zadik

surp zadig ,paskalya,yumurta bayramı,kutsal diriliş bayramı, paques , easter olarak bilinen bayramın ermenice karşılığıdır.bugündür-23 mart 2008.
isa’nın dirilişi olan paskalya, ay takvimine göre ilkbahar gün dönümü olan 21 mart’ta dolunayın görülmesinden sonraki ilk pazar günü olarak belirleniyor. böylece her yıl paskalya tarihinde değişmeler olabiliyor. paskalya’yı gregoryen, ortodoks ve katolikler olmak üzere tüm hristiyan mezhepleri kendi inançlarına göre kutluyor. paskalya tarihleri de mezheplere göre değişiyor
gregoryenler’de paskalya öncesi büyük haftayla birlikte toplam 50 gün oruç tutuluyor. oruç ayı boyunca kesinlikle hayvansal gıda yenmiyor, zeytin yağlı yemekler tüketiliyor. paskalya’dan bir önceki pazar günü isa’nın kudüs’e girmesi kutlanıyor. kilise bitiminde okunmuş zeytin dalları eve götürülüyor. yıl boyunca saklanan bu zeytin dalları, tütsü olarak da yakılabiliyor.

paskalya’nın arifesi olan cumartesi akşamı, kilisedeki ayinden sonra aile biraraya gelerek paskalya yemeği yeniyor. o gün 40 günlük oruç kısmi olarak bozuluyor ve balık yeniyor. istanbul’daki ermeniler’in balık tercihleri ise genellikle kalkandan yana. paskalya sabahı en geç 07.00’da başlayan ayinlerin bitiminde halk isa’nın doğuşunu birbirlerini müjdeliyor.

evrenin sembolü yumurta

paskalya geleneğinde boyanan yumurtanın şekli eliptik olduğundan evreni temsil ediyor. yumurtanın beyazı suları, sarısı da karayı sembolize ediyor. haça gerilen isa’nın kanı aktığı için yumurta kırmızıya boyanıyor. bugün kırmızının dışında mavi, mor, sarı ve yeşil gibi renklere boyansa da asıl gelenek yumurtaların kırmızıya boyanması. hatta anadolu’da kök boyası ve bir böceğin kurutulup ezilmesiyle elde edilen karışımla boyanan yumurtaların kırmızısı da gerçek tonu yansıtıyor. paskalya’da yumurtanın dışında paskalya çöreği de yapılıyor.
paskalya, hazreti isa’nın ruhunu teslim edip göğe yükselişinin, böylece yeniden doğuşunun kutlandığı bir bayram. genellikle yahudilerin pesah’ıyla yakın zamanlara rastlar her yıl. nedeni de, bu bayramın gelenek olarak yahudilerden alınmış olması. ancak, pesah’ın anlamı bambaşkadır paskalya’dan. hüzünlü olması gerekirken, ’yeniden doğuş’ olgusu yüklenerek bir kutlama havası verilmiş paskalya’ya. paskalya’nın simgeleri, yeşillik, yumurta, yumurtaya bağlı olarak civcivler, tavuklar ve horozlar. yeşillik ve yumurta yeniden doğuşun başlıca simgeleri, yani baharın. sevimli paskalya tavşanı da, hristiyanlık öncesi pagan geleneğine ait. tavşan çok doğurgan olduğundan, ’bereketi’ simgeliyor.

paskalya’nın bir başka simgesi, kuzu eti. kuzu eti de, hem bahara gönderme yapması, hem de hazreti isa’nın tanrı’nın bigünah kuzusu olması nedeniyle, paskalya sofralarının ’olmazsa olmazı’. çikolata çok sonradan karışmış işin içine. ağzı tatlandırmak amacıyla. dini bütün hristiyanlar, paskalya öncesinde oruç tutarlar, etsiz ve yağsız yemekler yerler. paskalya’da da, kurulan mükellef sofralarla kendilerini ödüllendirirler.
(bloglardan, bazı hristiyanlık sitelerindeki bilgilerden ,annecocuk com ve bolsohays.com dan derlenerek yazılmıştır)