tork

tork döndürme kuvveti demektir. motorların gücünün yanında torku da belirtilir, örneğin, 3800 dakika/ devirde 145 nm gibi. ne işe yarar? basit olarak açıklamaya çalışırsak, bir otomobilin, daha doğrusu motorunun torku iyiyse kullanımı daha rahat olur çünkü motor daha geniş bir devir aralığında vites değiştirmeden kullanılabilir. ya da acil durumlarda yine daha az vites değiştirme ihtiyacı hissedilir. en yüksek tork olarak belirtilen rakamın yanında bu rakamın elde edildiği devir de önemlidir. motorlar daha çok düşük ve orta devirlerde kullanıldığı için özellikle şehir içinde, torkun düşük devirlerden itibaren yüksek olması çok kullanışlıdır. böylece alt vitese geçmeden hareketi sürdürmek mümkün olur. genel olarak motor hacmi yükseldikçe tork artar ama aynı motor hacmine sahip motorların torkları ve "tork eğrileri" farklı olabilmektedir. bunun nedeni de motor tasarımındaki farklılıklardır. silindirlerin çapı ve stroku, ateşleme zamanlaması ve diğer bazı niteliklerden oluşan genel olarak "teknoloji" diyebileceğimiz özelliklerdir bu farkı yaratan. ayrıca herkesin bildiği gibi dizeller "torklu" motora sahiptir. bunun anlamı düşük devirde yüksek tork sağlıyor olmasıdır. benzinli motorlardan farklı olarak dizel motorlarının en yüksek torku 1800-2500 dakika/devirde elde edilir. bu sayede çok devire gerek kalmadan motor "çeker". diyelim ki bir benzinli motorla bir dizel aynı en yüksek torka sahip olsun, yine dizel motor daha avantajlıdır çünkü bu torku daha düşük devirde sağlıyor. bunun pratik avantajı, örneğin bir yokuş çıkarken üçüncü viteste 2000 d/d’de iken dizel motorlu arabada gaza basarsınız ve araba hızlanabilir, benzinli motora sahip araba ise hızlanamaz ve büyük bir olasılıkla bir alt vitese geçmek zorunda kalır. düşük devirlerde yüksek çekiş gücü sağladığı için dizel motorlar özellikle ticari araçlarda kullanılmaktadır. motorun beygir gücü ile torku karıştırılmamalıdır. bunlar farklı şeylerdir. torkun anlamını somut olarak anlamak için şöyle bir örnek de verilebilir. diyelim ki iki tane aynı beygir gücüne sahip araba var. torkları ise farklı. her iki arabayı arkaları birbirine doğru gelecek şekilde yanaştırıp bağladığınızda, iki araç birden hareket ettiğinde (halat çekme oyunu gibi) beygir güçleri aynı olmasına rağmen, torku yüksek olan diğerini çeker.

arabadergisi.com