1955 yılında “atatürk’ün selanik’te doğduğu eve bomba atıldı” şeklindeki yalan haberle başlayan olaylar. olayları düzenleyenlerin, kimsenin öldürülmemesi yönündeki telkinlerine rağmen, 6 eylül akşamı başlayan ve yaklaşık 9 saat süren olaylar boyunca ve sonrasında (aralarında iki ortodoks papaz da olmak üzere) 13 ile 16 arası rum ve en az bir ermeni vatandaşı hayatını kaybetmiş, 32 rum da ağır yaralanmıştır. fiziksel zarar, 4.348 ruma ait işyeri, 110 otel, 27 eczane, 23 okul, 21 fabrika ve 73 kilise ve mezarlıklar ile 1000’in üzerinde rumlara ait evin tahrip edilmesi ya da yakılması şeklinde ortaya çıkmıştır.
ekonomik zarar, türk hükümeti’ne göre 69,5 milyon türk lirası, ingiliz diplomatik kaynaklarına göre 100 milyon ingiliz sterlini, dünya kiliseler birliği’ne göre 150 milyon amerikan doları, yunan hükümeti’ne göre ise 500 milyon amerikan doları olarak hesaplanmıştır. demokrat parti (dp) hükümeti zarara uğrayıp tescil ettirenlere toplam 60 milyon türk lirası cıvarında tazminat ödemiştir. saldırıların ardından, türkiye cumhuriyeti’ndeki rumların ekonomideki etkisi zayıflamaya başlamış ve türklerin sermayeye hakim olması hızlanmıştır.
o zamanki hükümet suçu solculara (aziz nesin, kemal tahir) atarak işin içinden çıkmak istemiş, ancak yassıada yargılamalarında olayın dp hükümetinin başbakanı adnan menderes’in provokasyonu sonucu olayların kontrolden çıkması olduğu kabullenilmiştir.
bu olaylar sonucunda türkiye’de yaşayan rum azınlığına ait binlerce rum türkiyeden göç etmiştir. zamanla kalan rumlar da istanbulu terketmiştir. 1923 yılında 110.000’i bulan istanbul’daki rum nüfus, 1999 yılında 2.500 kişiye düşmüştür.
neden bekliyorsun?
bu sözlük, duygu ve düşüncelerini özgürce paylaştığın bir platform, hislerini tercüme eden özgür bilgi kaynağıdır.
katkıda bulunmak istemez misin?