trt

sansür uyguladığı şarkılar ve akla zarar sebepleriyle insanı dumura uğratan kurum.


"
bayıldım bu gerekçeye: leman sam’ın “anladım” şarkısı şöyle başlar:
“dün gece hiç tanımadığım bir erkeğe/ sırf sana benziyor diye/ usulca sokulup/ ‘merhaba’ dedim”.
şarkı trt denetimine girmiş. denetim “olmaz” demiş.
neden?
“türk kadının tanımadığı hiçbir erkeğe selam vermeyeceği, şarkının türk kadının ahlakını bozduğu gerekçesi ile...”
* * *

harika değil mi?
trt denetim raporları arşivi, bu türden mizah örnekleriyle dolu... en güzellerinden biri şu:

“ada sahillerinde bekliyorum” şarkısı, “menderes ve dp’lilerin yargılandığı yassıada’yı akla getiriyor” diye yasaklanmış bir dönem...

musa eroğlu’nun “yolun sonu görünüyor” türküsü “intiharı özendirdiği” gerekçesiyle yasaklanmış.

adnan şenses’in ‘’doldur meyhaneci” şarkısı “halkı içmeye teşvik ediyor” diye denetime takılmış.

ya “ormancı”ya ne demeli?

“ormancı da gelir gelmez yıkar masayı/ söz dinlemez ormancı, çekmiş kafayı/ aman ormancı, canım ormancı/ köyümüze bıraktın yoktan bir acı...”

bilin bakalım neden reddedilmiş:

“ormancıların devletin memuru oldukları ve türküde ormancılara, dolayısıyla da devlete yergi ve sitem yapıldığı gerekçesiyle...”
* * *

barış manço’nun başına gelenlere bakalım:

denetim, “arkadaşım eşşek” şarkısını “arkadaşım kuzu” olarak değiştirmeye kalkmış; kuzu eşekten sevimli diye...
“lambaya püf de”de ise “erotik öğeler” bulmuş.

“ölüm allah’ın emri”nin yasaklanma gerekçesi, girişinde zurna çalması... “bir halk müziği enstrümanı, pop şarkısında ne arıyor”muş?

“bir bahar akşamı”na da “olmaz” demişler; “çünkü bir pop müzik şarkıcısı, klasik türk müziği söyleyemez.”
* * *

daha örnek vereyim mi?

sezen aksu’nun “gel gel sarışınım gel” şarkısının aysel gürel imzalı sözleri “ahlaka aykırı bulunduğu için”,

cem karaca’nın “emrah”ı, şarkı sözlerinde geçen “ak memeler“ yüzünden,

özdemir erdoğan’ın “ikinci bahar”ı, “ahlaka aykırı sözler barındırdığı için”,

bulutsuzluk özlemi’nin, “güneye giderken“i; ‘’solda güneş yükseliyordu’’ cümlesinde solculuk iması sezildiği için,

bergen’in “acıların kadını“ şarkısı “insanların ruh halini kötü yönde etkilediği için”,

şenay’ın “insanlar el ele tutuşsa/ hayat bayram olsa“ dediği şarkı, komünist propagandası yapıyor diye,

ibrahim tatlıses’in, “güneş doğmayacak üstüme” şarkısı “intiharı özendirdiği gerekçesiyle”,

ayla algan’ın fikret şeneş imzalı “bak şu adama âşık oldu” şarkısı “evli bir erkeğe âşık genç bir kadının hikâyesini anlattığı” için,

en son da aylin aslım’ın “güldünya” şarkısı “halkı küçük düşürdüğü” gerekçesiyle yasaklanmış.
* * *

şimdi trt, eskiden denetime takılan bu şarkılar ve şarkıcıları anlatan, “yasaklı şarkılar” adlı bir programa başladı.
trt’nin özeleştiri atağı ya da yasaklar açılımı sayılabilir.
verdiğim örnekler, yapım ekibinin araştırmasından...
bir gün yasaklanmış filmlerin afişleri, kitapların satırları, partilerin tabelaları, plakların kapakları, sitelerin sayfaları bir müzede toplanırsa, yeni nesiller orada bu müzikleri dinleyip bir dönem türkiye’sinin paranoyalarıyla eğlenebilirler.


can dündar "