besni

adiyaman ilinin bir ilcesi

beldeleri:

(bkz: cakirhüyük)
(bkz: eskiköy)
(bkz: kesmetepe)
(bkz: köseceli)
(bkz: sariyaprak)
(bkz: suvarli)
(bkz: sambayat)
(bkz: ücgoz)

besni adıyaman il merkezinin batı kesiminde yer alan ve il merkezine 44 km uzaklıkta bulunan bir ilçedir.

deniz seviyesinden 1050 m yüksekte yer alan besni’nin nüfusu yaklaşık 36.000’dir. "cennete eş" manasına gelen bethesna, bihicti, bisni gibi isimlerle söylene gelmiştir. malazgirt savaşı ile anadolu’ya giren türkler besni’ye üç koldan girerek şehri egemenliklerine almışlardır. bu türkler saka-iskit türklerinin varsak, türkmenlerin avşar ve çerkez oymakları ve türkoğulları kavmi olduğu yapılan araştırmalarda ortaya çıkarılmıştır.[kaynak belirtilmeli] tarihinde bir çok saldırılara da hedef olan besni özellikle moğol ve timur’un istilalarına karşı türkoğlu halil bey komutasındaki besni orduları kahramanlıkları ile yıldırım beyazıt’dan takdirname alan ilk şehir olmuştur.[kaynak belirtilmeli] osmanlı padişahlarından yıldırım ve yavuz besni’ye uğramış hamamcızade hacelinin hamamında yıkanarak kese attırmışlardır. yavuz sultan selim’in mısır seferi’nde merc-i dabık zaferiyle ele geçirdiği besni’ye, konya karaman beyliği’nin önde gelen ailelerinden kösebirlerden bekir ağa’yı bey olarak yollamış, kösebekiroğlu hurşid ağa adıyla da bilinen gaziantep’in ünlü türkmen beyi hurşid ağa’nın kurtuluş savaşı sırasındaki katkıları, bölgedeki muazzam saygınlığı ve gücüyle pekişmiştir. ( abdülmecid nişan kayıtları, başbakanlık devlet arşivleri, kılıç ali vesikaları, hatay’ın kurtuluşu için harcanan çabalar ( tayfur sökmen - türk tarih kurumu yayınları, ankara, 1992 ))[kaynak belirtilmeli] baybors, buldaç, kamil, süleyman adlı türk komutanları besni’de ağırlanmıştır. evliya çelebi besni için "hayran kaldım" demiştir. türk kurtuluş savaşı’nda, kuva-i milliye’ye besni de rastlanır. ilk mebus reşit bey’in(ağar) sivas kongresi’nde atatürk’ün en yakın çalışma arkadaşı olarak maddi ve manevi destek verdiği de bilinmektedir.[kaynak belirtilmeli] 19. yüzyılın sonlarında malatya’ya bağlı bir kaza olan besni, cumhuriyetin ilk yıllarında gaziantep iline bağlandı. 1933’te tekrar malatya’ya bağlanan ilçe 1954’te il yapılan adıyaman’ın bir ilçesi oldu.

1330 km² yüzölçümüne sahip besni ilçesinin, 8 belde belediyesi, 63 köyü ve 49 mezrası bulunmaktadır. ilçe halkının önemli bir bölümü geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlamaktadır.

besni’de adıyaman üniversitesi’ne bağlı, besni meslek yüksek okulu bulunmaktadır. besni m. y. okulu, ilçe milli eğitim müdürlüğü tarafından geçici olarak tahsis edilen, 4500 m²’si kapalı, 7000 m²’si açık alan olmak üzere toplam 11500 m²’lik kullanım alanına sahip binada öğretimine devam etmektedir. okuldaki derslik sayısı 18 adet, 7 tanesi 36 kişilik ve 1 adedi de 40 kişilik olmak üzere toplam 8 derslik kulanımına hazırlanmıştır. 100 kişilik bir konferans salonu da bulunmaktadır. teknoloji laboratuvarı 1 adet olup, 100 kişiliktir. 2004-2005 eğitim öğretim yılında 52 öğrenci mezun olmuştur. ayrıca besnili iş adamı mehmet erdemoğlu tarafından yapılan 500 öğrenci kapasiteli erkek ve kız öğrenci yurdu mevcuttur. besni kurşunlu camii, besni kalesi, eski besni ören yeri, sofraz anıt mezarları (m.s. 2. yy. da roma), kızilin köprüsü (roma), dikilitaş (roma), dolmenler (taş devrine kadar uzanır),tahtalı ve meydan hamamları, ilçenin önemli tarihi eserleri arasında yer alır.[kaynak belirtilmeli]


nüfus [değiştir]ilçenin nüfusu 2000 genel nüfus sayımına göre 108667’dir. bunun 25000’i ilçe merkezinde, 72544’i ise kasaba ve köylerde yaşamaktadır.

ilçe bağlısı olarak merkez hariç olmak üzere ilçe merkezine bağlı; 7 belde 63 köy ve 10 mahalleden oluşmaktadır.

http://tr.wikipedia.org/wiki/besni