beyaz rusya

coğrafi verileri


konum: doğu avrupa, polonya’nın doğusunda yer almaktadır.
coğrafi konumu: 53 00 kuzey enlemi, 28 00 batı boylamı
harita konumu: doğu avrupa
yüzölçümü: toplam: 207,600 km²
kara: 207,600 km²
su: 0 km²
sınırları: toplam: 2,900 km
sınır komşuları: letonya 141 km, litvanya 502 km, polonya 407 km, rusya 959 km, ukrayna 891 km
sahil şeridi: 0 km (kara ile çevrili)
iklimi: kışlar soğuk, yazlar serin ve nemli geçer. karasal ve deniz iklimi arasında geçiş yaşanır.
arazi yapısı: arazi genellikle yatık olup, çok sayıda bataklık bulundurur.
deniz seviyesinden yüksekliği: en alçak noktası: nyoman nehri 90 m; en yüksek noktası: dzyarzhynskaya hara 346 m
doğal kaynaklar: ormanlar, bataklık kömürü, az miktarda petrol ve doğal gaz
arazi kullanımı: işlenebilir toprak arazi: %26.77
sürekli ekinler: %0.6
otlaklar: %15
ormanlık arazi: %34
diğer: %23.63 (2005 verileri)
sulanan arazi: 1,310 km² (2003 verileri)
coğrafi not: kara ile çevrili


nüfus bilgileri


nüfus: 10,293,011 (temmuz 2006 verileri)
yaş yapısı: 0-14 yaş: %15.7 (erkek 825,823; kadın 791,741)
15-64 yaş: %69.7 (erkek 3,490,442; kadın 3,682,950)
65 yaş ve üzeri: %14.6 (erkek 498,976; kadın 1,003,079) (2006 verileri)
nüfus artış oranı: %-0.06 (2006 verileri)
mülteci oranı: 2.3 mülteci/1,000 nüfus (2006 tahmini)
cinsiyet oranı: doğumlarda: 1.05 erkek/kadın
15 yaş altı: 1.04 erkek/kadın
15-64 yaş: 0.95 erkek/kadın
65 yaş ve üzeri: 0.4 erkek/kadın
toplam nüfusta: 0.88 erkek/kadın (2006 verileri)
bebek ölüm oranı: 13 ölüm/1,000 doğan bebek (2006 tahmini)
ortalama hayat süresi: toplam nüfus: 69.08 yıl
erkek: 63.47 yıl
kadın: 74.98 yıl (2006 verileri)
ortalama çocuk sayısı: 1.43 çocuk/1 kadın (2006 tahmini)
hiv/aids - hastalıklarına yakalanan yetişkin sayısı: %0.3 (2001 verileri)
hiv/aids - taşıyan insan sayısı: 15,000 (2001 verileri)
hiv/aids - hastalıklarından ölenler: 1,000 (2001 verileri)
ulus: beyaz rus
nüfusun etnik dağılımı: beyaz ruslar %81.2, ruslar %11.4, polonyalılar, ukraynalılar ve diğerleri %7.4
dinler: doğu ortodoksları %80, diğer (roma katolikleri, protestanlar, museviler ve müslümanlar) %20 (1997 verileri)
diller: beyaz rusça, rusça, diğer
okur yazar oranı: 15 yaş ve üzeri bilgiler
toplam nüfus: %99.6
erkek: %99.8
kadın: %99.5 (2003 verileri)


yönetimi


ülke adı: resmi uzun adı: beyaz rusya cumhuriyeti
kısa şekli : beyaz rusya
yerel adı: respublika byelarus’
eski adı: beyaz rusya sovyet sosyalist cumhuriyeti
uluslararası: belarus
yönetim biçimi: başkanlık tipi cumhuriyet
başkent: minsk
idari bölmeler: 6 bölge ve bir belediye; brestskaya (brest), homyel’skaya (homyel’), horad minsk, hrodzyenskaya (hrodna), mahilyowskaya (mahilyow), minskaya, vitsyebskaya (vitsyebsk)
bağımsızlık günü: 25 ağustos 1991
milli bayram: bağımsızlık günü, 3 temmuz (1944); 25 ağustos 1991
anayasa: 15 mart 1994; 27 kasım 1996 ve 17 ekim 2004 tarihlerinde yeniden düzenlenip yürürlüğe konulmuştur.
hukuk sistemi: genel hukuk kurallarına göre düzenlenmiştir.
oy kullanma yaşı: 18 yaşından itibaren; genel
üyesi olduğu kuruluşlar: ccc (gümrük işbirliği konseyi), cei (orta avrupa girişimi), cis (bağımsız devletlerin topluluğu), eapc (avrupa - atlantik ortaklık konseyi), ebrd (avrupa yatırım ve kalkınma bankası), ece (birleşmiş milletler avrupa ekonomik komisyonu), iaea (uluslararası atom enerjisi ajansı), ibrd (uluslararası imar ve kalkınma bankası), icao (uluslararası sivil havacılık örgütü), icrm (uluslararası kızılhaç ve kızılay hareketi), ifc (uluslararası finansman kurumu), ifrcs (uluslararası kızılhaç ve kızılay toplulukları federasyonu), ilo (uluslarası çalışma örgütü), imf (uluslararası para fonu), inmarsat, intelsat (uluslararası telekomünikasyon ve uydu örgütü), interpol (uluslararası polis teşkilatı), ioc (uluslararası olimpiyat komitesi), iom (gözlemci), iso (uluslararası standartlar örgütü), itu (uluslararası haberleşme birliği), nam, nsg, opcw (kimyasal silahları yasaklama organizasyonu), osce (avrupa güvenlik ve işbirliği örgütü), pca (daimi hakemlik mahkemesi), pfp (barış için ortaklık), un (birleşmiş milletler), unctad (birleşmiş milletler ticaret ve kalkınma konferansı), unesco (eğitim-bilim ve kültür örgütü), unido (endüstriyel kalkınma örgütü), upu (dünya posta birliği), wftu (dünya işçi sendikaları federasyonu), who (dünya sağlık örgütü), wipo (dünya fikri mülkiyet teşkilatı), wmo (dünya meteoroloji örgütü), wtro (dünya ticaret örgütü)


ekonomik göstergeler


ekonomiye genel bakış: 1995`de cumhurbaşkanı lukashenko, ülkeyi piyasa sosyalizmine yönelttiğinden beri, beyaz rusya küçük yapısal reformlar görmüştür.
gsyih: satınalma gücü paritesi - 73.09 milyar $ (2005 verileri)
gsyih - reel büyüme: %9.2 (2005 verileri)
gsyih - sektörlere göre: tarım: %9.3
endüstri: %31.6
hizmet: %59.1 (2005 verileri)
enflasyon oranı (tüketici fiyatlarında): %10.3 (2005 verileri)
iş gücü: 4.3 milyon (2005)
işsizlik oranı: %1.6 (2005)
bütçe: gelirler: 5.903 milyar $; giderler: $6.343 milyar (2005 verileri)
endüstri: metal-kesme makine araçları, traktörler, kamyonlar, motosikletler, televizyon setleri, kimyasal elyaf, gübre, tekstil, radyolar, buzdolapları
endüstrinin büyüme oranı: %15.6 (2005 verileri)
elektrik üretimi: 30 milyar kwh (2004)
elektrik üretimi için kaynaklar: fosil yakıtlar: %99.9
hidro: %0.1
nükleer: %0 diğer: %0 (2004)
elektrik tüketimi: 34.3 milyar kwh (2004)
elektrik ihracatı: 800 milyon kwh (2004)
elektrik ithalatı: 7 milyar kwh (2003)
tarım ürünleri: hububat, patates, sebzeler, şeker pancarı, keten, sığır eti, süt
ihracat: 16.14 milyar $ (2005)
ihracat ürünleri: makine ve araç - gereçler, kimyasallar, metaller, tekstil, gıda ürünleri
ihracat ortakları: rusya %38.5, ukrayna %7.8, polonya %7.1, almanya, letonya %4.2, birleşik krallık %4.1, çin %4.1 (2005)
ithalat: 16.94 milyar $ (2005)
ithalat ürünleri: yakıt, doğal gaz, endüstriyel ham maddeler, tekstil, şeker, gıda maddeleri
ithalat ortakları: rusya %57.9, ukrayna %6.4, almanya %9.7, polonya %5.2(2005)
dış borç tutarı: 4.662 milyar $ (2005 verileri)
para birimi: beyaz rusya rublesi (byb/byr)
para birimi kodu: byb/byr
mali yıl: takvim yılı


iletişim bilgileri


kullanılan telefon hatları: 3,284,300 (2005)
telefon kodu: 375
radyo yayın istasyonları: am 28, fm 37, kısa dalga 11 (1998)
radyolar: 3.02 milyon (1997)
televizyon yayını yapan istasyonlar: 47 (1995)
televizyonlar: 2.52 milyon (1997)
internet kısaltması: .by
internet servis sağlayıcıları: 4 (2000)
internet kullanıcıları: 3,394,400 (2005)


ulaşım ve taşımacılık


demiryolları: toplam: 5,512 km (2005)
karayolları: toplam: 93,055 km
asfalt: 93,055 km
asfalt olmayan: 0 km (2005)
boru hatları: ham petrol 2,321 km; arıtılmış ürünler 1,686 km; doğal gaz 5,223 km (2006)
limanlar: mazyr
hava alanları: 86 (2006)