hanukiya

musevilikte hanuka bayramı’nda yakılan menora’ta benzeyen fakat fazladan iki kolu daha olan 9 kollu şamdandır.

m.ö. 169-166 yılları arasında yahudi makabiler helenler’e karşı savaşırlar. m.ö. 175 yılında iskender’in ölmesiyle suriye genel valisi antiohus epiphanes hükümdar olur. yahudi karşıtı düşünceleriyle bilinen bu hükümdar, yahudilerin dini ibadetlerini, kaşer ve sünnet kurallarını yasaklar ve yahudilerin tapınağına heykeller yerleştirir.

makabiler’in tapınağı ele geçirmesinden sonra tapınak heykellerden temizlenir ve tapınakta bulunan menora’yı yakmak için yağ aranır ancak sadece bir gün yanacak kadar saf zeytin yağı bulunur bunun üzerine bir mucize olur ve bir gün yanması gereken yağ 8 gün boyunca sönmeden yanar.

işte bu mucizenin anısına yahudiler her sene hanuka bayramından 8 gün boyunca hanukiya yakarlar.

(bkz: menora)