fatih pelle

türkçe adı: "fatih pelle"
orijinal adı: "pelle erobreren"
yapım yılı: 1987
ülke: danimarka-isveç ortak yapımı
süre: 157 dakika
yönetmen: bille august
senaryo: bille august (martin andersen nexø’nun aynı adlı romanından)
müzik: stefan nilsson
görüntü yönetimi: jörgen persson
kurgu: janus billeskov jansen
oyuncular: pelle hvenegaard, max von sydow, erik paaske, björn granath, astrid villaume, axel strøbye, troels asmussen, kristina törnqvist, karen wegener, sofie gråbøl

19. yüzyılın sonları... kuzeyin soğuk ülkesi isveç’te halk açlık ve işsizlikten kırılmaktadır. çaresizlik içindeki bir grup isveçli, bulabildikleri bir takaya atlayarak danimarka’nın bornholm adasına gelirler. iş bulabilme imkânları açısından isveç’e göre bir gömlek daha iyi durumdaki bu komşu ülkeye ayak basanlar arasında, "tekne kazıntısı" küçük pelle ve onun dedesi olacak yaştaki babası lasse de vardır.

eşini daha ülkesindeyken yoksulluğun doğurduğu hastalıklarda yitirmiş olan yaşlı baba ile yetim oğlu, ırgat pazarında yaptıkları türlü cambazlıklardan sonra, bölgenin en büyük toprak ağalarından birinin çiftliğinde iş bulmayı başarırlar. uçsuz bucaksız tarlalara sahip olan bu çiftlik, zamanla pelle için dünyanın bir tür "özet"ine dönüşecek ve küçük adam burada yaşadığı kâh acı, kâh tatlı olaylarla hayatı adım adım öğrenerek büyüyecektir. o yüzden de senaryo ona, "hayatı fetheden" anlamındaki bu anlamlı lâkabı uygun görmüştür.

yakın dönemden dört dörtlük bir sinema gösterisi... 1987 yapımı bu unutulmaz film, "iyi sinema abd’den, hadi o da olmazsa ingiltere’den çıkar" diyen hollywood müptelalarına iki iskandinav ülkesinden gelen sıkı bir cevap olmuştu. başta 1988-en iyi yabancı film oscarı ve aynı yılın cannes film festivali altın palmiye’si olmak üzere toplam yirmi önemli ödüle sahip olan "fatih pelle", senaryo, oyunculuk, müzik, görüntüleme, kostüm, kurgu, yönetim; kısacası bir başyapıt için gereken her türlü olumlu niteliğe fazlasıyla sahipti. bu yüzden de çok kısa bir süre içinde çağdaş sinemanın "insan sıcaklığı" taşıyan simge filmlerinden birine dönüştü. hele de ingmar bergman’ın fetiş oyuncusu max von sydow’un hayat yorgunu yaşlı baba lasse rolündeki o performansı yok mu... sydow, "fatih pelle"de oynamıyor, bu rolü düpedüz "yaşıyor." tabiî, bu arada, binlerce aday arasından titizlikle seçilen küçük oyuncu pelle hvenegaard’ın içten oyununu da gözardı etmemek gerek...
"derin sinemasever" olma iddiası taşıyıp da henüz bille august’un "fatih pelle"sini izlemediyseniz, bu konuyu siz sözkonusu filmi görene kadar hiç açmayalım daha iyi... çünkü, sinema tarihindeki pek az film, ömrünüzden koparıp kendisine sunacağınız bir üç saati böylesine şiddetle hak ediyor.