evrensel insan hakları bildirgesi

darth sidious
madde 1: butun insanlar ozgur ve onurda ve haklarda e$it olarak dogarlar . akil ve vicdanla donatilmi$lardir ve her teki bir digerine karde$lik anlayi$i ile davranir .

madde 2: herkes, irk, renk, cinsiyet, dil, din, siyasal ya da diger goru$, uyrukluk ya da toplumsal koken, mulkiyet, dogum ya da ba$ka bir statuye dayali ayrimcilik olmaksizin bu buldiri’de duzenlenen tum haklara ve ozgurluklere sahiptir .

madde 3: herkesin ya$am, ki$i ozgurlugu ve guvenligi hakki vardir .

madde 4: kimse kolelik ve kulluk durumunda tutulamaz . butun bicimleriyle kolelik ve kole ticareti yasaklanacaktir .

madde 5: hic kimse i$kenceye ya da zalimane, insanlikdi$i ya da a$agilayici muamele ya da cezaya tabi tutulamaz .

madde 6: herkes, nerede olursa olsun, hukuk onunde bir ki$i olarak taninma hakkina (bkz: sahis) sahiptir .

madde 7: herkes hukuk onunde e$ittir ve herhangi bir ayrimcilik olmaksizin hukukun e$it korumasi hakkina sahiptir . herkes, bu bildiri’yi ihlal eden herhangi bir ayrimciliga ve bu tur bir ayrimciliga yonelik herhangi bir ki$kirtmaya kar$i e$it bicimde korunma hakkina sahiptir .

madde 8: herkes, anayasa ya da yasa ile kendisi icin gunvece altina alan temel haklari ihlal eden tasarruflara kar$i yetkili ulusal yargi yerleri araciligi ile kullanilacak etkin hukuk yollarina ba$vurma hakkina sahiptir .

madde 9: hic kimse, keyfi olarak gozaltina alinamaz, tutulamaz, alikonamaz ya da surgun edilemez .

madde 10: herkesin, haklari ve yukumlulukleri belirlenirken ya da kendisine herhangi bir suclama yoneltilirken, tam bir e$itlikle, bir bagimsiz ve tarafsiz yargi yeri onunde adil ve aleni olarak yargilanma hakki vardir .

madde 11:
1. kendisine bir suc yoneltilen herkesin, savunmasi icin gereken tum guvencelere sahip kilindigi acik bir yargilama yoluyla yasa uyarinca suclulugu kanitlanana dek masum sayilma hakkina sahiptir .
2. hic kimse, i$lendigi zaman ulusal ya da uluslararasi hukuk cercevesinde bir suc olu$turmayan herhangi bir eylem ya da ihmalinden oturu suclu sayilamaz . bunun gibi, sucun i$lendigi zaman uygulanabilecek olandan daha agir bir ceza verilemez .

madde 12: hic kimsenin, ozel ya$amina, aile ya$amina, konutuna ya da haberle$mesine yonelik keyfi mudahalelerine ya da onuruna ve $ohretine yonelik saldirilara maruz birakilamaz . herkesin, bu tur mudahale ya da saldirilara kar$i hukuken korunma hakki vardir .

madde 13:
1. herkes, her bir devletin sinirlari icersinde hareket etme ve yerle$me ozgurulu hakkina sahiptir .
2. herkes, kendi ulkesi de dahil, herhangi bir ulkeyi terketme ve ulkesine geri donme hakkina sahiptir .

madde 14:
1. herkes, zulumden kurtulmak icin ba$ka ulkere iltica etme ve bundan yararlanma hakkina sahiptir .
2. bu hak, gercekten siyasal nitelikli olmayan suclardan ya da birle$mi$ milletler’in amaclarina ve ilkelerine aykiri tasarruflardan oturu kovu$turmalar yapilmasi durumunda, ileri surulemez .

madde15:
1. herkesin bir uyrukluga hakki vardir .
2. hic kimse keyfi olarak uyruklugundan yoksun birakilamaz ve hic kimsenin uyruklugu degi$tirme hakki yadsinamaz .

madde 16:
1. evlilik ya$indaki erkekler ve kadinlar, irk, uyrukluk ya da din bakimindan herhangi bir sinirlama olmaksizin, evlenme ve bir aile kurma hakkina sahiptir . erkekler ve kadinlar, evlenmede, evlilik surecinde ve evliligin cozulmesinde e$it haklara sahiptirler .
2. evlilik ancak bu konuda istekli olan e$lerin serbest ve tam rizasiyla yururluge girer .
3. aile, toplumun dogal ve temel birimidir ve toplum ve devlet tarafindan korunma hakkina sahiptir .

madde 17:
1. herkesin tek ba$ina ya da ba$kalariyla birlikte, mulkiyet hakki vardir .
2. hic kimse keyfi olarak mulkiyetinden yoksun birakilamaz .

madde 18: herkes, du$unce, vicdan ve din ozgurlugu hakkina sahiptir . bu hak, dinini ya da inancini degi$tirme ozgurlugunu, ve tek ba$ina ya da toplum icinde ba$kalariyla birlikte ve acik ya da ozel $ekilde dinini ya da inancini ogretme, uygulama, ibadet etme ya da gereklerini yerine getirme yollariyla aciklama ozgurlugunu de icerir .

madde 19: herkesin goru$ sahibi olma ve ifade ozgurlugu hakki vardir . bu hak, mudahele olmaksizin bir goru$e sahip olma ozgurlugunu ve herhangi bir ileti$im araci ile ve kaynagi ne olursa olsun bilgi ve du$uncenin ara$tirilmasi, elde edilmesi ve yayilmasi ozgurlugunu de icerir .

madde 20:
1. herkes bari$cil nitelikli toplanma ve orgutlenme ozgurlugu hakkina sahiptir .
2. hic kimse bir orgute girmeye zorlanamaz .

madde 21:
1. herkesin, dogrudan ya da serbestce secilen temsilcileri araciligi ile ulkesinin yonetiminde yer alma hakki vardir (bkz: hukumet) .
2. herkes, ulkesinin kamu hizmetlerine e$it bicimde girme hakki vardir .
3. halkin istenci, yonetme yetkisinin temelini olu$turur . bu istenc, gizli oy ya da e$deger serbest oylama usulleri ve genel ve e$it oy esasiyla yapilacak duzenli ve gercek secimlerde ifade edilir .

madde 22: herkesin, toplumun bir uyesi olarak, sosyal guvenlik hakki vardir ve her ki$i onuru icin ve ki$iliginin serbestce geli$mesi icin vazgecilmez olan ekonomik, sosyal ve kulturel haklarin, her bir devletin orgutlenme bicimine ve kaynaklarina uygun olarak, ulusal cabalarla ve uluslararasi i$birligi ile gercekle$tirilmesine hak sahibidir .

madde 23:
1. herkesin cali$ma, i$ini serbest olarak secme, adil ve elveri$li cali$ma ko$ullarina ve i$sizlige kar$i korunma hakki vardir .
2. herkes, herhangi bir ayrimcilik olmaksizin, e$it i$ icin e$it ucrete hak sahibidir .
3. cali$an herkesin, kendisi ve ailesi icin insan onuruna uygun bir ya$ami temin eden ve eger gerekiyorsa, ba$ka sosyal koruma araclariyla da tamamlanan adil ve elveri$li ucret almaya hakki vardir .
4. herkes cikarlarini korumak icin sendika kurma ve bunlara katilma hakkina sahiptir .

madde 24: herkesin, cali$ma saatlerinin makul bicimde sinirlanmasi ve duzenli aralikli ucretli tatil dahil olmak uzere, dinlenme ve bo$ zaman hakki vardir .

madde 25:
1. herkes, beslenme, giyim, konut, tibbi bakim ve gerekli sosyal hizmetler dahil, kendisinin ve ailesinin saglik ve refahini temin icin elveri$li ya$ama standartlari hakkina, ve i$sizlik, hastalik, maluliyet, dulluk, ya$lilik hallerinde ya da gecim olanaklarindan kendi denetimi di$indaki ko$ullardan dogan diger yoksunluk durumlarinda, (sosyal) guvenlik hakki vardir .
2. analik ve cocukluk ozel bakim ve yardim gorme hakkina sahiptir . tum cocuklar, evlilik icinde ya da di$inda dogsunlar, ayni sosyal korumadan yararlanirlar .

madde 26:
1. herkesin egitim hakki vardir . egitim, en azindan ilk ve temel egitim a$amasinda parasizdir . ilkogretim zorunludur . teknik ve meslik ogretimin herkes icin mumkun olmasi saglanacaktir ve yuksek ogretime girme yeterlilik temelinde herkes bakimindan e$it olarak acik olacaktir .
2. egitim, insan ki$iligini tam geli$tirmeye ve insan haklarina ve temel ozgurluklerine saygi gosterilmesini guclendirmeye yonelik olacaktir . egitim, butun uluslar, irklar ya da dinsel gruplar arasinda anlayi$, ho$goru ve dostlugu ilerletmeli, ve birle$mi$ milletler’in bari$in korumasina yonelik etkinliklerini geli$tirmelidir .
3. ana-babalar, cocuklarina verilecek egitimin turunu oncelikle secme hakkina sahiptir .

madde 27:
1. herkes, toplulugun kulturel ya$amina serbest olarak katilma, sanattan yararlanma ve bilimsel ilerlemeleri ve bunun getirdigi yararlari payla$ma hakkina sahiptir .
2. herkes yaraticisi oldugu her tur bilimsel, edebi ya da sanatsal urunlerinden dogan manevi ve maddi cikarlarinin korunmasi hakkina sahiptir .

madde 28: herkes, bu bildiri’de duzenlenen haklarin ve ozgurluklerin eksiksiz olarak gercekle$tirilebilecegi bir sosyal ve uluslararasi duzene hak sahibidir (bkz: hadi bakalim) .

madde 29:
1. herkesin, ki$iliginin ozgur ve tam geli$mesini olanakli kilan topluma kar$i odevleri vardir .
2. haklarini ve ozgurluklerini kullanirken, herkes sadece, ba$kalarinin hak ve ozgurluklerinin usulunce taninmasini ve bunlara saygi gosterilmesini saglamak ve bir demokratik toplumda, genel ahlaka, kamu duzenine ve genel refaha ili$kin me$ru gereklerin kar$ilanmasi amaciyla, yasayla belirlenmi$ turde sinirlamalara tabi tutulabilir .
3. bu haklar ve ozgurlukler, hic bir halde, birle$mi$ milletler’in amaclarina ve ilkelerine celi$ik bicimde kullanilamaz .

madde 30: bu bildiri’nin hic bir hukmu, hic bir devlete, gruba ya da ki$iye, burada duzenlenen herhangi bir hakki ve ozgurlugu tahrip etmeyi amaclayan herhangi bir etkinlik icinde olmaya ya da herhangi bir eylemi yapmaya hak verir bicimde yorumlanamaz .
due
turkiye cumhuriyetinin akit devletlerinden biri oldugu birinci kusak haklari kapsayan liberalizm’in sonucu sayilan haklari tazammun eden bir bildirge.

neden bekliyorsun?


bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?

üye ol