kapıtulaşyon

gumruk, hukuk ve ekonomik konularda verilen ayricaliklara denir.

kanuni sultan süleyman’ın fransa’ya tanımış olduğu ticari ayrıcalıklardır. (1535)

kanuni’nin asıl amacı;

avrupa hristiyan birliğini parçalamak,
akdeniz ticaretini yeniden canlandırmaktır.

*** zamanla diğer ülkelere de tanınan bu ayrıcalıklar,osmanlı devleti’nde el sanatlarının çökmesine,atölyelerin kapanmasına,çok sayıda kişinin işsiz kalmasına neden oldu.çünkü avrupa ülkeleri tarafından pazar olarak görülen osmanlı topraklarına her türlü mal ve eşya,dış ülkelerden gelmeye başladı.

*** 1.mahmut döneminde kapitülasyonlar yeniden gözden geçirilip genişletildi ve sürekli hale getirildi. (1740)

*** 24 temmuz 1923’te imzalanan lozan barış antlaşması ile kapitülasyonlar kaldırıldı.