pina bausch

philippine "pina" bausch (d. 27 temmuz 1940, solingen, almanya - ö. 30 haziran 2009), modern dans koreografı ve tanztheater (alm. dans tiyatrosu) akımının öncülerindendir. almanya’nın wuppertal kentindeki tanztheater wuppertal pina bausch isimli topluluğun sanat yönetmeni ve koreografıdır. özgün eserlerden oluşan geniş bir repertuvara sahip olan bu topluluk tüm dünyada düzenli turne programları yapmaktadır.

bausch dans etmeye küçük yaşta başladı. 1955’te, alman dışavurumcu dans akımının kurucularından ve dönemin en etkili koreograflarından biri olan kurt jooss’un yönetimindeki folkwang academy’de eğitim görmeye başladı. 1960’ta mezun olunca new york’taki juilliard school’da öğrenim görmek üzere burs kazandı. burada anthony tudor, josé limón, ve paul taylor gibi kişilerden ders aldı. new york’tayken paul sanasardo and donya feuer dance company ve new american ballet topluluklarında dans etti, metropolitan opera ballet company üyesi oldu.

1962’de kurt jooss’un yeni kurduğu folkwang ballett company’ye solo dansçı olarak katıldı ve jooss’a pek çok eserde yardımcı oldu. 1968’de ilk koreografisini yaptı, ertesi yıl jooss’un ardından topluluğun sanat yönetmeni oldu. 1972’de, daha sonra tanztheater wuppertal pina bausch olarak adlandırılacak olan wuppertal opera ballet’nin sanat yönetmenliğine başladı.

bausch’un koreografisini yaptığı cravospina bausch, 1980’de ölen hollanda doğumlu dekor ve kostüm tasarımcısı rolf borzik ile evliydi. borzik, tanztheater’ın görsel stili üzerinde en başından beri çok etkili oldu ve bausch’u topluluğun uluslararası kabul görmesinden önceki dönemlerde destekledi.

bausch, mizahın içine hüznü yerleştirdiği çalışmalarıyla tanınır. kadın-erkek etkileşimi bausch’un, pedro almodóvar’ın konuş onunla isimli filmine de ilham kaynağı olan çalışmalarının tamamında görülen bir temadır. eserleri genelde gerçeküstü niteliğe sahip kısa diyalog ve hareket parçalarından oluşur. tekrarlar önemli yer tutar. bausch, özenle hazırlanmış dekorların ve seçilmiş müziklerin kullanıldığı, multi-medya içerikli büyük yapımlar hazırlar. örneğin masurca fogo’da sahnenin yarısını dev bir kayalık kaplar ve portekiz müziğinden k. d. lang’a kadar pek çok müzik parçası kullanılır.