayrıntıya ulaşılabilir.

berkshire hathaway, coca cola, american express, washington post, walt disney gibi belli başlı, dünya çapındaki amerikan sanayi kuruluşlarında çok önemli tutarlarda yatırımı bulunan buffett tüm servetini sıfırdan, hiçbir gayri ahlaki yola başvurmadan, hiç bir şekilde spekülasyon yapmadan, son derece dürüst bir şekilde sadece hisse senedi analizi yapıp almaya karar verdiği gerçek değerinden çok çok aşağıda işlem gören hisse senetlerini alıp gerçek değerlerine ulaştığında satarak veya yavaş yavaş halka açık şirket hisselerini toplamak suretiyle çoğunluk hisseyi elde edip şirket yönetimine el koyarak yapmış.

yatırımla alakalı bir konuşmasını dinleyebilmek için dünyanın öbür ucundan gelen insan kalabalıkları olmuş, kendisiyle bir öğlen yemeği yiyebilmek için 500.000 usd para ödemeyi kabul eden insanlar olmuş.

piyasadaki tüm borsacılar buffett’ın hangi hisseleri topladığını öğrenebilmek için zaman zaman akıl almadık yollara başvurmuşlar.hiç bir zaman hisse analizlerinde teknolojiyi kullanmamış olan buffet bu kadar zenginliğin içinde son derece mütevazi bir hayat sürmekte.

devletin sunduğu sigorta güvencesi altına bile girmeyen buffett devlete ödeyeceği primi kendisi devletten yüzlerce kat daha verimli bir şekilde değerlendirebileceğini öngörmüş çok parası olmadığı zamanlar dahil hiç bir zaman emeklilik sigortasına para yatırmamış, çok parası olduğu dönemde bile vergi hesaplamalarını ve muhasebe hesaplamalarını bizzat kendisi yapmış.

milyar dolarları varken bile çiftçilikle uğraşan ihtiyaç sahibi öz oğluna sorumluluk duygusunu aşılayabilmek için vereceği bir kaç yüz bin doları borç olarak vermiş.1 dolar potansiyel 1.000.000 dolardır sözünü söylemiş. eğer çok paranız varsa, bu parayı sizden çok daha iyi kullanacak birilerini bulmuşsanız, bu serveti onlara devretmek son derece normaldir. onlara gidip, siz bu parayı benden çok daha iyi bir şekilde değerlendirecek durumdasınız, diyebilirsiniz." sözünü de sarf ederek sarf etmekle kalmayıp kişisel servetinin % 85 ine tekabül eden 30 küsur milyar dolarlık dünya üzerindeki çoğu devletin gayri safi milli hasılasından daha büyük olan bir rakamı bill gates’in kurucusu olduğu sağlık sorunlarıyla ve yoksullukla mücadele eden dünyanın en büyük hayır kuruluşuna gözünü kırpmadan devretmiştir. hayatta tek ve en çok korktuğu şey ise ölümmüş.

kapitalizmin kucağımıza verdiği piçin emperyalizm olduğunu görmemezlikten gelmek mümkün olamasa da insan zekasının yapabileceği işler bakımından örnektir.