talmud

yahudilerin dînî kanunlarını tefsir eden ve bu kanunlara göre ortaya çıkabilecek yeni problemlerine çözüm getiren en önemli derleme kitap.

yahudiler tevrat kadar talmud’a da hürmet ederler. talmud’un ilkeleri değiştirilemez ve tartışılamaz. ancak bazı uygulamalarda bölgesel farklar gözetilse de, talmud’un ihtiva ettiği esas hükümler bütün yahudileri şâmildir. yahudi cemaati kuvvetini, millî ve dînî bayramlara saygı kadar, talmud’a da aşırı bir şekilde bağlılığından almaktadır.

konumu islamda ki hadislere benzemektedir.

mişna ve gamara olarak iki kısımdan oluşur.

kelime olarak öğrenme ve çalışma manalarına gelir.
ibranice anayasa demektir.

iki versiyonu bulunmaktadır. bunlar, babil ve filistin talmudlarıdır.
babilde yaşayan amoraım tarafından oluşturulan ve ms v. asırda, bugünkü. bağdat
yalqnlarındaki sura’da, rav aşi tarafındanderlenen talmud’a, babil talmudu (talmud bavli) denilmektedir, filistin’de yaşayan amoraım tarafından oluşturulan ve mabed’in romalılar tarafından yılolmasından (ms 70) üç asır sonra, rabbi yohanan tarafından derlenen talmuda da kudüs talmudu (talmud yeruşalmi/talmud eretz yisrael) adı verilmektedir. kudüs talmudu, babil talmudu’nun üçte biri kadardır. babil talmudu’nda mevcut olan bir çok konu onda yoktur. konuların işlenişi babil talmudu"ndaki gibi sistemli ve detaylı değildir. anlaşılması zordur. hükümleri bakımından da, babil talmudu, kadar bağlayıcı değildir. bu sebepten dolayı. talmud denilince, yahudi dünyasında babil talmud’u akla gelmektedir. babil talmudu’nda konular detaylı ve derinlemesine işlenmiştir. bir konu hakkında ileri sürülen bütün yorum ve görüşler toplanmıştır. meselelerin tartışılmasında oldukça serbest davranılmıştır. tartışmalarda, herhangi bir sınır ve ölçü konulmamıştır. tevrat’a muhalif görüşlere bile yer verilmiştir.