americo vespucci

americo vespucci (1454 - 1512)

amerika kitasi’na adini veren italyan denizci amerigo vespucci, mart 1454’te floransa’da dogdu, 22 subat 1512’de ispanya’da oldu. cografya ve kozmolojiye kucuk yasta ilgi duyan vespucci, bu alandaki bilgilerini amcasi giorgio antonio’dan aldigi derslerle derinlestirdi. 1479’da medici ailesinin temsilcisi olarak fransa’ya gitti. ulkesine donusunde lorenzo de medici’nin bankasinda calismaya basladi. 1491’de medici’nin ispanya’da sevilla’da bulunan gemicilik sirketinde gorevlendirildi. bu gorevi sirasinda ucuncu seferine cikmak uzere kristof kolomb ile tanisti. mayis 1499’da alonso de ojeda komutasindaki bir filoyla bilinen ilk kesif gezisine cikti. bu gezisi sirasinda brezilya kiyilarini dolastiktan sonra amazon nehri’nin denize dokuldugu noktaya ulasti.

donus yolculugunda trinidad ve haiti adasi’ni dolasan vespucci, kendisinden once bu bolgeyi dolasan kolomb gibi yeni bulunan topraklarin, asya kitasi’nin parcalari oldugunu dusunuyordu. yeni bir sefer duzenleme yolundaki isteginin ispanya kralligi tarafindan reddedilmesi uzerine, 1500’de portekiz’in hizmetine girdi. brezilya kiyilarinin ispanyollar tarafindan bulunan topraklar ile bir iliskisi olup olmadiginin arastirilmasi icin gorevlendirilen vespucci, mayis 1501’de ikinci kesif gezisine cikti. cabo de santo agostinho’ya ulastiktan sonra rio de janeiro korfezi’ni kesfetti. ardindan, guneye yonelerek rio de la plata’ya indi ve patagonya kiyilarini dolastiktan sonra temmuz 1502’de lizbon’a geri dondu. bu gezi sirasinda bulunan topraklarin asya kitasi’nin parcalari olmadigini farkeden vespucci, daha sonra mektuplarinda bu topraklardan (yeni dunya) adiyla soz etmistir.

1503’te ucuncu bir kesif gezisine cikan vespucci, yolda firtinaya tutuldu ve bir sonuc elde edemeden ertesi yil geri dondu. 1505 yilinda yeniden ispanya’nin hizmetine girdi ve sevilla’ya yerlesti. 1508’de bas kilavuzluga (piloto mayor) atanan vespucci, yeni bulunan bolgelerin haritalarinin yapilmasina ve denizcilerin yetismesine katkida bulundu. ilk kez, 1507’de martin waldseemuller tarafindan fransa’da yayimlanan bir cografya kitabinda, yeni dunya (bugunku guney amerika) bu topraklarin bagimsiz bir kita oldugunu kanitlayan amerigo vespucci’nin adiyla anilmistir.

kaynak: egitim.com