interpol

insanlık tarihinin her döneminde var olan suçluluğun boyutu günümüzde iletişim ve ulaşım imkanlarındaki teknolojik gelişmelere paralel olarak artmış ve sınır ötesi bir konuma bürünmüştür. buna bağlı olarak ‘uluslararası suç’ ifadesi ortaya çıkmıştır.

ülkeler, 20. yüzyılın başlarında ortaya çıkan uluslararası suç ve suçlularla bilhassa organize suç grupları ile mücadelede başarılı olabilmenin tek şartının aralarında kurulacak işbirliği olduğunu anlamışlar ve bu amacı gerçekleştirmek için de 16/18 nisan 1914 tarihleri arasında monako’da gerçekleştirilen i. uluslararası polis kongresinde bir araya gelerek "uluslararası kriminal polis teşkilatı" interpol’ün temellerini atmışlardır.

i. dünya savaşı sonrasında savaş suçlularının faaliyetlerindeki artış ülke polis teşkilatlarının işbirliği yapmasını kaçınılmaz hale getirmiş ve neticede, 20 ülkenin katılımı ile 1923 yılında viyana’da "2. uluslararası polis kongresi"nde "uluslararası kriminal polis komisyonu" kurulmuş ve 10 maddelik ilk teşkilat tüzüğü’nün kabul edilmesi ile interpol resmi bir statü kazanmıştır.

bundan sonra interpol teşkilatı gün geçtikçe gelişerek, 1955 yılında istanbul’da yapılan genel kurul toplantısında, interpol tüzüğü ve yönetmeliği hazırlanmış ve teşkilatın ismi "uluslararası kriminal polis teşkilatı icpo-interpol" (international criminal police organization) olarak belirlenmiştir.

günümüzde ise genel merkezi fransa/lyon’da bulunan uluslararası kriminal polis teşkilatı – interpol 181 üye ülkesiyle dünyadaki en büyük uluslararası kuruluşlar arasındaki yerini almıştır.

türk polis teşkilatını uluslararası kriminal polis teşkilatı-interpol nezdinde temsil eden birim, interpol daire başkanlığı’dır. ülkemiz interpol teşkilatına, atatürk’ün imzasını taşıyan 08.01.1930 tarih ve 8761 sayılı kararname ile üye olmuştur.

bu tarihten itibaren, önce bir büro, 16.01.1972 tarihinden sonra da şube müdürlüğü statüsünde bir birim olarak görev ifa eden türk interpolü ülkemizin, jeopolitik konumu nedeniyle iş hacminin süratli artış göstermesi neticesinde 01.04. 1988 tarihinde interpol daire başkanlığı’na dönüştürülmüştür.

ankara, istanbul, izmir ve diyarbakır illerinde de birer interpol şube müdürlüğü kurulmuştur.

interpol teşkilatının uluslararası dört resmi dil ingilizce, fransızca, ispanyolca ve arapçadır.

görevler

interpol ana sözleşmesi ve uluslararası ikili ve çok taraflı anlaşmalar çerçevesinde uluslararası seviyede suçların önlenmesi, suçluların izlenmesi, yakalanması ve iadelerinin gerçekleştirilmesi işlemlerini yürütmek,

adli makamlarımızca düzenlenen gıyabi tevkif veya yakalama-tutuklama müzekkerelerine istinaden aranmakta iken yurtdışına kaçan sanık veya hükümlülerin takibi ile yakalanmalarını ve iade edilmelerini sağlamak, çeşitli suçlar nedeniyle yurtdışında hapis cezasını çekmekte olan vatandaşların bakiye cezalarını türkiye’de çekmek istemeleri durumunda ülkemize transferlerini gerçekleştirmek,

uluslararası bir hükümlü veya sanığın iadesi maksadıyla görüldüğü yerde tutuklanması için kırmızı bülten,

uluslararası suçlunun bulunduğu yerin belirlenmesi amacıyla mavi bülten,

sabıkalı ve her an suç işlemeye meyilli bir uluslararası suçlu ile ilgili bilgiler vererek gideceği muhtemel ülkelerin uyarılması amacıyla yeşil bülten,

kayıp çocuk ve şahısların uluslararası düzeyde aranarak bulunabilmesi amacıyla sarı bülten,

buluntu ceset veya üzerinde sahte kimlik çıkan ölmüş kimselerin kimliğini tespit amacıyla siyah bülten,

çalınan sanat eserleri için çalıntı sanat ve tarihi eserler bülteni,

ilginç ve özel bir yöntemle işlenen suçları detayları ile açıklamak için modüs operandi bülteni hazırlamak ve bunların takip ve kontrolünü yapmak.

interpol genel sekreterliği uluslarararası aranan şahıslar (asf) bilgi havuzuna dahil olan 144 ülkeden, çalıntı otolar veri değişimine katılan 41 ülkeden biri olan, uluslararası dijital fotoğraf ve parmakizi gönderme işlemini başlatan ilk 18 ülke arasında yeralan, kendi içerisinde internet tabanlı intranet üzerinde ilk dijital bilgi bankasını kuran sayılı interpollerden birisi olan türk interpolü 1955 yılında istanbul’da 1996 yılında da antalya’da olmak üzere iki kez interpol genel kurul toplantısına ev sahipliği yapmıştır.

interpol genel sekreterliği tarafından ülkelerin milli merkez bürolarınca yürütülen hizmetlerin yerinde incelenmesi, değerlendirmeler yapılması, performansların ve daha önce belirlenen servis standartlarına uyum konusundaki gelişmelerin ölçümü amacıyla zaman zaman üye ülke interpollerine önceden hazırlanmış bir program çerçevesinde değerlendirme ziyaretleri yapılmaktadır.