irtical

doğaç.

arapça bir kelime. önceden düşünmeksizin, ağızdan birden bire çıkmış olan güzel söz veya şiirdir. özellikle aşık edebiyatında güzel örnekleri vardır. (bkz: ozan)
doğu karadeniz’de günümüzde hala devam eden atma türkü geleneği de irticale örnek verilebilir. bunlar işin müzikal tarafı, diğer taraftan irticalen söylenmiş şiirler de vardır. tarihte pek çok örneği olan bu tarz şiirler, aynı zamanda birer ustalık özelliğidir. irticalin en önemli yönü, tabiri caizse "taşı gediğine oturtmak" olarak nitelendirilebilir ki hazır cevaplılık gerektirir.

(bkz: irtihal)