theodor adorno

theodor ludwig wiesengrund-adorno (d. 11 eylül 1903 - ö. 6 ağustos 1969) alman filozof, sosyolog, müzikolog ve kompozitör.

frankfurt okulu’nun ve eleştirel teori’nin öncülerindendir. yoğun teorik birikimi ve yaratıcılığı ile okulun önde gelen isimleri arasinda yer almış, her zaman düşüncenin eleştirelliğinin katıksız bir savunucusu olarak çalışmalarını sürdürmüştür. felsefe ve sosyal disiplinleri bir arada değerlendirerek müzikten gündelik yaşama, ahlaki sorunlardan tahakküm ilişkilerine kadar geniş bir alanda modern kavram ve kategorileri ve onlara dayalı genel anlayışları sorunsallaştırmıştır.

adorno, frankfurt’ta müzik ve felsefe eğitimi gördü. 1924’te husserl üzerine verdiği doktora teziyle mezun olduktan sonra, viyana’da alban berg ve eduard steuermann’dan müzik ve kompozisyon dersleri aldı. sonraki düşüncelerinin oluşumunda györgy lukacs, ernst bloch, walter benjamin, besteci arnold schönberg ve max horkheimer’ın etkisi olduğu söylenebilr. 1931’de viyana üniversitesi’nde felsefe dersleri vermeye başlayan adorno nazi iktidarıyla birlikte önce ingiltere’ye, dört yıl sonra da abd’ye göç etti ve toplumsal araştırmalar enstitüsü’ne katıldı. çalışmalarını orada da sürdürdü. ii. dünya savaşı’nın bitmesinden sonra 1953 yılında enstitü’yle birlikte frankfurt’a döndü.

başlıca çalışmalari şöyledir: aydınlanmanın diyalektiği, 1947 yılında horkheimer ile birlikte yapılan ortak çalışmanın ürünüdür. modern müziğin felsefesi (1949). otoriter kişilik , adorno yönetiminde bir çalışma grubu tarafından 1950’de hazırlanmıştır. negatif diyalektik 1960’da ve estetik teorisi 1970’de yayınlanmıştır.