yazdigi kitaplari ustuste koydugunuzda nerdeyse boyunun iki katina kadar ulasiyorlarmis.bunu kendi agzindan duymustum.Kendini 5-6 sene once kaybettyk,madymak katliamyndan sonra cok uzuldugunu ve bu sebepten hastalandygyny okumustum byr yerde.olumu buna baglanmysty.pek ynanmazdy ama allah gene de rahmet eylesyn..
aziz nesin
(bkz: guleriz aglanacak halimize)
(bkz: 67 yas)
(bkz: siire tutunmak)
1915 (20 aralik) istanbul, heybeliada’da dogdu.
1925 istanbul’da suleymaniye’de ’kanuni sultan suleyman iptidai mektebi’nin 3.sinifina girdi. (sonradan okulun adi, istanbul 7. ilkokul oldu.)
1935 kuleli askeri lisesi’ni bitirip harp okuluna gecti.
1937 ankara’da harp okulunu bitirip astegmen oldu.
1941 2.dunya savasi yillarinda 2 yil trakya’da cadirli ordugahta gorev yapti.
1942 erzurum mustahkem mevkii istihkam tb.boluk komutanligina atandi. bir bomba kazasinda yaralandi. erzincan’da depremde yikilmis olan ordu cephaneliginin bosaltilmasiyla gorevlendirildi.
1944 ankara’da harp okulu’nda acilan ilk tank kursuna katildi.
1944 zonguldak’ta ucaksavar top mevzileri yaptirmakla gorevlendirildi.
1945 askerlikten ayrildiktan sonra karagoz gazetesinde ve yedigun dergisinde redaktorluk ve yazarlik yapti, profesyonel olarak yazarliga basladi.
1945 tan gazetesi’nde kose yazarligina basladi. (4 aralik’ta tek parti iktidari universite genclerine tan gazetesi’ni yaktirdi.)
1945 yayinlanmis ilk bagimsiz yapiti ’parti kurmak parti vurmak’ adli 16 sayfalik brosuru cikti.
1946 sabahattin ali ile birlikte markopasa ve suregi olan gulmece gazetelerini cikardi.
1947 bursa’ya surgun edilerek guvenlikte gozaltinda tutuldu.
1948 ikinci kitabi olan ’azizname’ adli taslama kitabini cikardi. bu kitap icin istanbul 2.agir ceza mahkemesinde dava acildi. 4 ay tutuklu olarak suren dava sonunda aklandi.
1949 ingiltere prensesi elizabeth, iran sahi riza pehlevi, misir krali faruk her ucu birden ankara’daki elcilikleri araciligiyla turkiye disisleri bakanligi’na resmen basvurarak, bir yazisinda kendilerini asagiladigi saviyla aleyhine dava actilar. 6 ay hapse mahkum edildi ve ceza infaz edildi.
1952 istanbul’da yeni kurulmaya baslanan levent’te bir dukkan kiralayarak olus kitabevi’ni acti. sabahlari levent’teki evlere gazete dagitiyordu.
1953 iki kucuk cocuguyla birlikte levent’teki kitabevinden gecimini saglayamayinca beyoglu’nda bursa sokagi’ndaki yeni yapilmis hanin bir odasinda ’paradi fotograf studyosu’nu bir ortagi ile birlikte kurdu.
1955 6-7 eylul faciasi olarak tarihimize gelen istanbul’daki azinliklarin ev ve dukkanlarinin korkunc yikimina suclu aranmaya baslanmisti. aziz nesin’de suclu olarak sikiyonetimce tutuklandi.
1955 halil lutfu dorduncu’nun ’yeni gazetesi’nde kose yazarligina basladi.
1956 italya’da (bordighera’da) yapilan uluslararasi (yirmi iki ulus) gulmece yarismasinda birincilik odulu olan altin palmiye’yi ’kazan toreni’ adli oykusuyle kazandi.
1957 yine italya’daki ayni uluslararasi yarismada ’fil hamdi’ adli oykusuyle ikinci kez birincilik odulu olan altin palmiye’yi kazandi.
1960 italya’da kazandigi ilk altin palmiye’yi devlet hazinesine bagisladi.
1961 tanin gazetesi’nde kose yazarligina basladi.
1961 zubuk adli haftalik bir gulmece gazetesi cikarmaya basladi.
1962 sahibi bulundugu dusun yayinevi anlasilamayan bir nedenle bir gece yandi. ust fiyatlari 3 milyon lira olan (bugunku para degeriyle en az yarim milyar lira) depodaki kitaplari yandi.
1965 elli yasindayken ilk kez pasaport alabildi, ve yurtdisina cikti. cagrili oldugu berlin ve weimar’daki antifasist yazarlar toplantisi’na katildi. alti ay suren bu ilk yurtdisi gezisinde, polonya, sovyetler birligi, romanya ve bulgaristan’a gitti.
1966 bulgaristan’da yapilan uluslararasi gulmece yarismasinda birincilik odulu olan altin kirpi’yi ’vatani vazife’ adli oykusuyle kazandi.
1968 milliyet gazetesi’nin actigi karagoz oyunu yarismasinda ’uc karagoz’ oyunuyla birincilik odulu aldi.
1969 moskova’da yapilan uluslararasi gulmece yarismasinda ’insanlar uyaniyor’ adli oykusuyle krokodil birincilik odulu kazandi.
1970 turk dil kurumu’nun oyun odulunu ’cicu’ adli oyunuyla kazandi.
1972 kimsesiz cocuklari yetistirmek icin nesin vakfi’ni kurdu.
1974 asya-afrika yazarlar birligi’nin lotus odulunu kazandi.
1975 lotus odulunu almak icin filipinler’in baskenti manila’da yapilan torene katildi.
1976 bulgaristan’da gabrovo kentinde duzenlenen gulmece kitabi uluslararasi yarismasinda birinciligi elde ederek hitar petar odulunu kazandi.
1977 turkiyeyazarlar sendikasi baskani secildi.
1978 ’yasar ne yasar ne yasamaz’ adli romaniyla madarali roman odulunu kazandi.
1982 vietnam’daki asya-afrika yazarlar birligi toplantisindan donuste moskova’da kalp hastaligindan hastaneye kaldirildi. ’kalp hastaliklari arastirma merkezi’nde bir ay kalarak tedavi gordu.
1983 abd’de indiana universitesi’nin duzenledigi uluslararasi toplantiya cagrildi. pasaportu geri alindigi icin bu toplantiya katilamadi.
1984 (20 aralik) san sinema salonu’nda 70. dogumgunu toreni yapildi.
1984 aydinlar dilekcesi girisiminde bulundu.
1985 ekin a.s’nin kurulmasi girisiminde bulundu.
1985 ingitere’de pen kulup onur uyeligine secildi.
1985 tuyap’in duzenledigi ’halkin sectigi yilin yazari’ odulunu kazandi.
1989 ’demokrasi kurultayi’nin toplanmasinda etkin gorev aldi. olusturulan ’demokrasi izleme komitesi’nin iki baskanindan biri oldu.
1989 sovyet cocuk fonu’nun ilk kez verilen ’tolstoy altin madalyasi’na deger goruldu.
1990 (19 mart) ankara’da sanat kurumu’nda 75.yasi kutlandi.
1991 - 1995 yogun etkinliklerle gecen yillar.
1995 5 temmuz cesme’deki imza gunu sonrasi, saat 01.05’te oldu.
1925 istanbul’da suleymaniye’de ’kanuni sultan suleyman iptidai mektebi’nin 3.sinifina girdi. (sonradan okulun adi, istanbul 7. ilkokul oldu.)
1935 kuleli askeri lisesi’ni bitirip harp okuluna gecti.
1937 ankara’da harp okulunu bitirip astegmen oldu.
1941 2.dunya savasi yillarinda 2 yil trakya’da cadirli ordugahta gorev yapti.
1942 erzurum mustahkem mevkii istihkam tb.boluk komutanligina atandi. bir bomba kazasinda yaralandi. erzincan’da depremde yikilmis olan ordu cephaneliginin bosaltilmasiyla gorevlendirildi.
1944 ankara’da harp okulu’nda acilan ilk tank kursuna katildi.
1944 zonguldak’ta ucaksavar top mevzileri yaptirmakla gorevlendirildi.
1945 askerlikten ayrildiktan sonra karagoz gazetesinde ve yedigun dergisinde redaktorluk ve yazarlik yapti, profesyonel olarak yazarliga basladi.
1945 tan gazetesi’nde kose yazarligina basladi. (4 aralik’ta tek parti iktidari universite genclerine tan gazetesi’ni yaktirdi.)
1945 yayinlanmis ilk bagimsiz yapiti ’parti kurmak parti vurmak’ adli 16 sayfalik brosuru cikti.
1946 sabahattin ali ile birlikte markopasa ve suregi olan gulmece gazetelerini cikardi.
1947 bursa’ya surgun edilerek guvenlikte gozaltinda tutuldu.
1948 ikinci kitabi olan ’azizname’ adli taslama kitabini cikardi. bu kitap icin istanbul 2.agir ceza mahkemesinde dava acildi. 4 ay tutuklu olarak suren dava sonunda aklandi.
1949 ingiltere prensesi elizabeth, iran sahi riza pehlevi, misir krali faruk her ucu birden ankara’daki elcilikleri araciligiyla turkiye disisleri bakanligi’na resmen basvurarak, bir yazisinda kendilerini asagiladigi saviyla aleyhine dava actilar. 6 ay hapse mahkum edildi ve ceza infaz edildi.
1952 istanbul’da yeni kurulmaya baslanan levent’te bir dukkan kiralayarak olus kitabevi’ni acti. sabahlari levent’teki evlere gazete dagitiyordu.
1953 iki kucuk cocuguyla birlikte levent’teki kitabevinden gecimini saglayamayinca beyoglu’nda bursa sokagi’ndaki yeni yapilmis hanin bir odasinda ’paradi fotograf studyosu’nu bir ortagi ile birlikte kurdu.
1955 6-7 eylul faciasi olarak tarihimize gelen istanbul’daki azinliklarin ev ve dukkanlarinin korkunc yikimina suclu aranmaya baslanmisti. aziz nesin’de suclu olarak sikiyonetimce tutuklandi.
1955 halil lutfu dorduncu’nun ’yeni gazetesi’nde kose yazarligina basladi.
1956 italya’da (bordighera’da) yapilan uluslararasi (yirmi iki ulus) gulmece yarismasinda birincilik odulu olan altin palmiye’yi ’kazan toreni’ adli oykusuyle kazandi.
1957 yine italya’daki ayni uluslararasi yarismada ’fil hamdi’ adli oykusuyle ikinci kez birincilik odulu olan altin palmiye’yi kazandi.
1960 italya’da kazandigi ilk altin palmiye’yi devlet hazinesine bagisladi.
1961 tanin gazetesi’nde kose yazarligina basladi.
1961 zubuk adli haftalik bir gulmece gazetesi cikarmaya basladi.
1962 sahibi bulundugu dusun yayinevi anlasilamayan bir nedenle bir gece yandi. ust fiyatlari 3 milyon lira olan (bugunku para degeriyle en az yarim milyar lira) depodaki kitaplari yandi.
1965 elli yasindayken ilk kez pasaport alabildi, ve yurtdisina cikti. cagrili oldugu berlin ve weimar’daki antifasist yazarlar toplantisi’na katildi. alti ay suren bu ilk yurtdisi gezisinde, polonya, sovyetler birligi, romanya ve bulgaristan’a gitti.
1966 bulgaristan’da yapilan uluslararasi gulmece yarismasinda birincilik odulu olan altin kirpi’yi ’vatani vazife’ adli oykusuyle kazandi.
1968 milliyet gazetesi’nin actigi karagoz oyunu yarismasinda ’uc karagoz’ oyunuyla birincilik odulu aldi.
1969 moskova’da yapilan uluslararasi gulmece yarismasinda ’insanlar uyaniyor’ adli oykusuyle krokodil birincilik odulu kazandi.
1970 turk dil kurumu’nun oyun odulunu ’cicu’ adli oyunuyla kazandi.
1972 kimsesiz cocuklari yetistirmek icin nesin vakfi’ni kurdu.
1974 asya-afrika yazarlar birligi’nin lotus odulunu kazandi.
1975 lotus odulunu almak icin filipinler’in baskenti manila’da yapilan torene katildi.
1976 bulgaristan’da gabrovo kentinde duzenlenen gulmece kitabi uluslararasi yarismasinda birinciligi elde ederek hitar petar odulunu kazandi.
1977 turkiyeyazarlar sendikasi baskani secildi.
1978 ’yasar ne yasar ne yasamaz’ adli romaniyla madarali roman odulunu kazandi.
1982 vietnam’daki asya-afrika yazarlar birligi toplantisindan donuste moskova’da kalp hastaligindan hastaneye kaldirildi. ’kalp hastaliklari arastirma merkezi’nde bir ay kalarak tedavi gordu.
1983 abd’de indiana universitesi’nin duzenledigi uluslararasi toplantiya cagrildi. pasaportu geri alindigi icin bu toplantiya katilamadi.
1984 (20 aralik) san sinema salonu’nda 70. dogumgunu toreni yapildi.
1984 aydinlar dilekcesi girisiminde bulundu.
1985 ekin a.s’nin kurulmasi girisiminde bulundu.
1985 ingitere’de pen kulup onur uyeligine secildi.
1985 tuyap’in duzenledigi ’halkin sectigi yilin yazari’ odulunu kazandi.
1989 ’demokrasi kurultayi’nin toplanmasinda etkin gorev aldi. olusturulan ’demokrasi izleme komitesi’nin iki baskanindan biri oldu.
1989 sovyet cocuk fonu’nun ilk kez verilen ’tolstoy altin madalyasi’na deger goruldu.
1990 (19 mart) ankara’da sanat kurumu’nda 75.yasi kutlandi.
1991 - 1995 yogun etkinliklerle gecen yillar.
1995 5 temmuz cesme’deki imza gunu sonrasi, saat 01.05’te oldu.
(bkz: okul)
(bkz: yoklugundaki sen)
(bkz: susarak)
(bkz: olume egilmek)
(bkz: ateist)
(bkz: merak)
(bkz: en uzun maraton)
(bkz: sivas acisi)
(bkz: zorla)
(bkz: son istek)
cocuklarima
diyelim islik calacaksin islik
sen islik calinca
ne islik caliyor diye sasacak herkes
kimse calamamali senin gibi guzel
ornegin kiyiya carpan dalgalari sayacaksin
senden once kimse saymamis olmali
senin saydigin gibi dogru ve guzel
hem dalgalari hem saymasini severek
de ki sinek avliyorsun sinek
en usta sinek avcisi olmalisin
dunya sinek avcilari orgutunde yerin basta
orgut yoksa seninle baslamali
say ki hicbir isin yok da dusunuyorsun
dusun dusunebildigince uc boyutlu
amma da dusunuyor diye sassin dunya
sanki senden once dusunen hic olmamis
dalga mi geciyorsun dusler mi kuruyorsun
oyle sonsuz sinirsiz dusler kur ki cocugum
duslerini som somut gorup sassinlar
boyle bir dalgaci daha dunyaya gelmedi desinler
dunyada yapilmamis isler coktur cocugum
derlerse ki bu isler biseye yaramaz
de ki butun ise yarayanlar
ise yaramaz sanilanlardan cikar
aziz nesin
bu siiri ile beni her defasinda duygulandiran ve dusunmeye iten yazar.
diyelim islik calacaksin islik
sen islik calinca
ne islik caliyor diye sasacak herkes
kimse calamamali senin gibi guzel
ornegin kiyiya carpan dalgalari sayacaksin
senden once kimse saymamis olmali
senin saydigin gibi dogru ve guzel
hem dalgalari hem saymasini severek
de ki sinek avliyorsun sinek
en usta sinek avcisi olmalisin
dunya sinek avcilari orgutunde yerin basta
orgut yoksa seninle baslamali
say ki hicbir isin yok da dusunuyorsun
dusun dusunebildigince uc boyutlu
amma da dusunuyor diye sassin dunya
sanki senden once dusunen hic olmamis
dalga mi geciyorsun dusler mi kuruyorsun
oyle sonsuz sinirsiz dusler kur ki cocugum
duslerini som somut gorup sassinlar
boyle bir dalgaci daha dunyaya gelmedi desinler
dunyada yapilmamis isler coktur cocugum
derlerse ki bu isler biseye yaramaz
de ki butun ise yarayanlar
ise yaramaz sanilanlardan cikar
aziz nesin
bu siiri ile beni her defasinda duygulandiran ve dusunmeye iten yazar.
(bkz: simdiki cocuklar harika) , (bkz: nah kalkiniriz)
muthis hikayelerin sahibi.
"insan haketmediği şeyin sahibi olamaz" diyerek bence kuranın özünü tek cümleye sığdırmış baba yazarlardan biri.
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?