misket

oyun oynanan, camdam yapilan minik bilye.

ic anadolu yoresi oyun havasi.

hikayesi :

misket

misket, ufacik tefecik bir elma turu... huriye de ganizadeler’in ufakcik tefecik sipsirin kizlarinin adi. huriye, sik sik evlerinin onundeki elma agacina tirmanir, yolu gozler; sebep, osman efe...

ankara’nin sayili efelerinden osman, genc, yakisikli, genis omuzlu,burma biyikli... huriye’nin gonlu bu osman efe’de. osman efe, evin onunden geciyor; huriye atliyor bahceye, tirmaniyor misket agacina. ikisinin de yureginden ilik bir seyler akiyor. osman efe, huriye’yi adiyla cagirmiyor hic, ’’misket’’ diyor huriye’ye.

yorenin unlu agalarindan kir aga, bir gun huriye’yi su doldururken goruyor cesme basinda. aradan bir hafta gecmeden kir aga, huriye’yi istetiyor. babasi, ’’kir aga, yigit insandir, mali mulku yerindedir’’ diyerek huriye’yi vermek ister. annesi, huriye’nin agzini arar, fakat huriye ’’olsem kir aga’ya varmam’’ cevabini verir.

huriye, aksami zor eder. bahceye cikip, osman efe’nin yolunu gozler. uzaktan atini gorunce, tirmanip cikar elma agacina. durumu bildirir osman efe’ye.

osman efe, cilgina doner. kir aga’ya haber gonderir, ’’kendini sever, sayarim. yigit kisi bellerim. yolumdan cekilsin. sonu iyi olmaz’’ der. haberi osman efe’den kir aga’ya goturenler, bire bin katarak anlatirlar ’’osman diyor ki, kir aga kim oluyor da benim yavuklumu alacak. lesini sararim’’ diye...

kir aga, ’’demek dunku cocuk bize meydan okuyor. kendine guveniyorsa karsima ciksin’’ diye osman efe’ye haber gonderir. tabii haberi goturenler osman efe’ye de bire bin katarak anlatiyorlar. osman efe kir aga’ya, kir aga osman efe’ye kinlenir. sonunda kiran kirana kavga etmeye, sag kalanin huriye’yi yani misket’i almasina karar veriyorlar.

belirlenen gun ve yerde karsilasiyorlar. bicaklar cekiliyor. huriye ise durumu merakla bekliyor. cikmis elma agaci ustune, yolari gozluyor. bir yandan da osman efe icin dua ediyor. osman efe ise kir aga karsisinda aslanlar gibi dovusuyor. kir aga birden duruyor. ’’benimle boylesine boy olcusen yigide, ben kiyamam. koc olacak kuzuya bicak cekemem. vur bicagini bagrima. misket senin olsun’’ diyor. osman efe once sasiriyor, sonra oda bicagini yere atiyor ve kosup ellerine sariliyor kir aga’nin.

kadin-kiz da yollara dokulmus uzaktan gorunen kalabaligi bekliyor. misket ise ciktigi elma agacinda duramiyor heyecandan. daldan dala gecip, gelenleri secmeye calisiyor. derken kalabalik yaklasir, onde kir aga, arkasinda kalabalik. gozleri osman’in ariyor, goremiyor. birden basi donuyor, gozleri karariyor, tepe ustu agactan asagi duserek cansiz yere yigiliyor.

cok gecmeden kalabalik elma agacina ulasinca, bir feryattir kopuyor. osman efe, sigmiyor oralara. kadinlar kizlar perisan. misket kizin yani huriye’nin hikayesi dilden dile dolasip turku oluyor.


kaynak:
yasar ozurkut
turkulerin dili
ankara kultur kurumu yayinlari
stockholm 1987

cocukluk zamanlarimizin vazgecilmez ogesi.ne kavgalar cikardi bir tane misket icin.uzerime de cocuk tanimazdim herkesi uterdim ben.guzel gunlerdi, dertsiz tasasiz gunlerdi.

(bkz: cilli)

bir renk cumbusunun camin icinde saklanmasi... daha harika bir sey olamaz. dans ederken susupda fotografa bakmis bir cift renk. atesin dudagi kesilmisi, camin soguga vurulmusu.

çok şeşitleri vardır bu misketin.kemik,yanardöner,kocamanları da vardı ama onların adını unuttum.bi kere her sene misket sezonu açılırdı mahallede,bakkallar zengin olurdu.
değişik misket oynama çeşitleri vardır.ortaya ip gibi dizilen misketler vurulmaya çalışılır belirli uzaklıktan ve ya bir çukura misketler sokulmaya çalışılır.her oyunda mutlaka kavga çıkar.kesin!

(bkz: gaflik)

ankara mamak ilçesinin bir mahallesinin adı.

(bkz: gülle)

çocukluk zamanlarında arkadaşlar arasında para değerindeki yuvarlak meta
(bkz: bilye)

ankara yöresine ait bir oyun havası

güvercin uçuverdi
kanadın açıverdi
elin oğlu değil mi
sevdi de kaçıverdi

a benim aslan yarim
duvara yaslan yarim
duvar cefa götürmez
sineme yaslan yarim

güvercinim uyur mu
çağırsam uyanır mı
yar orada ben burda
buna can dayanır mı

a benim hacı yarim
başımın tacı yarim
eller bana acımaz
sen bari acı yarim

caminin müezzini yok
içinin düzeni yok
çok memleketler gezdim
misget’ten güzeli yok

daracık daracık sokaklar
misget şeker topaklar
pul pul olsun dökülsün
seni öpen dudaklar

caminin ezan vakti
içinin düzen vakti
ben misget’i yitirdim
sonbahar gazel vakti

gökte yıldız sayılmaz
çiğ yumurta soyulmaz
üçer avrat almayan
hiç erkekten sayılmaz

ayrıca bir üzüm çaşidi olarak (bkz: misket üzümü)

camdan yapılan minik yuvarlak rengarenk oyuncak.

(bkz: misket bombasi)

süper oynardım. mahallede sevilmeyen çocuktum o yüzden. bigün hepsini dağıttım balkondan, "alın lan kopiller" dedim. çoğunun kafası yarıldı, 3 gün sokağa çıkamadım.

(bkz: misket kofte)