shrodingerin kedisi

evrenin goreceligi ile ilgili shrodinger deneyi. tamamen izoleli bir cam tupun icine bir kedi, ici sarin gazi dolu bir tup ve radyoaktif isimaya duyarli cam tupu kirici bir duzenek konur.beta parcacigi yayilimi icin radyoaktif madde olarak uranyum kullanilir. radyoaktif isima saglaninca duzenek devreye girer ve sarin gazi bulunan tupu kirarak kediyi oldurur. beta isimasi olma olasiligi %50’dir. bu durumda kedinin olmeme olsiligi da %50’dir. fanusun icine bakmayan biri icin kedi yasiyor yada olmus olabilir. kuantum fizikcileri ucuncu bir secenek olarak kedinin hem yasadigini hem de olu oldugunu savunurlar.

ruya ve kabus seklinde iki ciltten olusan alev alatli kitabi.

schrödinger’in kedisi, avusturyalı fizikçi erwin schrödinger tarafından ortaya atılmış, kuantum fiziğiyle ilgili olan, hakkında çok tartışma yapılmış düşünce deneyi. genellikle kuantum mekaniği ve kopenhag yorumu’yla ilgili bir paradoks olarak bilinir.deneyde kapalı bir kutunun içinde bir düzenek ve başlangıçta canlı olan bir kedi vardır. (kutunun içinin hiçbir şekilde gözlemlenememesi çok önemli bir noktadır. bunun sebebi kopenhag yorumu’dur.) düzeneğin içeriği şöyledir: bozunma olasılığı %50 olan bir parçacık, bu parçacığın bozunmasıyla ortama yayılacak olan zehirli gazdır.

buradaki önemli nokta ise, bozunma olasılığının tam olarak %50 olmasıdır. bu şekilde parçacığın bozunup bozunmayacağı önceden kestirilemez. sonuç olarak kedi, kutu açıldığında ya zehirlenip ölmüş bir şekilde görülecektir, ya da parçacık bozunmadıysa diri olarak görülecektir.

ancak deneyin paradoks olarak tanımlanmasının nedeni sonuç değil, gözlemlenmeyen deney aşamasıdır. önemli kısım, gözlem yapılmadan önce kutunun içinde neler olduğudur. kutu açılmadan, gözlem yapılmadan önce kedi ne durumdaydı? ölü müydü, diri miydi? kuantum fiziğine göre hem ölü, hem diri dir.