slav marşı

peter ilyiç çaykovski, çoğunlukla senfonik yapıda olan marşlarını özel amaçlarla ya da sipariş üzerine yazmıştır. onun 7 ekim 1876’da tamamladığı op.31 slav marşı da türk-sırp savaşında yaralanan sırp askerleri yararına bestelenmiş ve 17 kasım 1876’da moskova’da bu nedenle düzenlenen ve yalnızca marşların yer aldığı konserde ilk kez seslendirilmiştir.

önceleri sırp-rus marşı olarak tanınan slav marşı’nın temaları da güney rusya (bugünkü ukrayna) ve sırp halk şarkılarından alınmıştır. ana tema olarak "sunce varko ne fifas jednako" (gel sevgilim, bu sabah neden böyle üzgünsün) adlı sırp ezgisi kullanılmış, orta bölmede ise rus ulusal marşı "tanrı çarı korusun" yer almıştır.

slav marşı fagotlardaki melankolik karakterdeki tema ile bir cenaze marşı havasında, 4/4’lük ölçüde, si bemol minör tonda başlar. trompet havayı değiştirir ve rus ulusal marşını duyurur. etkili bir orkestras-yonla, saf slav ritim ve rengiyle görkemle sergilenerek si bemol majör tonda, zafer havasında sona erer.

1875’te rusların desteğiyle önce bosna hersek’te osmanlı imparatoruluğu’na karşı çıkan isyanda ruslar slavların yanında yer alacak, osmanlı ordusunun ayaklanmayı birkaç haftada bastırması üzerine 1877 ilkbaharında tuna’yı aşarak plevne önlerinde ünlü osman paşa savunması ile karşılaşacaklardı.

bu arada çaykovski de sürekli marş yazma önerileri alacak, yayıncısı peter ivanoviç jürgenson’un siparişini, ünlü general skobelev’in şerefine besteleyeceği marşı yıllarca unutacak; 1 nisan 1883’te ancak bitirdiği re majör taç giyme (coronation) marşı da sinopov adıyla yayımlanacaktı.

daha sonra da, 17 kasım 1885’te hukuk öğrencileri için yazdığı re majör hukukçular (jurist) marşı da pek ilgi görmeyecekti. 1893 başında, kuzeni anderei petroviç çaykovski’nin kumandanı olduğu 98. piyade alayı için bestelediği askeri marş da unutulacak, yalnızca slav marşı günümüze ulaşacaktı.