noel baba

efsanevi hristiyan inanisina gore; miladi 4. yuzyilda anadolu’da myra (bugunku demre-antalya) yoresinde yasamis olan aziz nikolaos adindaki hristiyan azizi, roma imparatoru kostantin’in ruyasina girdi ve idama mahkum edilen 3 subayi kurtardi. bu olaydan sonra unu gittikce yayilan nikolaos, zamanla rusya ve yunanistan gibi ulkelerin hayir kurumlarinin, loncalarin, cocuklarin, denizcilerin ve bazi sehirlerin koruyucu azizi olarak benimsendi. cocuklara ozel armaganlar getirdigine inanilan ve noel baba olarak anilmaya baslanilan aziz nikolaos efsanevi bir kisilige burundu.

aziz nikolaos’un noel baba haline sokulmasi ilk once almanya’da goruldu. bu efsanevi gelenek zamanla protestan kiliselerin cogunlukta oldugu avrupa ulkelerinde yayildi. sonra a.b.d.’nin new york sehrine gelip yerlesen hollandali protestanlarin aziz nikolaos’u iyiliksever bir kimse olarak anmalari da cok sevilmesine yol acti. ayrica a.b.d. ve ingiltere’de kutlanan cocuk bayramlarinda da yer verilmeye baslandi. geleneksel aile ve cocuk bayrami olarak kutlanan noelyortusunun koruyucusu olarak kabul edildi.

noel baba’nin sisman, neseli, kirmizi ve beyaz piskoposluk giysileri icindeki tasvirleri amerikalilar tarafindan gundeme getirildi. noel baba olarak bilinen aziz nikolaos’un bazen yalniz, bazen yardimcisiyla ata binerek, bazen de sekiz ren geyiginin cektigi arabasiyla evlerin damlarinda dolastigi efsanesi yayginlasti.

sirtinda ici hediye dolu bir heybeyle dolasan noel baba evlere bacadan girer ve armaganlarini uslu cocuklarin ayakkabilarinin icine koyduguna inanilir. (aslinda o hediyeleri evin babasi oraya yerlestirdigini artik butun cocuklar biliyor.) noel baba, "yeni dogan" ya da "yasayan" bir folklarik olaydir. gercektende onun ortaya cikisi her yerde yakin tarihlere rastlar.