guyana

tam adı: guyana müşterek cumhuriyeti
yüzölçümü: 214 970 km²
başkenti: georgetown
para birimi: guyana doları
dili: ingilizce
nüfusu: 698 209 kişi (2002 tahmini)
ortalama ömür: 62.59 yıl (2002 tahmini)
okur yazarlık oranı: % 98.1 (1999 tahmini)
kişi başına düşen milli gelir: 3 600 $ (2001 tahmini)

http://tr.wikipedia.org/

güney amerikada surinam ile venezuela arasında yer alan ülke.

(bkz: fransız guyanası)

coğrafi verileri


konum: güney amerika’nın kuzeyinde, kuzey atlas okyanusu kıyısında, surinam ile venezuela arasında yer almaktadır.
coğrafi konumu: 5 00 kuzey enlemi, 59 00 batı boylamı
haritadaki konumu: güney amerika
yüzölçümü: 214,970 km²
sınırları: toplam:: 2,462 km
sınır komşuları: brezilya 1,119 km, surinam 600 km, venezuela 743 km
sahil şeridi: 459 km
iklimi: tropikal; sıcak, nemli, kuzeydoğu rüzgarının etkisi ile değişiklik gösterir.
arazi yapısı: genellikle engebeli yüksek ovalar, alçak kıyı arazileri, kuzeyde savanlardan oluşur.
deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: atlas okyanusu 0 m; en yüksek noktası: roraima dağı 2,835 m
doğal kaynakları: boksit, altın, elmas, kereste, karides, balık
arazi kullanımı: işlenebilir topraklar: %2
daimi ekinler: %0
daimi otlaklar: %6
ormanlar ve ormanlık arazi: %84
diğer: %8 (1993 verileri)
sulanan arazi: 1,300 km² (1993 verileri)
doğal afetler: yağmur sezonu boyunca beklenmedik su baskınları.


nüfus bilgileri


nüfus: 697,181 (temmuz 2001 verileri)
nüfus artış oranı: %0.07 (2001 verileri)
mülteci oranı: -8.38 mülteci/1,000 nüfus (2001 tahmini)
bebek ölüm oranı: 38.72 ölüm/1,000 doğan bebek (2001 tahmini)
ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 63.31 yıl
erkeklerde: 60.52 yıl
kadınlarda: 66.24 yıl (2001 verileri)
ortalama çocuk sayısı: 2.1 çocuk/1 kadın (2001 tahmini)
hiv/aids - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %3.01 (1999 verileri)
hiv/aids - hastalığı olan insan sayısı: 15,000 (1999 verileri)
hiv/aids - hastalıklarından ölenlerin sayısı: 900 (1999 verileri)
ulus: guyanalı
nüfusun etnik dağılımı: doğu hindistanlı %49, siyah ırk %32, melez %12, kızılderili %6, beyaz ve çinliler %1
din: hıristiyan %50, hindu %33, müslüman %9, diğer %8
diller: ingilizce, kızılderili lehçeleri, creole, hindu, urdu
okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri için veriler
toplam nüfusta: %98.1
erkekler: %98.6
kadınlar: %97.5 (1995 verileri)


yönetimi


ülke adı: resmi tam adı: guyana cumhuriyeti
kısa şekli : guyana
eski adı: ingiliz guyanası
yönetim biçimi: başkanlık tipi cumhuriyet
başkent: georgetown
idari bölümler: 10 bölge; barima-waini, cuyuni-mazaruni, demerara-mahaica, doğu berbice-corentyne, essequibo adaları-batı demerara, mahaica-berbice, pomeroon-supenaam, potaro-siparuni, upper demerara-berbice, upper takutu-upper essequibo
bağımsızlık günü: 26 mayıs 1966 (ingiltere’den)
milli bayram: cumhuriyet günü, 23 şubat (1970)
anayasa: 6 ekim 1980
üye olduğu uluslararası örgüt ve kuruluşlar: acp (afrika - karayip - pasifik ülkeleri), c, caricom (karayipler topluluğu ve ortak pazarı), ccc (gümrük işbirliği konseyi), cdb (karayipler kalkınma bankası), eclac (birleşmiş milletler latin amerika ve karayipler komisyonu), fao (tarım ve gıda örgütü), g-77, iadb (amerika bölgesi kalkınma bankası), ibrd (uluslararası imar ve kalkınma bankası), icao (uluslararası sivil havacılık örgütü), icftu (uluslararası serbest ticaret birlikleri konfederastonu), icrm (uluslararası kızılhaç ve kızılay hareketi), ida (uluslararası kalkınma birliği), ifad (uluslararası tarımsal kalkınma fonu), ifc (uluslararası finansman kurumu), ifrcs (uluslararası kızılhaç ve kızılay toplulukları federasyonu), ilo (uluslarası çalışma örgütü), imf (uluslararası para fonu), imo (uluslararası denizcilik örgütü), intelsat (uluslararası telekomünikasyon ve uydu örgütü), interpol (uluslararası polis teşkilatı), ioc (uluslararası olimpiyat komitesi), iso (uluslararası standartlar örgütü), itu (uluslararası haberleşme birliği), laes, nam, oas (amerika devletleri teşkilatı), oic (islam konferansı örgütü), opanal, opcw (kimyasal silahları yasaklama organizasyonu), pca (daimi hakemlik mahkemesi), un (birleşmiş milletler), unctad (birleşmiş milletler ticaret ve kalkınma konferansı), unesco (eğitim-bilim ve kültür örgütü), unido (endüstriyel kalkınma örgütü), upu (dünya posta birliği), wcl (dünya emek konfederasyonu), wftu (dünya işçi sendikaları federasyonu), who (dünya sağlık örgütü), wipo (dünya fikri mülkiyet teşkilatı), wmo (dünya meteoroloji örgütü), wtro (dünya ticaret örgütü)


ekonomik göstergeler


gsyih: satınalma gücü paritesi - 3.4 milyar $ (2000 verileri)
gsyih - reel büyüme: %3 (2000 verileri)
gsyih - sektörel bileşim: tarım: %34.7
endüstri: %32.5
hizmet: %32.8 (1998 verileri)
enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %5.9 (2000 verileri)
iş gücü: 245,492 (1992)
işsizlik oranı: %12 (1992 verileri)
endüstri: boksit, şeker, pirinç, kereste, deniz mahsulleri, tekstil, altın madenciliği
endüstrinin büyüme oranı: %7.1 (1997 verileri)
elektrik üretimi: 455 milyon kwh (1999)
elektrik tüketimi: 423.2 milyon kwh (1999)
elektrik ihracatı: 0 kwh (1999)
elektrik ithalatı: 0 kwh (1999)
tarım ürünleri: şeker, pirinç, buğday, sebze, sığır, domuz, kümes hayvanları, süt ürünleri
ihracat: 570 milyon $ (2000 verileri)
ihracat ürünleri: şeker, altın, boksit, alüminyum, pirinç, kereste, pekmez, rom, karides
ihracat ortakları: abd %22, kanada %22, ingiltere %18, hollanda antilleri %11, jamaika (1999)
ithalat: 660 milyon $ (2000 verileri)
ithalat ürünleri: sanayi malları, makine, petrol, gıda
ithalat ortakları: abd %29, trinidad ve tobago %18, hollanda antilleri %16, ingiltere %7, japonya (1999)
dış borç tutarı: 1.1 milyar $ (2000)
para birimi: guyana doları (gyd)
para birimi kodu: gyd
mali yıl: takvim yılı


iletişim bilgileri


kullanılan telefon hatları: 70,000 (2000)
telefon kodu: 592
radyo yayın istasyonları: am 3, fm 3, kısa dalga 1 (1998)
radyolar: 420,000 (1997)
televizyon yayını yapan istasyonlar: 3 (1997)
televizyonlar: 46,000 (1997)
internet kısaltması: .gy
internet servis sağlayıcıları: 3 (2000)
internet kullanıcıları: 3,000 (2000)


ulaşım ve taşımacılık


demiryolları: 187 km
karayolları: 7,970 km (1996)
su yolları: 5,900 km
limanları: bartica, georgetown, linden, new amsterdam, parika
hava alanları: 51 (2000 verileri)