tek ülkede sosyalizm

literatüre ’bilimsel sosyalizm’ kavramıyla beraber girmesi bir talihsizlik olarak da değerlendirilebilir. ancak, dünya devriminin görece uzak olduğu dönemde, ’işçilerin vatanı yoktur’ yazan manifestoya rağmen ’anayurt savunması’ denen şeyi bile yaptırmıştır
(bkz: stalingrad)

lenin’in ölümünden sonra sovyetler birliği’nde stalinist bürokrasinin egemenliği kurulmuş,sosyalizm marx’ın sosyalizminden tamamen kopmuş ve ortaya stalinizmin iktisadi alandaki ifadesi olan "ulusal kalkınmacı-devletçi planlama", siyasi içeriği "totaliter bürokratizm", örgütsel ilkesi ise "bürokrasinin egemenliğini" garantiye alan bir monolitik parti anlayışı doğmuştur,tek ülkede sosyalizm,ekim devrimi önderlerinden troçki’yi vatan haini olarak ilan etmiş ve marksist devrimcileri kendinden soyutlamıştır,bu anlayış ve devamında gelen sistemin zayıflığı,sosyalizmin ancak enternasyonal ile devamının gelebileceğini bir kez daha göstermiştir.

troçkistlerin, batı marksistlerinin anlamak istemediği ise, dünya devrimi uzakken bile sosyalist devrimin zorunluluğu ve güncelliği, aynı zamanda tek ülkede sosyalizmi korumanın zorluğudur. iki büyük paylaşım savaşından, iç savaştan büyük yıkımlar yaşamış, sadece 2. savaşta 20 milyon insanını kaybetmiş sovyetlere biraz daha insaflı yaklaşabilmek için solcu olmaya dahi gerek yoktur. ayrıca, kemal okuyan’ın efsanevi tabiriyle;
"utanılacak olan yaşanmış sosyalizm deneyleri değildir, utanılacak olan kapitalizmin kendisidir"

siyasal boyutuyla dünya devrimi, tüm ülkelerde ani ve eşzamanlı bir tarihsel eylem biçiminde cereyan etmek zorunda değildir. dünya işçi sınıfının devrimci siyasal atılımı, pekala kopuşsuz bir tarihsel süreç içinde çeşitli ülkelerde patlak veren proleter devrimler zinciri şekline bürünebilir. fakat çok açık olan gerçek şudur ki, dünya devrimi süreci ancak kapitalist kuşatma tarafından esaslı bir kesintiye uğratılmaması, yani süreklilik arz etmesi koşuluyla ilerleyebilir ve zafere koşabilir. bunun için, bir ülkedeki veya bölgedeki devrimin etkisinin dünyanın diğer alanlarına yayılması, şu ya da bu ülkede kurulan işçi iktidarının bir diğeri ile tam manasıyla enternasyonalist komünist tarzda kardeşleşmesi şarttır.kendi başına sosyalizm gibi geniş bir kavramı tek ülke içerisine sığdırmak sistemin devamı için tehlikelidir, ve de dünya işçi sınıfının devrimci enternasyonalist önderliği olmadan bu görevlerin üstesinden asla gelinemeyeceği ortadadır. bir ülkede meydana gelen devrimin dünya devriminin ilerletici gücü olabilmesi için, kapitalist sistemin yalnızca çeperlerine değil merkezine esaslı darbeler indirmesi şarttır.merkeze indirilen darbeler ise tek ülkede sıkışıp olayı ulusal bir boyuta çekip bürokratik sistemin tohumlarını atmakla değil,ancak evrensel sosyalist anlayışla yapılabilir.